یکی از جذابترین جنبههای دوستی با بسیج، یادگیری مهارتهای جدید است. از آموزشهای نظامی گرفته تا مهارتهای زندگی. یادگیریهایی که نه تنها سرگرمکننده است بلکه کمک میکند فرد بهتری باشیم. دوستی با بسیج، یعنی داشتن حس مسئولیت اجتماعی که با شرکت در فعالیتهای اجتماعی نشان داده میشود از یک خانواده بزرگ هستیم، با هدف خدمت به جامعه.
این نهاد مقدس برگرفته از مکانی است به نام مسجد. جایی که مسلمانان به خاک میافتند و در برابر خداوند خضوع میکنند. همانجایی که در زمانهای پیش از انقلاب آدمهای بزرگ و مبارزانی مقدس را تربیت کرده است. محلی که نه فقط برای سجده و عبادت بلکه کانون دوستی است.
یکی از این مساجد، مسجدالهادی در خیابان شوش، یکی از محلههای پرآسیب پایتخت است. حجت الاسلام محمدعلی کارخانه، سالها امام جماعت این مسجد بود و با تلاش خود همواره سعی کرد تا مردم، آن مسجد را پناهگاه اجتماعی و مرکزی برای رسیدگی به مشکلات و گرفتاریهایشان بدانند. این روحانی دلیر در اغتشاشات سال ۱۴۰۱ با حضور در خیابان پیروزی و محله کوکاکولا، با هدف جهاد تبیین به درجه رفیع جانبازی نائل شد و به دلیل شدت جانبازی سکانداری امام جماعت را واگذار کرد، اما دست از تلاش فرهنگی برنداشت. وی قبل از مجروحیت معاون فرهنگی در گردان امنیتی قرارگاه شهید اسداللهی سپاه تهران بزرگ بود.
به گفته وی «حضور بسیج و بسیجیان به عنوان یک واکسن اجتماعی برای مقابله با آسیبهای نوجوانان و جوانان ضروری است.»
به مناسبت هفته بسیج، سراغ این روحانی جانباز رفتیم تا با فعالیتهای بسیجیان این محله در قرارگاه شهیداسداللهی که به نام شهید حاج حسین اسداللهی از مبارزان انقلاب و مدافع حرم مزین شده است، آشنا شویم.
در ابتدای صحبت از آقای کارخانه خواستم ماجرای جانبازیاش را تعریف کند. او گفت: «ششبرادریم و همه جانباز هستیم. چند برادرم جانباز دفاع مقدس هستند و یکی از آنها جانباز فتنه ۸۸ است و خودم نیز در اغتشاشات ۱۴۰۱ به درجه جانبازی رسیدم. در آن حادثه چند اغتشاشگر به طرفم حمله کردند و به خاطر ضربهای که به سرم وارد شد به بیمارستان رفتم. پزشکان گفتند اگر زنده بمانم معجزه است. به خواست خدا عمل جراحی شدم و زنده ماندم، ولی ضربه به سرم خیلی شدید بود، به همین دلیل بعد از مجروحیت، به مسجد میرفتم و نماز میخواندم، اما مجبور شدم روی صندلی بنشینم و نماز بخوانم. به همین دلیل به رغم میل باطنیام، تا حدودی مسئولیتها را کنار گذاشتم ولی همچنان کارها را پیگیری میکنم و تلاش میکنم تا ادامه بدهم.
فعالیتهای قرارگاه، در زمینه علمی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی
این روحانی در توضیح فعالیتهای این قرارگاه به همت بسیجیان گفت: «هرچند این فعالیتها با محوریت بسیج انجام میشود، اما از ظرفیت مردم و خیرین نیز استفاده میشود تا به نیازمندان، افراد دارای بیماریهای صعبالعلاج، معلولان و زوجهای جوانی که نیاز به حمایت دارند، کمک شود. به عنوان مثال، برخی خیرین خانههای خود را برای مدت یک یا دو سال در اختیار زوجهای جوان قرار میدهند تا در ابتدای زندگی، بدون دغدغه مسکن، بتوانند روی پای خود بایستند و زندگیشان را سر و سامان دهند. این برنامه با هدف تسهیل ازدواج و کمک به ازدواج آسان برای جوانان اجرا میشود و در تلاش است شرایط مناسبی برای شروع زندگی مشترک آنها فراهم شود.»
وی در ادامه به دیگر فعالیتهای این قرارگاه اشاره کرد که عبارتند از: عمرانی و بازسازی، شامل بازسازی اماکن عمومی مانند خیابانها، کوچهها و بناهایی که نیاز به تعمیر دارند و رسیدگی به خانههای رهاشده و خطرناک که محل تجمع افراد هنجارشکن است، فعالیت در حوزههای بهداشت و درمان، فرهنگی، امنیتی و اجتماعی مانند مقابله با هنجارشکنی، موادفروشی و جمعآوری معتادان متجاهر.
دیگر فعالیتهای این قرارگاه تهیه و اهدای جهیزیه، آموزشهای خانواده محور در زمینههای خانهداری، همسرداری و تربیت فرزند، مقابله با آسیبهای اجتماعی به شکل ویژه روی مسائل اجتماعی مانند اعتیاد، جمعآوری معتادان متجاهر و مقابله با فروشندگان مواد مخدر، افزایش نور و روشنایی در محلات با همکاری اداره برق، حمایت از خانوادههای زندانیان، برنامههای فرهنگی و تربیتی برای کودکان و نوجوانان و دیدار با خانوادههای شهدا به منظور تقویت پیوند جوانان و نوجوانان با ارزشهای فرهنگی و ایثار است. همچنین با توجه به نیاز امروز در عرصه بینالملل جمعآوری کمکها برای محور مقاومت انجام میشود.
توجه ویژه به زنان سرپرست خانوار
حجتالاسلام کارخانه، توجه ویژه به زنان سرپرست خانوار را از فعالیتهای ویژه این قرارگاه دانست و در توضیح گفت: «برای این قبیل بانوان برنامههای کارآفرینی و اشتغالزایی شامل کارهای خیاطی و امکان کار در منزل فراهم شده است تا اگر به دلیل وظایف زندگی نتوانند از خانه خارج شوند، بتوانند در خانه کسب درآمد کنند. علاوه بر اشتغال، برای زنانی که توان مالی کافی برای خرید وسایل ضروری ندارند، کمکهایی در نظر گرفته شده است. معتقدیم با توجه به شرایط اقتصادی دشوار، بسیاری حتی برای خرید اقلام اولیه با مشکل مواجهاند؛ به همین دلیل، کمکها بهویژه برای نیازمندان سازماندهی میشود تا بتوانیم نیازهای اساسی آنها را تأمین کنیم.»
آشنایی نوجوانان و جوانان با شهدا
محمدعلی کارخانه در تعریف فعالیتهای خاص جوانان و نوجوانان و آشنایی آنها با شهدا نیز گفت: «هر هفته شبهای جمعه برنامهای به نام «نسیم شهدا» داریم. در این برنامه، چند عکس از شهدا را کنار هم میگذاریم و از مردم، به ویژه جوانان و نوجوانان میخواهیم آنها را شناسایی کنند. به نفرات برتر جوایزی هم اهدا میکنیم. در ایام محرم، برنامهای برای ترویج امر به معروف داریم. هر روز یکی از شهدای امر به معروف را معرفی میکنیم، به ویژه شهدایی که کمتر شناخته شدهاند. هدف این است که مردم با این شهدای مظلوم آشنا شوند و اهمیت امر به معروف را درک کنند. در پایان هر برنامه، مسابقهای برگزار میکنیم که در آن از ویژگیها و محل شهادت پنج شهید سؤال میکنیم. این مسابقه باعث میشود مردم بیشتر درباره این شهدا مطالعه و یادشان کنند. این قبیل برنامهها نه تنها شهدای مظلوم امر به معروف را معرفی میکند، بلکه فرهنگ ایثار، همبستگی و کمک به دیگران را نیز ترویج میدهد. همچنین به برندگان مسابقات جوایزی داده میشود تا انگیزه بیشتری برای مشارکت داشته باشند.»
حضوری که یک نوجوان را بسیجی کرد
بعد از آشنایی با اقدامات این قرارگاه از آقای کارخانه خواستم خاطراتی از این همه سالهای خدمت تعریف کند. خاطراتی که ما را با تأثیرات فعالیتهای بسیج و ارتباط بیشتر خانوادهها با بسیج آشنا کند. این روحانی جانباز گفت: «یک جمعه سر سفره کنار خانواده نشسته بودم که یکی از امامان جماعت زنگ زد و گفت یکی از نوجوانهای محله در حین بازی دستش شکسته و به بیمارستان شفا یحیاییان منتقل شده است. خانوادهاش وضعیت مالی خوبی ندارند و نمیتوانند هزینه درمان را بپردازند. پرسید میتوانم کمکی کنم؟ همان لحظه از جا بلند شدم و با لباس روحانی به بیمارستان رفتم. همراه خودم مقداری خوراکی بردم، چون ظهر بود و احتمال میدادم این خانواده هنوز چیزی نخورده باشند. وقتی به بیمارستان رسیدم، مادر و پدر نوجوان را دیدم که مادر حجاب مناسبی نداشت. او وقتی مرا با این لباس دید، خیلی تعجب کرد و از حضور یک روحانی در کنار خودش شگفتزده شد. بعد از انجام کارها آن زن جوان با قدردانی به من گفت: «آقا، من حجاب و نمازم کامل نیست، ولی دیدن شما به عنوان یک روحانی که این طور پای کار آمدید، هیچوقت از یادم نمیرود. قول میدهم حجاب و نمازم را رعایت کنم. بعد هم، آن نوجوان ده، دوازده ساله با من صمیمی شد و از من خواست او را عضو بسیج کنم. این خاطره برای من بسیار ارزشمند بود.»
آقای کارخانه، خاطرهای دیگر تعریف کرد و گفت: «یکی از برنامههای ما تجلیل از دانشآموزان موفق مناطق محروم است. به نظرم هنر این نیست که بچههای مرفه با نمرات بالا را تجلیل کنیم؛ هنر اینجاست که دانشآموزی که در شرایط سخت بزرگ شده و باوجود مشکلات، خوب درس میخواند را شناسایی و تشویق کنیم. یک روز بارانی، در حال رفتن به جایی بودم، یک آقایی را دیدم که با پای مصنوعی و عصا راه میرفت. یک پسر بچه هم کنارش بود که کیف مدرسه و کتابهایش را محکم گرفته بود. وقتی آنها را دیدم، از ماشین پیاده شدم و پیشنهاد دادم آنها را برسانم. وقتی سوار شدند، پسرک به من گفت: حاج آقا، شما همان کسی هستید که از من تقدیر کردید! تعجب کردم و متوجه شدم او همان دانشآموزی است که قبلاً در بسیج از او تقدیر کرده بودیم. این پسر با وجود مشکلات زندگی و وضعیت سخت پدرش، به درسش اهمیت میداد و به پدرش هم کمک میکرد. این صحنه واقعاً برای من تأثیرگذار بود.»
تأثیر واقعی داشته باشیم
شاید برای همه ما پیش آمده باشد در یک موقعیت دشوار قرار بگیریم و نتوانیم از نزدیکترین افراد زندگیمان کمک بگیریم. در چنین مواقعی، مسجد و بسیج میتواند امنترین جا برای ما باشد. افرادی که در این مکانها حضور دارند، نه تنها آمادهاند تا به ما کمک کنند، بلکه بهترین راهنماها نیز هستند. مهمتر از همه، تأثیرگذاری این افراد است که میتوانند در حل مشکلات بسیار مؤثر باشند.
این روحانی جانباز در این زمینه گفت: «چند وقت پیش، زن میانسالی به من گفت خیلی نگران آینده پسرش است. این موضوع برای من اهمیت زیادی داشت، زیرا مادرها به شکل ویژه نگران هستند بچههایشان در معرض آشوبهای اجتماعی یا مشکلات دیگر قرار نگیرند، بهویژه در محلههای پرآسیب. او گفت پسرش از من خوشش میآید و حرفهای مرا باور دارد. این موضوع برایم ارزشمند بود و نشان میداد تأثیر ما واقعی است. اگر ارتباط ما با بچهها محکمتر، صمیمیتر و دلسوزانهتر باشد، آنها احساس میکنند ما کنارشان هستیم. وقتی در زمان مشکلاتشان کنارشان باشیم، آنها هم انگیزه پیدا میکنند به ما بپیوندند و در کنار ما باشند. اعتقادم این است، به عنوان امام جماعت مسجد زمانی موفقیتم محقق میشود که بتوانم چند نفر مثل خودم را تربیت کنم؛ نه به این معنا که آنها بخواهند جای من بیایند، بلکه به این معنا که همسطح با هم و در کنار هم برای انقلاب، نظام، دین و اهداف بزرگتر
حاضر باشیم.»
بسیج باید مانند یک واکسن ضد ویروس به جامعه تزریق شود
او یکی از نیازهای جامعه امروز را حضور پرشور و پررنگ بسیج و بسیجیان دانست و گفت: «حضور بسیج و بسیجیان مانند واکسنی است که ویروسهای پخش شده در بین نوجوانان و جوانان را از بین میبرد. این مهم نیاز به همکاری همه دستگاهها و سازمانها دارد. بسیجیان باید در محافل عمومی مانند پارکها، رستورانها و سینماها، حضوری صمیمانه و فعال داشته باشند که در بعضی موارد نیاز به تأمین امکانات است. به عنوان مثال، ممکن است برخی خانوادههای بسیج نتوانند به مناطق گردشگری بروند؛ بنابراین باید فرصتهایی برای آنها فراهم کنیم تا در بین دیگر اقشار حاضر شوند و با هم کلامی و همراهی، تأثیر مثبتی بگذارند.»
این روحانی جانباز در آخر گفت: «ما جهادگر هستیم و جهاد ما هویت و ماهیت مشخصی دارد. جهاد گاهی در میدان نبرد است، گاهی در عرصه تبیین و روشنگری فرهنگی و گاهی به شکل تلاش برای رشد اقتصادی و اشتغالزایی. همچنین ممکن است در زمینه علمی باشد. در هر شرایطی، یک جهادگر همیشه آماده و پای کار است. ما جهاد میکنیم، اما شما به عنوان رسانه با انعکاس اخبار و پوشش رسانهای، تأثیر بیشتری خواهید گذاشت. امروز جهاد رسانهای بسیار مهم است. وقتی اخبار به درستی منتشر شود و مردم آن را ببینند، بشنوند و بخوانند، روحیهشان بالا میرود. زیرا هیچ فاجعهای در دنیا بدون پوشش رسانهای نمیماند. به عنوان مثال، رژیمهای ظالم و کودککشی که در معرض دوربینها قرار میگیرند، نشان میدهد دنیا در حال تغییر است. اما باید کمکهای مردمی نیز نشان داده شود تا جهان بداند ظلم بدون پاسخ نمیماند. امیدوارم این تلاشها ادامه پیدا کند و ما هم در این راه
موفق باشیم.»