سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: «جوان» در گفتگو با «حبیب ایلبیگی» قائممقام بنیاد سینمایی فارابی که طرحهای گستردهای برای حمایت از سینمای کودک در دست اجرا دارد، به آسیبشناسی سینمای کودک و به خصوص حضور آثار ضعیف و آسیبزایی، چون «تورنادو» در اکران پرداخته است.
چرا در سینماها شاهد اکران فیلمهای ضعیف و البته مبتذلی به نام فیلم کودک هستیم، مثلاً در «تورنادو» بازخوانی ترانه لسآنجلسی با محتوای بزرگسال برای رده سنی کودک وجود دارد؟!
ابتدا این نکته را بگویم که من میتوانم پاسخگوی فیلمهایی باشم که فارابی از آنها حمایت کرده، نه همه فیلمهایی که اکران میشوند. در این زمینه بهتر است نظر شورای پروانه نمایش را جویا شوید.
ولی فارابی مسئول برگزاری جشنواره فیلم کودک است و «تورنادو» هم در این جشنواره حضور داشته! پس به نوعی با هم مرتبط میشوید!
در جشنواره حضور داشت، بله، اما بحث جشنواره با بحث اکران عمومی تفاوتهایی دارد. یکی از دلایل انتقاد کارگردان محترم فیلم از فارابی هم همین بود که این فیلم باید در جشنواره جایزه بگیرد، اما به هر حال نتوانست نظر هیئت داوران را جلب کند. ما در فارابی از فیلمهایی که معیارهایی نظیر توجه به خانواده، احترام به بزرگتر، مشارکت اجتماعی و کلاً مباحث آموزشی و فانتزی مربوط به کودک و نوجوان را داشته باشد حمایت میکنیم، اما متأسفانه «تورنادو» ویژگیهای مدنظر ما برای حمایت و سرمایهگذاری را نداشت.
به حمایت فارابی از فیلمهای سینمای کودک اشاره کردید، سیاست حمایتی شما چیست و چه پروژههایی از حمایت فارابی برخوردار شدند؟
از حدود دو سال پیش یعنی خرداد سال ۹۶ که همزمان شد با ورود من به فارابی و استعفای اعضای شورای راهبردی سینمای کودک که در خارج از فارابی بودند، بنیاد تصمیم گرفت سینمای کودک را ساماندهی کند، چون این گونه سینمایی متأسفانه متولی مشخصی نداشت. شورای فیلمنامه سینمای کودک در فارابی با حضور کارشناسان تاسیس شد و شروع به خواندن فیلمنامههای رسیده کردند. سیاست ما در حمایت از فیلمهای کودک در ابتدا این است که فیلم «برای کودک» باشد نه «درباره کودک» یا اینکه فیلم نباید صرفاً برای حضور در جشنوارهها ساخته شده باشد. فیلمی که دیدن آن برای بچهها خوب نبود اصلاً در فهرست حمایتی ما قرار نمیگرفت. مورد دیگر این است که خانواده در فیلم باید مهم جلوه داده شود. سال گذشته ما با همکاری کانون پرورش فکری، فیلمهای «ضربه فنی» و «دوچ» را تولید کردیم. از «پاستاریونی» که فیلم خوبی بود حمایت حداقلی در حد خرید رایت تلویزیونی را انجام دادیم. امسال «قطار آن شب» را که چند جایزه در جشنواره کودک گرفت تولید کردیم. از فیلم «تپلی و من» حمایت کردیم.
چه فیلمهایی قرار است با حمایت فارابی تولید شوند؟
فیلم «مهران» به کارگردانی رقیه توکلی که در حوزه دفاع مقدس و مرتبط با نوجوانان است و درباره یک خانواده از شهر مهران است که در جنگ به یزد میروند در حال تولید است. قرار است از فیلم «لیپار» به کارگردانی حسین ریگی که در سیستان و بلوچستان ساخته میشود، حمایت کنیم. از فیلمنامه «کتیبه» سهیل موفق و همچنین فیلم جدید فرزاد اژدری که درباره پیشرفت علوم است حمایت خواهد شد. فیلم جدید خانم مرضیه برومند با نام «سرزمین بود و نبود»، فیلم بیژن میرباقری به نام «هفت قانون خردمندی»، فیلم نادره ترکمانی به نام «حسن کچل»، فیلمی از علی ژکان با موضوع دفاع مقدس، فیلمهای شاه ماهی، اقیانوس پشت پنجره، ۹ سالگی، فیلم جدید مهدی جعفری سازنده ۲۳ نفر با نام یدو که این فیلم نیز در حوزه دفاع مقدس و نوجوانان است و حتی فیلم محمدحسین لطیفی به نام «سبز و سفید قرمز» که در حال مذاکره برای حمایت هستیم، از جمله فعالیتهای حمایتی ما محسوب میشود.
خب یکی از نقدهای ما این است که چرا فیلمی مانند «تورنادو» باید ساخته و اکران شود، آن وقت شما از آن حمایت هم کردهاید؟!
اینکه چـرا این فیلمهـا ساختـه میشـود سـؤالی است که باید شـورای پروانه ساخت به آن پاسخ دهد.
از شما این سؤال را به عنوان کسی که مسئولیت نظارت و ارزشیابی سینما را بر عهده داشته، میپرسم!
میدانید که بسیاری از فیلمهای اکران در هر ژانر و گونهای در بخش خصوصی تولید میشوند. بخش خصوصی هم که در این معادله فقط برایش سود مهم است و به آن فکر میکند. در نقطه مقابل و برای برطرف ساختن این نقیصه ما در فارابی به دنبال حمایت از سینمای کودک هستیم، اما فارابی همه کارها را به تنهایی نمیتواند انجام دهد. چرا از حوزه هنری سؤال نمیکنید؟ از آنها بپرسید وظیفهشان در حمایت از سینمای کودک چیست و چه کار کردهاند؟! حوزه هنری که الان فقط نشست برگزار و از دیگران انتقاد میکند، بیاید بگوید چرا بعد از «۲۱ روز بعد» دیگر فیلم کودک نساخته است؟!
نمونههای موفقی هم هست که خارج از این حوزه هنری و کانون ساخته شده، مثل «منطقه پرواز ممنوع» که کار عمار است!
بله، ما از اینکه بچههای عمار فیلم خوب «منطقه پرواز ممنوع» را ساختهاند که هم موضوع خوبی دارد و هم خوب فروخته است، حمایت کردهایم ولی چرا دیگران نمیآیند و از سینمای کودک حمایت نمیکنند؟
به نظرم اگر آنها هم به وظیفه خود عمل کنند دیگر شاهد ساخت و اکران فیلمهایی نبودیم که ترانه لالهزاری و لس آنجلسی را به اسم فیلم کودک پخش کنند!
متأسفانه مشکل عمده سینمای ما این است که فیلمهایی در حال حاضر میفروشند که چنین ترانهها و اتفاقاتی در آنهاست. متأسفانه وقتی بهترین فیلمسازهای ما هم وقتی میبینند که این فیلمها با استقبال روبهرو میشوند، به سمت آنها سوق پیدا میکنند، این خطر بزرگی برای سینمای ماست. باید مراقب باشیم که چنین فیلمهایی حداقل به عنوان فیلمهای بااهمیت مطرح نشوند. وقتی فیلمساز فیلم خوبی میسازد، اما در گیشه آن طور که لازم است به آن اهمیت داده نمیشود، سرخورده میشود. جریان اکران در سینمای ما برخلاف جریان تولید است و فیلمهای خوبی که ساخته میشوند در گیشه موفق نمیشوند.