جوان آنلاین: هموطنانی هستند که به دلیل محرومیت موجود در منطقه یا محل سکونت خود یا بروز برخی مشکلات و اتفاقات غیرمترقبه، نیازمند کمک و یاری از طرفهای دیگر باشند. در این میان وجود و حضور گروههای جهادی که اولین خاصیتشان خدمت به همنوعان کم برخوردار و نیازمند است، موجب دلگرمی میشود. جهادگرانی که رنج سفر را به جان میخرند تا بتوانند در عرصههای مختلف، غم و رنج نداری را از بین ببرند. ویژگی بارز گروههای جهادی این است که بدون هیچ چشمداشتی تا مرز خطر میروند و همه کارهایشان برای خداست و بدون درخواست منافع دنیوی سعی میکنند دلی را شاد کنند. خوشبختانه در حال حاضر شرایط طوری شده که به هر گوشه از این آب و خاک بنگریم ردپایی از یک گروه جهادی به چشم میخورد. ضمن اینکه تشکیل گروههای جهادی متخصص انجام امور را تسهیل و برنامهریزی شدهتر کرده است، زیرا وقتی گروهی متخصص گرد هم میآیند، خوب میدانند برای رفع مشکلات چه کار باید کنند و چطور به صورت ریشهای معضلات را رفع کنند.
آما آنچه جهادگران میخواهند، سازمانی است که درگیر قید و بند میز و صندلی و کاغذ نباشد. هم اکنون سامانهای به نام «اطلس جهادی» وجود دارد که همه گروههای جهادی باید در این سامانه ثبت شوند. گروهها پیش از مأموریت حتماً باید در این سامانه ثبتنام کنند و موقعیت و لوکیشن مربوط را آنجا به ثبت برسانند و پس از سفر گزارشی از روند اقداماتشان را در آن منتشر کنند.
فراسرزمینیها
صحبت کردن با جهادگران حاضر در گروههای جهادی، حال و هوای خاص خودش را دارد. انگار جمعی از سرزمینی دیگر آمدهاند و میخواهند انسانیت، مهر، گذشت و ایثار را با رفتارهایشان دوباره معنا کنند.
جمعی که حرفهایشان خیلی جذاب است و باید به تک تک کلماتش ساعتها فکر کرد. حرفهایی که ما زمینیها آنها را دوست داریم ولی در عملیکردنشان کمی سستی میکنیم و خودمان میدانیم این کارها، کارهای سختی است و به اراده و ایمانی قوی نیاز دارد. اما جهادگران بدون هیچ قیل و قالی فقط خدمت میکنند و منتظرند خبری برسد از یک منطقه محروم و کم برخوردار تا کولهپشتیهایشان را بردارند و عازم شوند.
گروهی در شمال و جمعی در جنوب، شرق و غرب و از همه مهمتر اینکه این گروههای جهادی برای پوشش دادن یکدیگر و ارائه خدمات بهتر، بعضاً چند صد کیلومتر دورتر از محل زندگیشان اردو میزنند.
با این حال برخی از آنها گله دارند و میگویند، گاهی با وجود آنکه مأموریتها در سامانه اطلس جهادی ثبت میشوند، اما زمانی که وارد منطقه محروم میشوند، ارگانهای مختلف آن منطقه مانع کار میشوند و از آنها درخواست مجوز میکنند. همچنین درباره گروههای جهادی باید گفت حین مأموریت ارگانی به آنها بودجه نمیدهند و همه هزینههای سفر به عهده خودشان است و این در حالی است که اعضای گروه به لحاظ اقتصادی در مرحله متوسط رو به پایین هستند.
برنامهای برای همه جهادگران
گروه جهادی «یاران امام» از جمله گروههایی است که نزدیک به ۱۰ سال است به صورت مستمر به مناطق مختلف اعزام میشود و اردوهای چند روزهای برپا میکند. سیداحمد هاشمی، مسئول و فرمانده این گروه جهادی معتقد است به عنوان یک جهادگر ساده دوست دارد در میدان باشد و هر کاری میتواند برای هموطنان کم برخوردار انجام دهد. او که از ۱۸ سالگی در گروههای جهادی فعالیت میکند و به گفته خودش در بیش از ۱۰ استان در خدمت هموطنان کم برخوردار بوده است، میگوید: «نام بسیج زینت بخش همه کارها شده و وقتی بسیجی وارد میدان میشود، یعنی آمده تا انتهای کار بماند. اما باید اعلام کنم گروههای جهادی، وابستگی به هیچ ارگان و سازمانی ندارند و اینطور نیست بودجهای از جایی دریافت کنند. همه جهادگران در کل ایران، فی سبیل الله از کار و زندگیشان میزنند تا به دیگر هموطنانشان خدمت کنند.»
سیداحمد توضیح میدهد: «دوستان ما در این گروه جهادی برای اینکه بتوانند به کارهای معمول و روزانه خودشان برسند، روزهای خاصی را برای اردو زدن در نقاط محروم تعیین کردهاند تا هر کس که میتواند برنامههایش را تنظیم کند و در کنار دیگر جهادگران به خدماترسانی بپردازد.»
او ادامه میدهد: «گروه جهادی یاران امام، هفتهای سه روز اعزام دارد ولی اعزامها به این صورت است که بچهها به برنامه نگاه و اعلام آمادگی میکنند. بر همین اساس هیچ کس نیاز نیست از کار و زندگی خود بزند تا بتواند در گروه باشد، بلکه برنامههایشان را طوری تنظیم میکنند تا در یکی از اعزامها حاضر باشند.»
این جهادگر فعال میگوید: «اردوها دو یا سه روزه هستند و عصرها زمان حرکت و بعد از چند روز، بعد از نماز صبح زمان بازگشت است.»
سیداحمد به بیانات مقام معظم رهبری هم اشاره میکند و با تأکید بر اینکه سعی میکنیم این صحبتها چراغ راهمان باشد، ادامه میدهد: «ایشان فرمودهاند مطالبهگر باشیم و خودمان را وسط میدان بدانیم. یعنی به این صورت نباشد که تنها به کمبودها اشاره کنیم و از نداشتهها بنالیم. چون این رفتارها موجب میشود دست روی دست بگذاریم و قدمی برای رفع محرومیتها برنداریم. من همراه گروهم در حد بضاعتمان وسط میدان هستیم و قرار گذاشتهایم وقتی با دست خالی کاری انجام میدهیم، بیش از هر زمان دیگری احساس رضایت داشته باشیم.»
کمک به تحکیم خانوادهها
یکی از اعضای گروه جهادی یاران امام با تأکید بر اینکه دلمان نمیخواهد شاهد وجود محرومیت در هیچ نقطه از ایران باشیم، میگوید: «چرا باید بشنویم خانوادهای به دلیل فقر نمیتواند کودکش را به مدرسه بفرستد. یا پدری به دلیل یک جرم مالی در زندان است و مادر خانواده در تأمین مایحتاج زندگی درمانده شده است؟ اینها همه درد است. اینها اتفاقاتی است که بخش اعظم آنها به دلیل حضور مدیران نالایق و کارنابلد رقم خورده است. بچهها و جهادگران این گروه به یکدیگر قول دادهاند منتظر حضور یک مسئول یا رسیدن کمک از طرف یک نهاد و سازمان نمانند. به همین دلیل همیشه خدا با ما بوده و در هیچ کاری محتاج کسی نبودهایم.»
مهدی اولیایی میافزاید: «این یک افتخار است که بگوییم تاکنون توانستهایم ۱۸ زندانی با جرائم غیرعمد را آزاد کنیم که یکی از زندانیان پدری بود که به خاطر ضمانت یک نفر دیگر به زندان افتاده بود. پدری که سه دختر داشت و یکی از آنها عقد کرده و در انتظار آزادی پدر بود تا سر خانه و زندگیاش برود. همه زندانیانی که آزاد شدند با جرائم غیرعمد با رقمهای بین ۳۰ تا ۱۰۰ میلیون بودند. جهادگران تلاش کردند آنها به خانه برگردند و در کنار همسر و فرزندانشان باشند. وجود یک پدر یا مادر در خانه نعمتی است که دعا میکنیم هرگز سایه این بزرگواران از سر هیچ خانوادهای کم نشود.»
در حال حاضر گروههای جهادی برای خود صفحاتی در فضای مجازی دارند و برای هر یک از پویشهای انجامشده فیلمها و عکسهای مختلفی منتشر میکنند. آنها معتقدند باید تصاویر و فیلمهایی از خدمترسانی به ساکنان مناطق محروم منتشر شود تا زمانی که خیران کمک مالی میکنند، بدانند پولهایشان کجا میرود و در چه جایی هزینه میشود. انتشار این فیلمها و عکسها جهت اعتمادسازی است. مثلاً چندی پیش گروه جهادی یاران امام در کرمان و سیستان و بلوچستان حدود ۲۰ خانه را تعمیر و مرمت کرد و نزدیک به یکصد سرویس بهداشتی و حمام ساخت. یا در سال گذشته تعداد زیادی زندانی غیر عمد را از بند رها و برای دخترانی جهیزیه آماده کرد. وقتی اینها اطلاع رسانی شوند به جامعه کمک میکنند تا برای یاری رساندن به هموطنان کم برخوردار خود راحت تصمیم بگیرند.
فرهنگسازی حین خدمت
یکی از ویژگیهای گروههای جهادی متخصص این است که از علوم روز استفاده میکنند و از تکنولوژی در مسیر خدمت به نیازمندان بهره میبرند. گروه جهادی یاران امام در قالب یک صفحه مجازی، خیران زیادی را دور هم جمع کرده است. همنوعدوستانی که بسیاری از آنها شاید حتی یک بار هم از نزدیک یکدیگر را ندیده باشند. کسانی که کمکهای مالی خودشان را به صورت مجازی ارسال میکنند و در کارهای خیر سهیم هستند.
یکی دیگر از ویژگیهای منحصربهفرد این گروه این است که در فیلمها و گزارشهایی که از کارها و اقداماتشان منتشر میکنند، هرگز نامی از خانوادهها نمیآورند و چهره هیچکدام از هموطنان کم برخوردار را نشان نمیدهند. آنها معتقدند آبروی مؤمن از خانه کعبه بالاتر است.
جهادگران این گروه در خدمترسانیهایشان به ویژه برای کودکان با یک تیر، دو نشان را هدف قرار میدهند؛ اول آنکه مایحتاج آنها را تهیه میکنند و به دستشان میرسانند و سپس به واسطه این خدماترسانی یک نوع خیررسانی، محبت و فرهنگسازی برای کارهای خداپسندانه را به کودکان آموزش میدهند.
خودشان معتقدند این کودکان روزی بزرگ میشوند و در ذهنشان باقی میماند گروهی به روستای آنها آمده و کمکرسانی کردند. این محبتکردن و انجام کار خیر به یک فرهنگ تبدیل میشود. همچنین نکتهای که در این موضوع مهم بوده، بحث اخلاقمداری است. جهادگران میگویند باید به اعتقادات و باوری که دارند، پایبند باشند و این موضوع را در عمل و اجرا نشان دهند.
جهادگران کارهای کوچک، اما با اهمیت را مد نظر دارند. مثلاً زمانی که آنها مشغول کار هستند و صدای اذان را میشنوند، کار را تعطیل میکنند و نماز میخوانند. آنها میگویند این کودکان ما را در چنین شرایطی میبینند، یعنی با عملمان به آنها میگوییم نماز واجبتر از کار است.
در گروه تلاش میشود خدماتی که انجام میدهند به صورت زنجیرهای باشد و این زنجیره هیچگاه قطع نشود. اگر به کودک هفت سالهای که در روستای محروم است، کتابی هدیه داده و در روستای محل زندگیاش کتابخانهای احداث شود، پس از سالها او تبدیل به نوجوان و جوانی میشود که میتواند کتابخانه روستایش را با کمک دوستانش اداره کند. به این صورت زنجیره خدماترسانی قطع نمیشود و نسل به نسل این خدمت ادامه مییابد. کارهای جهادی در اصل یک صدقه جاری است که نسل به نسل در گردش است.
عهد آسمانی برای کمک به نیازمندان
در گروه جهادی یاران امام، همه جهادگران با تمام توان و از صمیم قلب و بیریا کار میکنند. به گفته یکی از اعضای این گروه، بارها اتفاق افتاده یکی از جهادگران کار مهمی داشته، اما چون قول داده در اردو باشد، همه چیز را به عشق خدمت کنار گذاشته است.
خانم فاطمه سادات نبوی که همراه همسرش عضو این گروه است، ادامه میدهد: «ما عهد بستهایم زندگیمان را با عشق به هموطنان سامان دهیم. با اینکه همسر من یک کارمند است، اما هر ماه طوری برنامهریزی میکند تا در یکی از اردوها حضور داشته باشیم.»
این جهادگر فعال ادامه میدهد: «از پدر و مادرم تشکر میکنم و دست آنها را میبوسم و به خاطر این نبودنها ما را ببخشند و حلال کنند. ما هرچه داریم از دعای خیر و برکت وجود پدر و مادر است.» خانم نبوی با تأکید بر اینکه در بسیاری از گروههای جهادی زوجهای جوانی حضور دارند که کارها را به صورت مشارکتی پیش میبرند، توضیح میدهد: «در گروه جهادی یاران امام هم غیر از ما چندین زوج دیگر حضور دارند. یکی از آنها همراه فرزندشان در حال خدماترسانی به هموطنان هستند؛ اتفاقی بسیار لذتبخش که میتواند به صورت یک فرهنگ درآید و جوانان متأهل زیادی را به حضور در اردوها ترغیب کند.» وی با اشاره به اینکه این نوع اتفاقات به الگوسازی و باورسازی منجر میشود و کودک از نزدیک مشاهده میکند پدر و مادرش تا چه اندازه با اخلاص در مسیر محرومیتزدایی قدم برمیدارند، میگوید: «از همان روزهای اول تشکیل این گروه تاکنون زوجهای زیادی آمده و همکاری کردهاند و حتی در مواقعی یک خانواده با تمام اعضا آمده و در اردوها شرکت کردهاند و هر کدام گوشهای از کار را گرفته و گرهی از مشکلات هموطنانشان باز کردهاند.»