جوان آنلاین: کشور ما با تهدید‌های مختلفی روبه‌رو بوده و هست. از فشار‌های اقتصادی گرفته تا جنگ‌های رسانه‌ای، فرهنگی و حتی نظامی. در چنین شرایطی نیاز است جامعه خود را از درون حفظ و انسجام ملی را تقویت کند. از همین رو خانه‌ها باید تبدیل به سنگر‌هایی آرام، اما حیاتی شوند. خانه‌هایی که در آن محبت، ایمان، گفت‌و‌گو و تعهد وجود دارد، درست مانند دوران دفاع‌مقدس.
خانواده سنگر ایمان و امید
در آن دوران خانه و خانواده جایی بود برای تربیت نسلی با صبر و ایمان که ایستادند و کشورشان را حفظ کردند. امروز هم در برابر هجمه‌های مختلف، خانواده‌هایی که گفت‌و‌گو و شنیدن در آنها جدی گرفته می‌شود، سنگر‌هایی هستند و می‌شوند برای دفاع از فرهنگ و ایمان. همین خانواده‌ها هستند که با رفتار‌های ساده و روزمره، مثل احترام متقابل، همراهی و مسئولیت پذیری، امید را به جامعه تزریق می‌کنند. در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه امریکا و رژیم صهیونیستی علیه کشورمان، اگرچه توان دفاعی مهم بود، اما آنچه چشم دنیا را گرفت، روحیه قوی و متحد خانواده‌های ایرانی بود. خانواده‌هایی که فرزندان‌شان را با ایمان، اخلاق و همراهی تربیت کرده‌اند. از سوی دیگر مادرانی که با حضور در مساجد و فعالیت‌های فرهنگی، آرامش و معنویت را به خانه‌ها می‌آورند و پدرانی که با رفتار درست و مسئولانه در محیط کار و اجتماع، الگوی صداقت و عزت بوده و هستند، همه در حفظ این سنگر سهم دارند. فرزندان چنین خانواده‌هایی نیز یاد می‌گیرند که مسئولیت پذیر باشند، برای آینده برنامه داشته باشند و به جامعه خود احترام بگذارند و این یعنی خودسازی والدین و انتقال آن به آیندگان. آن وقت است که جامعه در برابر هر هجمه‌ای مقاوم و تاب آور می‌شود.
برای درک بهتر نقش خانواده در شرایط امروز با محسن نصری، جامعه‌شناس گفت‌و‌گو کرد‌ه‌ایم و از او درباره اهمیت و راهکار‌های مقاومت خانواده‌ها در برابر فشار‌ها و انواع هجمه‌ها پرسیدیم؛ همچنین خواستیم نگاه تحلیلی تری به این موضوع داشته باشند.
نقش حیاتی خانواده در انسجام اجتماعی
نصری می‌گوید: «زندگی انسان، اجتماعی است و اساس این زندگی اجتماعی، خانواده است. تربیت و بالندگی انسان‌ها از همان نوزادی یا حتی پیش از آن در دل خانواده شکل می‌گیرد. هر چقدر خانواده مستحکم‌تر و مؤمن‌تر باشد، فرزندان آن در جامعه نقش مثبت تری خواهند داشت. از انسجام اجتماعی گرفته تا تعاملات سالم و کنشگری مؤثر.»
وی ریشه نابسامانی‌ها را در ضعف تربیت خانوادگی می‌داند و می‌افزاید: «اگر خانواده‌ای در تربیت فرزند موفق عمل نکند یا پایه‌های دینی در آن ضعیف باشد، فرزند در معرض آسیب‌های اجتماعی قرار می‌گیرد. این فرد ممکن است باعث تفرقه و آسیب در جامعه شود؛ همفکری، هم‌رفتاری. بنابراین نقش خانواده در ایجاد و حفظ ایمان، بسیار اساسی است.»
چگونه مقاومت کنیم؟
این جامعه‌شناس تأکید می‌کند: «برای مقاومت در برابر فشار‌های فرهنگی و رسانه‌ای، خانواده باید منسجم باشد. حرمت افراد باید حفظ شود و پدر و مادر در تربیت و آگاهی خود تلاش کرده باشند. اگر والدین بصیرت و ایمان داشته باشند و قدرت تشخیص دوست از دشمن را پیدا کنند، می‌توانند فرزندان خود را هم در برابر هجمه‌ها محافظت کنند.»
نصری با تأکید بر اثرپذیری فرزندان از والدین می‌گفت: «اگر پدر و مادر شناخت و ایمان لازم را نداشته باشند، فریب رسانه‌های دشمن را می‌خورند. این فریب به فرزندان هم منتقل می‌شود، چون فرزندان بیش از هر چیزی، از والدین خود تأثیر می‌پذیرند.»
این جامعه شناس در پایان خودسازی والدین و تربیت نسل مقاوم را راه حل اساسی تاب‌آوری در برابر سختی‌ها دانست و اظهار می‌داشت: «پدر و مادر و خانواده‌ها باید خودسازی کنند، بعد جامعه سازی اتفاق می‌افتد. وقتی خانواده‌ها به تربیت درست دینی، علمی، فرهنگی، اخلاقی و سیاسی فرزندان بپردازند، تاب آوری اجتماعی بالا می‌رود. جامعه‌ای که خانواده هایش تربیت یافته و آگاه باشند، در برابر هرگونه تهاجمات دشمن ایستادگی خواهد کرد.»
