صرف‌نظر از اینکه تصمیم ترامپ درباره توافق هسته‌ای چه باشد، یک چیز ظاهراً قطعی است. وی قصد تشدید «عملیات سری» علیه محور مقاومت را دارد. در مورد برجام همه گمانی‌زنی‌‌ها بر این استوار است که او با پاس دادن برجام به کنگره یوغ سنگین وعده انتخاباتی خود درباره لغو این توافق را به گردن کنگره خواهد انداخت و خودش بر مقابله با نفوذ روز‌افزون ایران در سوریه و عراق پساداعش متمرکز خواهد شد.
روزنامه فایننشال‌تایمز به نقل از یک مقام ارشد امریکایی نوشت: «راهبرد یکپارچه جدید درباره ایران، بر خنثی‌سازی و مقابله با فعالیت‌های مخرب ایران در منطقه و جهان متمرکز است.»
یک منبع آگاه دیگر گفته که راهبرد جدید ترامپ، «افزایش عملیات سری علیه ایران و همپیمانان آن را شامل خواهد شد.» سیا از اظهارنظر در این باره خودداری کرد. یک مقام ارشد دولت ترامپ می‌گوید: «رئیس‌جمهور تمایل دارد ببیند که آیا می‌تواند نه‌تنها قانون‌های امریکا درباره ایران بلکه مواضع کلی امریکا را در قبال ایران تقویت کند.» وی اضافه کرد:«باور ما این است که روش‌‌هایی وجود دارد که ما با کنگره برای پرداختن به طیف کاملی از چالش‌های ایران همکاری کنیم.» چند سناتور دموکرات، چهار‌شنبه شب در یک نشست توجیهی در کاخ سفید درباره ایران شرکت کردند. یک مقام دولت ترامپ گفت که کاخ سفید در این نشست از سناتور‌ها خواست نظرات خود را درباره راهبرد دولت در قبال ایران ارائه بدهند. سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس خبری روز جمعه گفت که ترامپ در روزهای آینده راهبرد جامع خود را در قبال ایران که مسائلی گسترده‌تر از توافق هسته‌ای را شامل می‌شود، اعلام خواهد کرد.
دولت ترامپ به موجب قوانین داخلی امریکا (قانون بررسی توافق هسته‌ای ایران) موظف است هر 90 روز یک‌بار گزارشی درباره پایبندی ایران به برجام به کنگره ارائه کند. موعد گزارش جدیدی که دولت ترامپ بایستی ارائه بدهد، 15 اکتبر (23مهرماه) است. گزارش‌های متعددی حاکی است که رئیس‌جمهور امریکا در این گزارش از صدور تأییدیه برجام برای ایران خودداری خواهد کرد. اما «نیکی هیلی»، نماینده امریکا در سازمان ملل متحد چندی پیش در یک سخنرانی گفت که عدم تأیید ترامپ به معنی خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای با ایران نیست و این کنگره است که نظر نهایی را در این خصوص اعلام خواهد کرد. طبق قوانین داخلی امریکا، در صورتی که دولت این کشور از صدور چنین تأییدیه‌ای خودداری کند، کنگره 60 روز برای تصمیم‌گیری درباره بازگرداندن تحریم‌‌هایی علیه ایران که به موجب برجام رفع شده‌اند، فرصت خواهد داشت.
در همین حال وبگاه بلومبرگ روز جمعه نوشته است: «تقریباً در مجلس سنا آرای کافی برای بازگرداندن تحریم‌‌ها علیه ایران وجود ندارد. در حال حاضر راند پال، عضو جمهوریخواه مجلس سنا به ترامپ هشدار داده توافق هسته‌ای با ایران را باطل نکند.» بلومبرگ به علاوه به نقل از منابعی در سنا نوشته «جف فلیک» و «سوزان کالینز»، دو عضو دیگر جمهوریخواه سنا هم از بازگرداندن تحریم‌‌ها حمایت نمی‌کنند. به نوشته این وبگاه، با توجه به حمایت تمامی دموکرات‌‌ها از توافق هسته‌ای ایران در رأی‌گیری سال ۲۰۱۵، به نظر نمی‌رسد که در صورت عدم صدور تأییدیه برای پایبندی ایران، سنا به خروج از این توافق رأی بدهد.
داستان نیویورکر درباره مشاجره تیلرسون و ظریف
گزارشگر مجله نیویورکر در یادداشتی، روایتی ادعایی درباره اظهارات وزیر خارجه امریکا در حضور همتای ایرانی او در نشست وزرای خارجه 1+5 در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل منتشر کرده است. بر اساس این گزارش، تیلرسون در چهره وزیر خارجه ایران خیره شد و به او دقیقاً گفت که درباره رژیم «خشن» او چه فکر می‌کند. گزارش شده که رکس تیلرسون در جلسه وزرای خارجه 1+5 و ایران (در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک) ابتدا اجازه داد وزرای شش کشور از جمله محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران صحبت کنند، ظریف در سخنانش با عصبانیت درباره تحریم‌های امریکا اعتراض کرد. وزیر خارجه امریکا سپس به آرامی سخنانی به شدت انتقادی و تند درباره رژیم انقلابی (ایران) مطرح کرد و گفت «هیچ کس نمی‌تواند مستنداً ادعا کند که ایران به صورت مثبتی به صلح و امنیت منطقه کمک کرده است.» او ادامه داد که «برداشتن تحریم‌‌ها که بر اساس مفاد برجام لازم است، سبب تشدید رفتار غیرقابل قبول ایران شده است.»
تیلرسون یک بار دیگر هم اعتراض ظریف را مبنی بر اینکه رفع تحریم‌‌ها با سرعت کافی انجام نشده، رد کرد و گفت: «روابط امریکا- ایران در دوره معاصر تقریباً 40 ساله شده و از دل یک انقلاب بیرون آمد و سفارت ما در محاصره قرار گرفت و با ما به نحو بسیار بدی رفتار شد.»
تیلرسون در ادامه افزود که «روابط (امریکا-ایران) با خشونت علیه ما تعریف شده است.»
دنبال دقتیم پس هسته‌ای نیستیم
ظریف در مصاحبه با مجله امریکایی «نیوزویک» در جواب این سؤال که آیا آزمایش‌های موشکی ایران نقض روح توافق هسته‌ای نیستند، گفت: «آنها دفاعی هستند. موشک‌های بالستیک ایران برای حمله سلاح‌های هسته‌ای ساخته نشده‌اند.» وی اضافه کرد: «دلیل آنکه ما به آزمایش آنها ادامه می‌دهیم این است که می‌خواهیم دقت آنها را بالا ببریم. اگر موشکی برای حمل سلاح‌های هسته‌ای ساخته شده باشد، شما نیازی به دقت ندارید.» ظریف گفت: «شما فقط به برد نیاز خواهید داشت، چون این موشک‌‌ها به هر جا برخورد کنند، بازداری لازم را ایجاد خواهند کرد. برد، اهمیت خواهد داشت و دقت اهمیتی ندارد. ایران، روی بالا بردن دقت تأکید دارد، چرا که می‌خواهیم از این موشک‌‌ها به‌عنوان وسیله‌ای برای حمل کلاهک‌های متعارف استفاده کنیم.»
روایت متفاوت ظریف و آمانو
وزیر خارجه ایران در همان مصاحبه روز جمعه گفت که ایران بر سر هیچ چیزی که باعث محدود شدن توان دفاعی کشور شود، توافق نکرده است؛ سخنانی که نشان می‌دهد نمی‌توان از مفاد برجام مجوزی برای بازرسی سایت‌های نظامی ایران استنباط کرد. از سوی دیگر «یوکیا آمانو»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مصاحبه‌ای تصریح کرد این نهاد بین‌المللی در صورت نیاز درخواست بازرسی از اماکن نظامی ایران را مطرح خواهد کرد.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار لس‌آنجلس‌تایمز مبنی بر اینکه آیا آژانس از اماکن نظامی ایران بازرسی خواهد کرد، گفت: «هنگامی که نیاز آن را تشخیص بدهیم، درخواست دسترسی به این اماکن را مطرح خواهیم کرد. بین اماکن نظامی و غیرنظامی تفاوتی قائل نمی‌شویم، ولی درباره جزئیات جا‌هایی که می‌رویم، بحث نمی‌کنیم.»
مدیرکل آژانس در پاسخ به اینکه مقام‌های ایران گفته‌اند اجازه دسترسی به اماکن نظامی را نمی‌دهند، گفت: «صحبت‌های زیادی می‌شنویم، نه فقط از ایران، بلکه از سایر کشورها. اما وظیفه ما تحلیل حقایق است. حقایق یعنی مواد و تأسیسات مرتبط با مواد هسته‌ای. کارکرد و هدف آژانس، تحلیل گفته‌‌ها نیست.»
