سرویس ایران جوان آنلاین: اگر تا همین چند سال پیش فرش دستباف ایرانی حرف اول را در دنیا میزد، اما اکنون سهم این محصول اصیل ایرانی از بازارهای جهانی کاهش یافته است. اما نگاهی به عملکرد مسئولان و برنامههای آنها در حمایت از قالیبافان نشان میدهد که فعالان این عرصه بیشترین ضربه را از این بیبرنامگیها و بیتوجهیها خوردهاند تا تحریمها. قالیبافان زنجانی نمونهای از همین خانوادهها هستند که طی سالهای اخیر نه تنها اسیر مشکلات عدیدهای بودهاند بلکه به گفته رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان از سال ۹۴ بیمهشده جدیدی در این استان پذیرفته نشده است.
همیشه زنجان در جمع استانهای مهم در زمینه تولید فرش دستباف به حساب میآمده و این واقعیت را میتوان در تعداد قالیبافان این استان دید. بر اساس آمارهای موجود حدود ۳۰ هزار بافنده فرش و تابلو فرش در زنجان فعال هستند که حالا به جای شنیدن صادرات محصولات آنها، باید خبر عدم حمایت و نادیده گرفته شدن نیازهایشان منتشر شود.
بازرسی و دیگر هیچ
در گزارشی که اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت زنجان منتشر کرده، آمده: «هم اکنون حدود ۵۸۰۰ نفر از طریق قالیبافی تحت پوشش بیمه تأمیناجتماعی هستند و دارا بودن سن پایینتر از ۵۵ سال، داشتن مدرک فنی و حرفهای و دریافت کارت قالیبافی از اتحادیه قالیبافان، از جمله شرایط لازم برای بیمه شدن است.» در همین رابطه رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با بیان اینکه به طور مستمر از دارهای قالی بیمهشدگان بازرسی و نظارت به عمل میآید، اعلام کرد: «طرح نظارت و بازرسی از دار قالیها در زنجان از ۳۱ مردادماه سال ۹۳ شروع شده و هدف از اجرای بازرسی این است افرادی که ذیحق هستند تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.» سیدمحسن جعفری با تأکید بر اینکه از سال ۹۴ متقاضی جدیدی به دلیل تأمین نشدن اعتبار، بیمه نشده است، به ایسنا گفت: «در حال حاضر قراردادی با صندوق بیمه کشاورزان روستایی منعقد شده و قالیبافان شهری و روستایی میتوانند از مزایای آن بهرهمند شده که پنج درصد آن را خود فرد و ۱۰ درصد آن توسط دولت پرداخت خواهد شد و در نهایت هزینهای نزدیک به یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان برای فرد را در طول یک سال دارد.»
خطای بازرسان در کنار بیخیالی مسئولان
سالانه ۲۵۰ هزار متر مربع انواع فرش پشمی، ابرایشمی، تابلو فرش در اندازههای مختلف و عمدتاً با طرحهای ماهی افشار، قلتوق، بید گینه، طرحهای سنتی مناطق روستایی، فرش ابرایشم شاه عباس، اسلیمی، گل افشان در استان زنجان تولید میشود همچنین تابلو فرش منظره، چهره و آیات قرآنی در استان بافته میشود. اما یکی از مشکلات فرش زنجان این است که به نام استانهای دیگر از گمرکات کشور صادر میشود و این عامل، صنعت فرش استان را با چالشی عظیم مواجه کرده است. همچنین قیمت پایینی که بر روی فرشها گذاشته میشود هم علت دیگری است که فعالان این عرصه را مجبور کرده تا دیگر تمایلی برای تولید فرش نداشته باشند. در همین رابطه رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان، با بیان اینکه در حال حاضر در زنجان سه نوع فرش تولید میشود، گفت: «این فرشها شامل فرش پشمی، ابریشمی و تابلوفرش است. طبیعی بودن مواد اولیه فرش زنجان شامل پشم و ابریشم و رنگ باعث افزایش کیفیت این فرشها میشود. استان پتانسیل بالایی را در زمینه تولید فرش دستباف دارد ولی بازاریابی و شناسایی مشتری مستمر بسیار مهم است که باید مورد توجه قرار گیرد و افزایش مشتری دائمی و مستمر فرش دستباف استان زنجان، میتواند سبب استفاده از پتانسیلهای فرش استان شود.» با این حال، جعفری به مشکل برخی قالیبافان به هنگام قطع حق بیمهشان اشاره کرده و دلیل بیاساسی را مطرح کرده و ادامه داده: «در برخی موارد شاهد آن هستیم که قالیباف، فرآیند بافت فرش را به اتمام رسانده و برای فروش به بازار برده و در فاصله زمانی فروش فرش و تهیه مواد اولیه جدید، بازرسان برای بازرسی از دار قالی فعال در محل حاضر میشوند که نبود قالی سبب قطع بیمه فرد میشود. چراکه متن قانون بیمه را شامل افراد فعال در این حوزه میداند.» جالب اینجاست که این مسئول میداند بازرسان احتمال اشتباه کردن دارند و هنوز هیچ راهکاری برای آن ارائه نکرده تا قالیبافان مجبور باشند خطای بازرسان را هم به بیتوجهی و بیخیالی مسئولان اضافه کرده و بر روی مشکلات قبلی خود بگذارند.