جوان آنلاین: کارشناس اقتصادی معتقد است: ما در حوزه گاز شرایط خوبی نداریم. میزان مصرف به شدت بالاست و با کسری شدید تولید گاز مواجه هستیم و باید چارهاندیشی اساسی کنیم. اعمال تعرفهگذاری پلکانی و اخذ قیمت واقعی گاز از پرمصرفها که خود از دهکهای درآمدی بالای جامعه هستند، اقدامی مناسب و لازم و به عنوان یکی از مقدمات اصلی اصلاحات مهم در صنعت انرژی کشور مطرح است، ولی باید در کنار آن اقدامات دیگری نیز صورت پذیرد.
آمارها نشان میدهد ما نسبت به کشورهای دیگر به صورت سرانه گاز بیشتری مصرف میکنیم. کارشناسان عوامل مختلفی را در این امر دخیل میدانند. بسیاری از آنها پایینبودن قیمت گاز را عامل مهمی در عدممدیریت مصرف گاز در کشور میدانند. شواهد حاکی است طبقه مرفه جامعه مصرف بالاتری نسبت به الگوی مصرف در کشور دارد، به طوری که مشترکان این طبقه گاه تا پنج برابر مصرفکنندههای معمولی از گاز طبیعی استفاده میکنند. از آنجا که گاز با قیمت یارانهای و بسیار ارزان در ایران عرضه میشود، هر کسی که بیشتر مصرف کند، بیشتر از یارانه دولتی بهره میبرد. احمد جانجان، کارشناس انرژی در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که نیاز به سیاستگذاریهای صحیحی در زمینه مدیریت مصرف گاز در کشور داریم، تصریح کرد: سیاستهای قیمتی و غیرقیمتی در کنار یکدیگر میتوانند به بهینهسازی مصرف گاز کمک کنند.
وی ادامه داد: روش تعرفهگذاری پلکانی یکی از راهکارهای پیش روی ما برای مدیریت مصرف گاز است. بخش زیادی از گاز در کشور ما از سوی بخش خانگی و تجاری مصرف میشود. صنایع عمده شامل پتروشیمیها و فولاد فقط ۱۹ درصد از گاز مصرفی کشور را به خودشان اختصاص میدهند و ۶۰ تا ۷۰ درصد از گاز مصرفی کشور از طرف بخش خانگی و تجاری استفاده میشود.
این کارشناس انرژی توضیح داد: متأسفانه استفاده صحیحی از گاز در کشور نداریم. از یک طرف، دمای منازل را تا حد زیادی بالا میبریم و از طرف دیگر، در و پنجرهها را باز میکنیم. با توجه به این واقعیات، نیاز است با استفاده از روشهایی مانند تعرفهگذاری پلکانی به سمت مدیریت مصرف گام برداریم.
جانجان گفت: تجربه موفقی را در زمینه استفاده از روش تعرفهگذاری پلکانی در حوزه برق داشتیم. خانوارها نسبت به استفاده از برق حساس شدهاند. به طور مثال، وقتی در تابستان کولر گازی روشن است، از باز گذاشتن در و پنجرهها اجتناب میشود. این نوع حساسیت در مورد نحوه استفاده از گاز، میتواند با اعمال روش تعرفهگذاری پلکانی به وجود بیاید.
وی ادامه داد: بهتر است تعداد پلکانها را کاهش دهیم. همچنان پلهها با یکدیگر اختلاف زیادی دارند و سیاستگذاریها به هدف اصلی اصابت نمیکند. خوب است به جای ۱۲ پله مصرف، چهار پله داشته باشیم و هر پله دو دهک را پوشش دهد و دو دهک بالای جامعه هزینه گاز را به صورت غیریارانهای پرداخت کنند. جانجان گفت: ناترازی گاز در کشور جدی است و باید راهکارهای اساسی بیندیشیم. در بسیاری از کشورهای دنیا، از اجاق گاز استفاده نمیکنند و اجاقهای برقی جایگزین شده است، زیرا اجاقهای گازسوز هدررفت بالایی دارند.