جوان آنلاین: اصلاح نظام مالیاتی و مقابله با فرار مالیاتی در سال ۱۴۰۳ محور اصلی و کلیدی است و علاوه بر اینکه معافیت‌های متعددی به مردم، اصناف و تولید کشور داده شده، در کنار آن نیز طبق احکام بودجه در تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۳، محوریت اصلی مبارزه با فرار مالیاتی، مبارزه با دانه‌درشت‌های فراری از مالیات است و سه قانون مهم مالیات بر سوداگری، اجرای کامل سامانه مؤدیان و اصلاحات قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۴۰۳ به تصویب خواهد رسید. به باور کارشناسان در سال ۱۴۰۳ شاهد یک تحول بزرگ در اصلاح نظام مالیاتی و مقابله با فرار مالیاتی خواهیم بود.
یکی از اقدامات مهم دولت در زمینه حمایت از تولید و همچنین عدم‌فشار مالیاتی بر کسب‌وکار‌ها و مردم، اعطای تخفیف مالیاتی و رشد چشمگیر معافیت‌های مالیاتی بوده است. دولت در بودجه ۱۴۰۳، معافیت مالیاتی اصناف را از ۴۸میلیون تومان به ۷۵میلیون تومان افزایش داده است که شاهد رشد بیش از ۵۶درصدی معافیت مالیات اصناف هستیم، همچنین دولت در بودجه ۱۴۰۳ سقف معافیت مالیاتی حقوق را به ۱۲میلیون تومان رسانده است.
بنابراین آستانه معافیت مالیاتی به صورت کامل افزایش یافته و از طرف دیگر احکام بخش مالیاتی کاملاً بر مبارزه با فرار مالیاتی دانه‌درشت‌ها متمرکز شده است. به عنوان مثال در بند ذ تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۳ به مسئله مکانیسم شناسایی حساب‌های مشکوک به حساب تجاری پرداخته شده که تمرکز کامل آن بر شناسایی و جلوگیری از فرار مالیاتی دانه‌درشت‌ها متمرکز است.
همچنین در بحث اصلاحات مالیاتی در دستور کار، سه اقدام ویژه در جریان است که در سال ۱۴۰۳ کلید خواهد خورد، اولین بخش قانون مالیات بر سوداگری است که در شورای نگهبان است و در مرحله نهایی تصویب است، همچنین طرح اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم نیز اخیراً به مجلس رفته است و در آخرین و شاید مهم‌ترین اقدام شروع به کار کامل سامانه مؤدیان به عنوان سامانه شفافیت‌افزای مالیاتی است که موجب خواهد شد جریان کالا و خدمات شفاف شود، با تقاطع‌گیری با جریان تراکنش‌های مالی، امکان شفافیت کامل جریان کالایی و جریان مالی محقق خواهد شد.
بودجه سال ۱۴۰۳ نقطه عطف مهمی در مسیر اقتصادی ایران است، زیرا این بودجه دارای کمترین کسری تراز عملیاتی از زمان شروع تحریم‌های اقتصادی است. این دستاورد به عوامل مختلفی از جمله افزایش درآمد‌های مالیاتی، تمرکز بر مبارزه با فرار مالیاتی در بخش‌های خاص و اهمیت روزافزون بخش نفت و گاز در محرک رشد و توسعه اقتصادی نسبت داده می‌شود.
احیای درآمد‌های مالیاتی
یکی از راهبرد‌های کلیدی مورد استفاده دولت برای کاهش کسری تراز عملیاتی، تأکید مجدد بر افزایش درآمد‌های مالیاتی است. این موضوع شامل هدف قرار دادن فرار مالیاتی در بخش‌های خاص، مشاغل زیرزمینی و بازار غلات درشت است. با تشدید تلاش‌ها برای مبارزه با فرار مالیاتی، دولت قصد دارد از یک سیستم مالیاتی منصفانه و عادلانه اطمینان حاصل کند که در آن همه مشاغل سهم منصفانه خود را داشته باشند.
دولت سیزدهم به خوبی تشخیص داده است که باید نفت را برای توسعه هزینه کند و درآمد‌های مالیاتی را با تکیه بر مبارزه با فرار مالیاتی به سمتی ببرد که کمترین کسری تراز عملیاتی را داشته باشیم. با افزایش درآمد‌های مالیاتی، بودجه می‌تواند متعادل‌تر و امکان تخصیص منابع به بخش‌های ضروری فراهم شود. این تمرکز بر احیا و تحول در درآمد‌های مالیاتی با تمرکز بر مقابله با فرار مالیاتی دانه‌درشت‌ها نشان از تعهد دولت سیزدهم به اصلاح ساختاری بودجه دارد.
تمرکز بر مبارزه با فرار مالیاتی از طریق مالیات ستانی واقعی
عبدالکریم جمیری در گفتگو با «جوان» با اشاره به فرار مالیاتی برخی از اصناف پردرآمد و مشاغل خاص و ایجاد بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند در مالیات ستانی از این بخش‌ها گفت: معمولاً گردش کار صنوف پردرآمد و مشاغل خاص معلوم و مشخص است.
وی تأکید کرد: از شروع تا خاتمه فعالیت صنوف پردرآمد معلوم و مشخص است که چه کاری انجام می‌شود و چگونه باید این موارد ارزیابی مالیاتی شود. حتماً می‌توان با سامانه‌محور‌کردن نظام مالیاتی به طور دقیق میزان درآمد برخی از اصناف پردرآمد را سنجید و بر اساس آن هم قانون را اعمال کرد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی بیان کرد: به هر حال قانون و نظارت دقیق بر قوانین و اعمال قانون می‌تواند مانع فرار مالیاتی شود. تا زمانی که ما این موارد را لحاظ نکنیم، حتماً نمی‌توانیم موفق باشیم.
نماینده مردم بوشهر و گناوه در مجلس تأکید کرد: یکی از مواردی که باید در کشور مورد توجه قرار گیرد، توجه به اخذ مالیات عادلانه است، به نحوی که در سال آتی تمرکز اصلی بر مقابله با فرار مالیاتی دانه‌درشت‌ها باشد؛ آن چیزی که رویکرد دولت سیزدهم نیز می‌باشد و در این زمینه حرکت کرده است. باید با مشاغل خاص پردرآمد و فراری از مالیات برخورد شود تا بتوانیم به اصلاح واقعی بودجه، نظام مالیاتی و تحقق کسری بودجه حداقلی برسیم. باید در راستای اخذ مالیات واقعی از قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان بهره برد.
دریافت مالیات از دانه‌درشت‌ها و فراریان کلان مالیاتی محور تحول نظام مالیاتی است
تمرکز دولت بر اصلاح نظام مالیاتی و تغییرات ساختاری در بودجه نشان‌دهنده تعهد به مبارزه با فرار مالیاتی و کاهش معافیت‌های غیرضروری در اقتصاد ایران است. هدف، دستیابی به بودجه بدون نفت با پرداختن به فرار مالیاتی در بخش‌های سرانه پایین، شناسایی بخش‌های زیرزمینی، غیرشفاف و اجرای اصلاحات لازم است.
اصلاحات ساختاری و به حداکثر رساندن منابع نفتی
نیت دولت برای دستیابی به بودجه بدون نفت با اهداف اصلاح ساختاری بودجه همسو است. دولت با به حداکثر رساندن استفاده از منابع نفتی برای توسعه اقتصادی، در کنار درآمد‌های نفتی رکوردشکنی، به دنبال تضمین منابع پایدار برای هزینه‌های پایدار است. این رویکرد بر استفاده از دارایی‌های سرمایه‌ای به دست آمده از فروش منابع نفتی برای توسعه و کسب دارایی‌های جدید در اقتصاد تأکید دارد. ترکیب منابع پایدار و توسعه اقتصادی به رشد و ثبات بلندمدت کمک می‌کند.
اصول مالیات و به حداقل رساندن فشار بر بخش تولیدی
یکی از جنبه‌های اساسی تمرکز دولت بر مالیات، به حداقل رساندن فشار بر بخش تولیدی اقتصاد است. سیاست‌های مالیاتی نباید بر بخش تولید فشار وارد کند، بلکه باید با خواسته‌های آن همسو باشد. دولت با تمرکز بر مبارزه با فرار مالیاتی در بخش‌های شناسایی‌شده، شناسایی مالیات‌دهندگان جدید و گسترش بخش‌های اقتصادی شفاف، درصدد کاهش جذابیت بخش‌ها و فعالیت‌های سوداگرانه است. این رویکرد یک سیستم مالیاتی عادلانه و متعادل را ترویج و در عین حال رشد بخش‌های تولیدی را تشویق می‌کند.
علاوه بر این، دولت اهمیت ارائه تخفیف‌های مالیاتی را برای تشویق تولید به رسمیت می‌شناسد و علاوه بر اعطای معافیت به عموم مردم، در زمینه اعطای تخفیف مالیاتی به تولید نیز پیشقدم شده است.
محمدتقی نقدعلی، نماینده مجلس شورای اسلامی و عضو مجمع نمایندگان اصفهان در گفتگو با «جوان» با اشاره به فرار مالیاتی برخی اصناف پردرآمد و مشاغل خاص و ایجاد بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند در مالیات‌ستانی از این بخش‌ها گفت: نهاد‌های مربوط مسیر کنترل و کشف تخلفات فرار‌های مالیاتی را جلوی دیدگان خود دارند. باید در زمینه تحقق درآمد‌های مالیاتی به سمت مبارزه با فرار مالیاتی برویم.
وی تأکید کرد: افراد و اصنافی که از سود‌های بادآورده و کلان استفاده می‌کنند و از چنگال قوانین مربوط به مالیات درمی‌روند، از آب خوردن راحت‌تر است، به عنوان مثال ما قانون مالیات از خانه‌های خالی را در مجلس به تصویب رساندیم. در حال حاضر چندین سال از ابلاغ این قانون می‌گذرد و باید با استفاده از این زیرساخت قانونی، به سمت مبارزه جدی با فرار مالیاتی و اخذ مالیات از فعالیت‌های مخرب و ضدتولید برویم.
نقدعلی تأکید کرد: سازمان امور مالیاتی در سال آتی باید به دنبال اخذ مالیات واقعی از صنوف پردرآمد باشد، به نحوی که عدالت در پرداخت مالیات رعایت شود، اخذ مالیات از دانه‌درشت‌ها و فراریان کلان مالیاتی محور اصلی تحول در نظام مالیاتی در ۱۴۰۳ است.
اگر دنیا دنیا پول به این دولتمردان داده بشه تمام ثروتهای دنیا را بهشون بدن باز هم هیچ کاری بلد نیستن بکنن
