سرویس ایران جوان آنلاین: طی سال‌های گذشته چایکاران مورد بی‌مهری سیاست‌های متولیان قرار می‌گرفتند و روز به روز از وسعت مزارعی که زیر کشت چای رفته بود کاسته می‌شد. همین موضوع باعث شده بود تنها ۲۵ درصد از چای مصرفی در داخل کشور چای ایرانی باشد و مابقی از طریق واردات تأمین شود. حالا در سال «رونق تولید» و در راستای حمایت از تولیدکنندگان چای که عمده آن‌ها در استان گیلان حضور دارند، قرار است نه تنها ارز دولتی برای واردات چای حذف شود، بلکه نرخ خرید تضمینی چای نیز از سوی دولت بین ۱۰ تا ۱۶ درصد افزایش یابد. اتفاقی که به طور حتم می‌تواند کمک بزرگی به صنعت چایکاری ایران کند و منجر به رشد ۱۱ درصدی تولید این محصول شود.
طی سال‌های گذشته هر بار که چایکاران به زمان برداشت برگ چای نزدیک می‌شدند، عده‌ای واردکننده با واردات گسترده این محصول تمام بازار را با محصولات خارجی کم‌کیفیت و ارزان‌قیمت اشباع می‌کردند. از همین رو چایکاران متضرر می‌شدند و سال به سال مزارع کمتری زیر کشت چای می‌رفت. در نهایت هم این مزارع زیانده گرفتار تغییر کشت یا تغییر کاربری می‌شدند و از میزان تولید سالانه چای در کشور کاسته می‌شد به طوری که طی سال‌های اخیر به گفته حبیب جهانساز رئیس سازمان چای کشور سهم چای ایرانی از سبد خانوار تنها ۲۵ درصد بوده و مابقی ۷۵ درصد چای که خانواده‌ها مورد استفاده قرار می‌دادند همگی خارجی و وارداتی بوده‌اند. حالا با توجه به اینکه امسال سال «رونق تولید» نامگذاری شده، متولیان می‌خواهند سیاست‌های گذشته را کنار بگذارند و با حمایت از تولیدکنندگان داخلی میزان تولید چای ایرانی را حداقل تا ۱۱ درصد افزایش دهند. در گام نخست هم ارز ۴۲۰۰ تومانی دولتی را برای واردات چای حذف کرده‌اند. در این راستا استاندار گیلان می‌گوید: «اکنون باید پیگیری‌های لازم را برای اینکه ارز دولتی مجدداً برای واردات چای برنگردد انجام دهیم.» بعد از حذف ارز دولتی هم قرار است نرخ خرید تضمینی چای در راستای افزایش سطح زیر کشت چای افزایش یابد. مصطفی سالاری در این خصوص اضافه می‌کند: «نرخ تضمینی خرید برگ سبز چای درجه یک و دو، بین ۱۰ تا ۱۶ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.» وی با بیان اینکه کارخانه‌ها با توجه مصوبات آینده کمیته تخصصی چای می‌توانند برگ سبز چای با کیفیت بهتری را با قیمت بیشتری از چایکاران خریداری کنند، ادامه می‌دهد: «این کار سبب افزایش رغبت در تولید باکیفیت‌تر چای می‌شود.»
اشتغالزایی ۲۰۰ هزار نفری صنعت چای
در حال حاضر ده‌ها کارخانه برای خرید چای از چایکاران اعلام آمادگی کرده‌اند. در این راستا رئیس سازمان چای کشور با اشاره به فعالیت ۱۶۰ کارخانه چایسازی در شمال کشور، می‌گوید: «تاکنون ۸۲ کارخانه برای خرید برگ سبز چای با این سازمان قرارداد بسته‌اند.» همچنین انتظار می‌رود با شروع چین اول برگ سبز از مزارع، سایر کارخانه‌ها نیز برای خرید با سازمان چای قرارداد ببندند. جهانساز با اشاره به تأخیر یک هفته‌ای در برداشت برگ سبز چای از مزارع چای شمال کشور، اضافه می‌کند: «این تصمیم به دلیل بارش‌های اخیر و سرمای هوا گرفته شده است.» لازم به ذکر است زمان چیدن برگ سبز چای از اردیبهشت هر سال شروع می‌شود و در سه نوبت بهاره، تابستانه و پاییزه از مزارع چای برداشت می‌شود. لازم به ذکر است مضاف بر تعداد کارخانه‌هایی که در زمینه فرآوری چای فعالیت دارند، ۵۵ هزار خانوار نیز در حوزه چایکاری مشغول فعالیت هستند که با تعداد کارگران کارخانه‌ها و کسانی که به طور غیرمستقیم با چایکاری در ارتباط هستند جمعاً برای ۲۰۰ هزار نفر در این حوزه شغل ایجاد شده است. بر این اساس رئیس سازمان چای کشور تأکید می‌کند: «در اراضی پرشیب هیچ محصولی نمی‌تواند به اندازه چای برای کشاورزان سود و منفعت داشته باشد و ضروری است اقدامات لازم برای رفع مشکلات موجود انجام شود و از چایکاران حمایت کافی به عمل آید.»
سیاست‌های جدید مشکلات را کنار می‌زند
گفتنی است مجموع صادرات چای در سال گذشته به ۳۶ کشور حدود ۱۶ هزار تن بوده که نسبت به سال ۹۶ رشد ۴/۱۱ درصدی داشته و حدود ۱۹ میلیون دلار یعنی ۳/۲ درصد نسبت به سال ۹۶ افزایش یافته است. امسال نیز با برنامه‌ریزی‌هایی که در راستای حمایت از تولیدکنندگان انجام شده، انتظار می‌رود تولید و صادرات چای در کشور با رشد چشمگیری نسبت به سال‌های گذشته انجام شود. رئیس سازمان چای کشور با اشاره به اینکه تولید چای ایرانی با موانع و مشکلاتی هم همراه است، بیان می‌کند: «نسل جدید در صورت عدم مکانیزه کردن چایکاری، حاضر به ورود به این عرصه نخواهند شد بنابراین طی سال‌های اخیر، ۷۵۹ دستگاه برگ‌چین و حدود هزار موتور هرس در اختیار چایکاران قرار گرفت و ۶۷ کارخانه نیز با دریافت تسهیلات بازسازی شدند، اما هنوز نیازمند اقدامات جدی‌تر در این حوزه هستیم.»
لازم به ذکر است استان‌های گیلان و مازندران در مجموع ۲۵ تا ۲۸ هزار هکتار باغ چای دارند که ۹۰ درصد این باغ‌ها در گیلان واقع است. از این باغات نیز در سال گذشته ۱۱۲ هزار و ۷۰۰ تن برگ سبز چای برداشت شد که از این میزان ۲۵ هزار و ۶۰۰ تن چای خشک باکیفیت در کارخانه‌های چایسازی تولید شد و حالا قرار است با برنامه‌ریزی و حمایت از تولید داخلی این رقم برای سال ۹۸ رشد چشمگیری را تجربه کند. گفتنی است برای فصل زراعی جاری، قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم برگ سبز چای درجه یک ۳۲ هزار و ۷۵۰ ریال و برگ سبز درجه دو، ۱۸ هزار و ۴۹۲ ریال تعیین شده است.
