گفت‌وگوی «جوان» با حمید سبحانی از عکاسان مستند

مستندسازان می‌توانند مسیر شناخت و تصمیم مدیران فرهنگی را هموار کنند

جوان آنلاین: انتظار می‌رود تعامل بی‌واسطه دوربین و واقعیت در جشنواره «سینما حقیقت» ملاک داوری باشد. 
حمید سبحانی از عکاسان مستند و رسانه با بیان اینکه افزودن بخش عکس به این دوره از جشنواره سینماحقیقت می‌تواند تأثیر مهمی به دنبال داشته‌باشد به «جوان» گفت: همانطور که در نام جشنواره پررنگ است ما با کلمه حقیقت یا اصطلاحاً ورایتی روبه‌رو هستیم. یعنی سینمایی که به اصالت تصویر و وروایت و تعامل بی‌واسطه دوربین و واقعیت قرار است بپردازد و این مهم در داوری عکس‌ها هم باید لحاظ شود. وی معتقد است موضوعاتی که عکاسان خواسته‌اند با همین دو اصل به آن بپردازند روایت عکاسانه‌ای است، از حقیقت و اصالت یک مسئله یا موضوع و بخصوص مسائلی که به نقطه مهم یا چالشی بزرگ دست گذاشته است. 
سبحانی اضافه کرد: یک مجموعه به اولین دوره پذیرش مجموعه عکس مستند جشنواره سینماحقیقت ارسال کردم که موضوع آن بحران خشکسالی و کم‌آبی در منطقه مهمی از کشور است که این اتفاق باعث چالش‌های جدی اجتماعی از جمله بیکاری و مهاجرت و همینطور تغییر اقلیم شده‌است. موضوع آب و خشکسالی نه‌تنها چالش بزرگی در بسیاری از مناطق کشورمان است که مسئله و بحرانی جدی برای جهان است که می‌تواند در اثر دیر یا بد مدیریت کردن اتفاقات ناخوشایندی را در همه ابعاد به ارمغان بیارود. 
 وی تأکید کرد: سینمای مستند و به خصوص جشنواره «سینما حقیقت» بسیار نزدیک است به عکاسی مجموعه‌پرداز مستند. یک مجموعه خوب تولید شده عکاسی مستند می‌تواند عصاره یک فیلم مستند محسوب شود که روایت و پیغام خود را در عکس‌هایی به صورت تأثیرگذار بیان کند. به گفته این هنرمند، افزودن بخش عکس به جشنواره «سینما حقیقت» قطعاً اتفاق مبارکی است و من آن را دعوت برادر بزرگ‌تر از برادر کوچک‌تر می‌پندارم، چراکه مخاطبان می‌توانند همان تأثیری که از یک فیلم مستند خوب دریافت می‌کنند از یک مجموعه عکس تأثیرگذار هم دریافت کنند. ضمن اینکه برخی عکس‌ها می‌توانند تصویری را به مخاطب نشان بدهند که به دلیل محدودیت‌هایی شاید برخی فیلم‌ها قادر به ارائه آن نباشند. این عکاس اضافه کرد: به جهت انتقال ایده یا ایده‌پردازی برای مستندسازان و به لحاظ بصری یعنی زیبایی‌شناسی و قاب بندی یا پرداخت بصری این بخش در جشنواره مؤثر خواهد بود. 
وی تأکید دارد که قطعاً هر عکاس با تجربه و حرفه‌ای در کار خود انتخاب می‌کند، از چه زاویه‌ای به یک موضوع مستند ورود کند یا چگونه آن را روایت کند. کادر انتخابی عکاس، بخشی از واقعیتی است که از ذهن او می‌گذرد و تبدیل به قاب می‌شود در واقع نمی‌توان تأثیر ذهنیت را بر عینیت نادیده گرفت، چنانچه یک خبرنگار گزارشی را می‌نویسد به شیوه و قلم خود یا فیلمساز مستندی شیوه روایی خود را بر می‌گزیند برای به تصویر کشیدن یا مطرح کردن یک مسئله. مدیر فرهنگی باید به تخصصی بودن عکاسی باور داشته‌باشد. 
این عکاس در خصوص مواجهه مدیران با هنر عکاسی اضافه کرد: مدیران فرهنگی اگر به این درک برسند که فرهنگ و هنر یک مسئله تخصصی و استعدادی است و اگر مستندنگار از سر تجربه و مطالعه فعالیت کند، آن وقت پی خواهند برد که چقدر وجود مستندنگر یا مستندساز می‌تواند مسیر کاری آنها را برای کشف، بیان و حل مسائل هموار سازد. فعالیت با فراغ بال و بی‌تنگنای مستندسازان و مستندنگاران سود مستقیم برای مدیران و به تبع آن حوزه کاری آنها و سپس مخاطبان یا مردم درگیر با حوزه کاری آنها دارد. 
به گفته سبحانی ایران به دلیل جغرافیایی با مختصات ویژه خود در حوزه جغرافیایی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و به دلیل اینکه تکه مهمی از خاورمیانه است، همیشه استعداد زیادی را برای پرداخت انواع قالب‌های مستند (از عکس تا فیلم از روایت تا جستار) دارا بوده‌است. در حدی که اگر اهل مستندی فقط وقت بگذارد برای محدوده و منطقه زیست‌بوم خودش، دست پری خواهد داشت. به شرطی که تاب موانع و رمق‌گیری‌های مختلف خواسته و ناخواسته را داشته‌باشد.