جوان آنلاین: «نشست خبری هفته کتاب سی‌وسوم» سه‌شنبه (بیستم آبان‌ماه ۱۴۰۴) با حضور ابراهیم حیدری؛ مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، آزاده نظربلند؛ دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی و اصحاب رسانه در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
هفته کتابی ملی و اثربخش
در ابتدای این نشست ابراهیم حیدری هفته کتاب را هفته‌ای ترویجی دانست و گفت: برخلاف سایر برنامه‌ها که ممکن است جنبه اقتصادی یا نمایشگاهی داشته باشند در هفته کتاب محور کار، تبلیغ و ترویج است؛ کاری که می‌تواند پایه و اساس بسیاری از فعالیت‌ها و فرآیند‌های حوزه نشر باشد. اساس فعالیت‌های ترویجی نیز بدون حضور رسانه و اصحاب رسانه ممکن نیست. به همین روی از شما دعوت می‌کنیم که در این رویداد فرهنگی همراه ما باشید و کمک کنید تا فعالیت‌ها به بهترین نحو انجام شود.
وی افزود: از همه دوستان می‌خواهم که با تبلیغ، ترویج و هر اقدامی که به صنعت نشر کمک می‌کند در این مسیر همراه شوند. اقدامات نوآورانه و اطلاع‌رسانی در مجموعه نهاد‌ها و دستگاه‌هایی که در هفته کتاب فعالیت دارند، بسیار اهمیت دارد. امیدواریم این هفته بتواند تلنگری باشد؛ هم برای اقشار مختلف جامعه و خانواده‌ها و هم برای نهاد‌های سیاست‌گذاری، سازمان‌های مالی و بودجه‌ای، شرکت‌ها و بخش‌های خصوصی که هر کدام می‌توانند به شکلی در مسیر کتاب و کتابخوانی گام بردارند.
دبیر هفته کتاب سی‌وسوم در ادامه اضافه کرد: برنامه‌های امسال هفته کتاب در راستای اسناد بالادستی کشور و ذیل سیاست‌ها و برنامه‌های آقای دکتر صالحی طراحی شده است. اصل موضوع تحقق عدالت فرهنگی است؛ مفهومی کلی و بنیادین که باید با همکاری و هم‌افزایی مجموعه نهاد‌ها و دستگاه‌های مختلف به مرحله اجرا برسد. هفته کتاب امسال فرصتی است برای عملیاتی کردن این مفهوم از طریق فعالیت‌های مشترک، هماهنگی بین نهاد‌ها و فراخوان عمومی برای مشارکت همه دستگاه‌ها. مجموعه‌ای از ۸۰ دستگاه در سراسر کشور برای برپایی هرچه بهتر این رویداد فرهنگی همکاری می‌کنند و خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان نهاد هماهنگ کننده نقش محوری ایفا می‌کند تا برپایی مجموعه برنامه‌ها در سراسر کشور عدالت فرهنگی رعایت شود.
او با اشاره به افتتاح این رویداد فرهنگی اشاره کرد: این آیین روز جمعه بیست‌وسوم آبان در شهر «اِوز؛ پایتخت کتاب» برگزار خواهد شد و معاون محترم امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مراسم حضور خواهد داشت. همچنین در راستای برگزاری هفته کتاب امسال، تلاش شده است تا با حفظ تداوم برنامه‌های مؤثر سال‌های گذشته، مجموعه‌ای از اقدامات نوآورانه و متناسب با سیاست‌های جدید فرهنگی کشور اجرا شود. در این راستا با همکاری جهاد دانشگاهی فراخوانی برای دریافت ایده‌های خلاقانه در زمینه ترویج کتابخوانی و ایده‌های برتر حوزه نشر در استفاده از فناوری‌های نوین ارائه شد که اختتامیه آن در هفته کتاب سی‌وسوم برپا می‌شود.
پیاده‌راه کتاب؛ گامی برای متعامل و مطالعه اجتماعی
حیدری با اشاره به طرح پیاده‌راه کتاب عنوان کرد: برنامه‌ای تازه که با همکاری شهرداری تهران و سازمان زیباسازی اجرا می‌شود. هدف آن ایجاد فضایی فرهنگی و هنری برای حضور شهروندان، کتاب‌فروشان و علاقه‌مندان به مطالعه است تا کتاب در قلب زندگی شهری جای گیرد. قرار است این طرح پس از اجرا در تهران در سال‌های آینده به سایر شهر‌های کشور نیز گسترش یابد.
وی اضافه کرد: طرح پیاده‌راه کتاب سال‌هاست که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد توجه قرار دارد و امسال هم‌زمان با سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، به‌صورت رسمی عملیاتی می‌شود تا به‌عنوان «گذرگاه کتاب» در فضای شهری تداوم یابد. این طرح با هدف نزدیک‌تر کردن مردم به کتاب و ایجاد فضایی فرهنگی و صمیمی برای مطالعه، گفتوگو و خرید کتاب در محیط شهری طراحی شده است. در اجرای آن، علاوه بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی و خانه کتاب و ادبیات ایران، مجموعه‌ای از سازمان‌ها و نهاد‌های مرتبط نیز نقش‌آفرینی خواهند کرد؛ از جمله شهرداری تهران، سازمان زیباسازی، صدا و سیما و اصناف فعال در حوزه کتاب و نشر.
حیدری ادامه داد: تداوم و گسترش این مسیر فرهنگی نیازمند همکاری همه‌جانبه دستگاه‌های مسئول است تا پیاده‌راه کتاب نه‌تنها در پایتخت، بلکه در شهر‌های مختلف کشور به محلی برای ترویج فرهنگ مطالعه و تعامل اجتماعی تبدیل شود. این آغاز، گامی مهم در جهت استمرار حرکت فرهنگی کتاب در زندگی روزمره مردم به‌شمار می‌رود.
دبیر سی وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران به برنامه «نقش مرکب» اشاره و مطرح کرد: این آیین که برای نخستین‌بار در قالبی گسترده و منسجم برگزار می‌شود برنامه‌ای ویژه برای تقدیر از فعالان حوزه نشر، نویسندگان و صنعتگران کتاب است. در این رویداد با داوری شاخص‌هایی، چون خلاقیت، نوآوری و جوان‌گرایی از برترین چهره‌های حوزه کتاب و نشر کشور تجلیل خواهد شد.
حیدری درباره برنامه‌های سازمان‌ها و نهاد‌های در هفته کتاب سی‌وسوم گفت: به طور کلی تاکنون ۱٬۴۷۱ برنامه فرهنگی در سراسر کشور و توسط نهاد‌های مختلف در تهران و شهرستان‌ها برنامه‌ریزی شده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که ۳۲ استان کشور برنامه‌های خود را ارسال و مصوب کرده‌اند. هدف نهایی برگزاری هفته کتابی اثربخش و ملی است که بتواند با مشارکت نهاد‌های فرهنگی، شهرداری‌ها و اصحاب نشر، نقش مهمی در گسترش فرهنگ مطالعه ایفا کند.
او در بخش دیگر سخنان خود از نامگذاری روز‌های هفته کتاب سی‌وسوم سخن گفت: ۲۴ آبان‌ماه به روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار؛ ۲۵ آبان‌ماه به روز قرآن و پیامبر رحمت و ترویج فرهنگ فاطمی؛ روز ۲۶آبان‌ماه به «کتاب و فناوری‌های نوین»، روز ۲۷ آبان‌ماه به «کتاب، دانش‌آموز و دانشجو» و روز ۲۸آبان‌ماه به «کتاب، همدلی و هم‌اندیشی و توسعه» روز ۲۹ آبان‌ماه به کتاب و کتابگردی و روز ۳۰آبان‌ماه به کتاب و خانواده اختصاص دارد.
لزوم به روزرسانی برنامه‌های ترویجی کتاب
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به اهمیت حمایت‌های فرهنگی گفت: در کشور ما سال‌هاست که از حوزه کتاب در نمایشگاه‌ها، هفته کتاب و دیگر مناسبت‌ها حمایت می‌شود. اقتصاد نشر بخشی از اقتصاد کلان کشور است و همان‌طور که سایر صنایع نیاز به حمایت دارند، صنعت نشر نیز باید مورد توجه قرار گیرد. اگر یکی از حلقه‌های این زنجیره ضعیف شود، سایر بخش‌ها نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
او ادامه داد: با وجود مشکلات اقتصادی، وضعیت حوزه کتاب در مقایسه با برخی بخش‌های دیگر قابل‌قبول است. پس از انقلاب اسلامی رشد چشمگیری در تولید و عرضه کتاب داشته‌ایم. برای نمونه در نمایشگاه کتاب خراسان شمالی بیش از ۴۰ هزار نسخه کتاب به فروش رسیده که در شرایط فعلی رقم قابل‌توجهی است. در سطح ملی نیز در نمایشگاه کتاب تهران، بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار نسخه کتاب به فروش رفته است.
ابراهیم حیدری در پایان سخنان خود گفت: نحوه عرضه و دسترسی به کتاب، تغییر کرده و اطلاعات و شیوه ارائه آن نیز در حال تحول است. ما باید همگام با این تغییرات، برنامه‌های ترویجی و فرهنگی خود را به‌روز کنیم. امیدواریم با کمک رسانه‌ها، نهاد‌های فرهنگی و دستگاه‌های مختلف بتوانیم در مسیر توسعه و عدالت فرهنگی گام‌های موثری برداریم و به نقطه مطلوبی در حوزه نشر کشور برسیم.
لزوم ترویج فرهنگ کتاب میان نسل جوان
آزاده نظربلند نیز در بخش دیگر این نشست با اشاره به اینکه نهاد کتابخانه‌های عمومی ۴،۲۲۹ نقطه خدمت در کل کشور دارد، بیان کرد: از این رو در سراسر کشور نزدیک به ۱۷هزار برنامه مرتبط با کتاب در موضوعات مختلف برای اجرا در کتابخانه‌ها برنامه‌ریزی شده است. این برنامه‌ها با حضور کودکان، نوجوانان و خانواده‌ها و با رویکرد‌هایی متناسب با توسعه و گسترش کتابخانه‌ها برگزار می‌شود.
او تأکید کرد: آنچه باید در این مسیر مورد توجه قرار گیرد، جریان‌سازی در حوزه مطالعه و کتابخوانی و ترویج فرهنگ کتاب میان نسل جوان، کودکان و نوجوانان و همچنین در میان خانواده‌هاست. این مسئله به عنوان یکی از پایه‌های اصلی شکل‌گیری تعاملات اجتماعی و عمومی در حوزه فرهنگ کتاب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و ما تلاش کردیم در برنامه‌ریزی‌ها به آن توجه خاصی داشته باشیم.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی در پایان گفت: مجموعه برنامه‌های کتابخانه‌های عمومی کشور که در بازه زمانی ۲۴ تا ۳۰ آبان‌ماه برگزار خواهد شد، گامی مؤثر در راستای اهداف کلان فرهنگی جمهوری اسلامی ایران است. امیدوارم این برنامه‌ها بتوانند تأثیری مثبت، پایدار و قابل توجه در گسترش فرهنگ مطالعه در میان اقشار مختلف جامعه، به‌ویژه نسل نو، داشته باشند.
سی‌وسومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «بخوانیم برای ایران» از بیست‌وچهارم تا سی‌ام آبان (۱۴۰۴) برگزار می‌شود.
