جوان آنلاین: پدران همواره به‌عنوان تأمین‌کننده و محافظ خانواده شناخته شده‌اند، اما نقش آنها در رشد عاطفی دختران به همان اندازه حیاتی است. پدر صرفاً یک چهره در پس‌زمینه نیست، او لنگرگاه عاطفی است که جهان دختر را شکل می‌دهد. از تقویت اعتمادبه‌نفس گرفته تا الگو شدن در بیان احساسات، نقش پدر در تربیت دختران باهوش هیجانی و تاب‌آور غیرقابل جایگزینی است. با تحول خانواده‌ها و جوامع، درک نقش پدر نه فقط به‌عنوان نان‌آور، بلکه به‌عنوان مربی عاطفی، کلید پرورش دخترانی توانمند برای آینده است. در دنیای امروز که هوش هیجانی و سلامت روانی به اندازه موفقیت تحصیلی اهمیت دارد، حضور پدر به‌عنوان سنگ بنای سلامت عاطفی دختران مطرح می‌شود. این مقاله به بررسی ابعاد مختلف تأثیر حضور پدر در رشد هیجانی دختران می‌پردازد و سعی شده از نظریه‌های روانشناختی گرفته تا یافته‌های پژوهشی و نتایج آن در زندگی واقعی مورد بررسی قرار گیرند.
در دسترس بودن عاطفی: در دسترس بودن عاطفی پدر یعنی توانایی او در حضور داشتن، توجه کردن و پاسخ‌دهی. این موضوع به‌شدت بر توانایی تنظیم هیجانات و تاب‌آوری دختر تأثیر دارد. پژوهش‌های روانشناسی رشد نشان می‌دهد، کودکان، به‌ویژه دختران، به سرنخ‌های عاطفی والدین خود وابسته‌اند. زمانی که پدران از نظر عاطفی در دسترس باشند، دختران معمولاً عزت‌نفس بالاتری دارند و بهتر با استرس کنار می‌آیند. در عین حال سبک دلبستگی ایمن‌تری پیدا می‌کنند.
پیوند پدر- دختر و تصویر ذهنی از خود: دختران اغلب ارزشمندی خود را از طریق رابطه‌شان با پدر درک می‌کنند. پدری که توانایی‌ها و زیبایی‌های دخترش را تأیید می‌کند، به ایجاد تصویری مثبت از بدن و اعتمادبه‌نفس کمک می‌کند. در مقابل، نبود عاطفی یا انتقاد‌های مکرر ممکن است به تردید در خود، اضطراب یا مشکلات در عزت‌نفس منجر شود. این بازتاب روانی به‌ویژه در دوران نوجوانی که زمان شکلگیری هویت است، بسیار اثرگذار است. پدرانی که در این دوره همراهی، تشویق و همدلی ارائه می‌دهند، به رشد حس کفایت و مرزبندی سالم در روابط دختران‌شان با دیگران بسیار کمک کرده و جسارت در تجربه‌کردن امور تازه به آنها می‌دهند.
پدران به‌عنوان الگو‌های ابراز هیجان: کودکان با مشاهده یاد می‌گیرند و دختران نحوه بیان (یا سرکوب) احساسات را از رفتار پدران خود فرا می‌گیرند. پدری که هوش هیجانی بالایی دارد، یعنی محبت نشان می‌دهد، خشم را به‌درستی مدیریت می‌کند و گفتوگو می‌کند، به دخترش می‌آموزد چگونه با احساسات خود برخورد کند. این الگو‌سازی در مواردی از جمله آموزش سواد هیجانی، عادی‌سازی آسیب‌پذیری و باز بودن و تقویت همدلی در روابط بسیار مؤثر است. دختری که پدرش را در حال گریه کردن هنگام تماشای فیلم، پذیرش اشتباهات یا صحبت از احساساتش می‌بیند، یاد می‌گیرد که احساسات، ضعف نیستند بلکه ابزار ارتباطی و درک هستند.
تأثیر نبود پدر، خلأ‌های هیجانی و پیامد‌های آن: نبود پدر چه از نظر فیزیکی و چه عاطفی اغلب خلأیی روانی در زندگی دختر ایجاد می‌کند. این خلأ می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. مانند مشکل در اعتماد به دیگران، به‌ویژه مردان، نیاز شدید به تأیید از بیرون و رفتار‌های پرخطر در روابط نوجوانی یا بزرگسالی. تحقیقات نشان می‌دهند، دخترانی که پدر ثابت و قابل اتکایی ندارند، به‌طور قابل توجهی بیشتر دچار افسردگی می‌شوند و احتمال رفتار‌های جنسی زودهنگام در آنها بالاتر است.
نقش پدر در آموزش عاطفی در مراحل مختلف سنی: تأثیر پدر در طول زمان دگرگون می‌شود و شناخت این مراحل به پدران کمک می‌کند تا بهتر عمل کنند. در دوران کودکی (صفر تا هفت سال): حضور فیزیکی، محبت و بازی‌کردن، اعتماد و امنیت عاطفی ایجاد می‌کند. در دوران کودکی میانی (هشت تا ۱۲ سال): پدر نقش مربی پیدا می‌کند و در آموزش دوستی، انصاف و حل مسئله مؤثر است. در زمان نوجوانی (۱۳ تا ۱۹ سال): مربی‌گری عاطفی پدر از جمله صحبت درباره احساسات، فشار همسالان و دادن دیدگاه بدون قضاوت اهمیت می‌یابد. در بزرگسالی و جوان هم (۲۰ سال به بالا): نقش پدر به منبعی از خرد و حمایت عاطفی در دوران گذار‌هایی مانند دانشگاه، کار یا روابط تبدیل می‌شود.
تقویت رابطه پدر- دختر: پدرانی که به‌دنبال بهبود حضور عاطفی خود هستند، می‌توانند اقدامات زیر را انجام دهند. با تمام توجه گوش دهید بدون آن‌که فوراً راه‌حل ارائه دهید. مناسک مشترک بسازید مانند مطالعه، پیاده‌روی یا آشپزی. تلاش و شخصیت را تحسین کنید، نه فقط نتایج را. درباره احساسات، اشتباهات و تجربه‌های خود صحبت کنید.
