وقتی سریال کرهای «افسانه جومونگ» در سال ۱۳۸۷ از تلویزیون ایران پخش شد، کمتر کسی پیشبینی میکرد که داستانی برگرفته از افسانههای باستانی کره تا این حد مورد استقبال مخاطبان ایرانی قرار گیرد، اما این اتفاق افتاد و «جومونگ» به یکی از پربینندهترین و پرطرفدارترین آثار خارجی تلویزیون در ایران تبدیل شد. راز این استقبال گسترده را نمیتوان صرفاً در ژانر تاریخی یا لوکیشنهای زیبا خلاصه کرد؛ بلکه ترکیبی از عوامل فرهنگی، اجتماعی، روانشناختی و حتی فنی دست به دست هم دادند تا جومونگ محبوب دل میلیونها مخاطب ایرانی شود. جوان آنلاین: پخش مجدد سریال کرهای «افسانه جومونگ» از شبکه آیفیلم بار دیگر نشان داد که محبوبیت این اثر، حتی پس از گذشت نزدیک به دو دهه، هنوز زنده و پرقدرت است. طبق آمار تلوبیون، تنها سه قسمت از این بازپخش بیش از ۲۱۵ هزار بازدید داشته است؛ رقمی که برای اثری قدیمی و بارها دیدهشده، چشمگیر و قابل تأمل است. این استقبال دوباره نشان میدهد که جومونگ صرفاً یک خاطره نوستالژیک نیست، بلکه داستانی است که همچنان توانایی جذب و درگیر کردن مخاطب ایرانی را دارد. پرسش مهم اینجاست: راز ماندگاری و جذابیت این سریال چیست و صداوسیما چه میتواند از آن بیاموزد؟
درونمایه اصلی جومونگ، روایت قهرمانی است که با اراده، شجاعت و هوش خود، ملتی شکستخورده را متحد میکند. این الگوی «قهرمان ناجی» در حافظه فرهنگی ایرانیان سابقهای طولانی دارد؛ از حماسههای شاهنامه و شخصیتهایی، چون رستم و سیاوش تا قهرمانان تاریخی مانند کوروش و آریوبرزن. همین همذاتپنداری بدون نیاز به شناخت تاریخ کره، پیوندی احساسی میان مخاطب ایرانی و ماجراهای جومونگ ایجاد کرد.
یکی از نقاط قوت جومونگ، ارائه شخصیتهایی خاکستری و چندبعدی بود. حتی قهرمان داستان گاهی اشتباه میکند و شکست میخورد، اما کوتاه نمیآید. این رویکرد شخصیتها را برای بیننده باورپذیرتر و جذابتر میکند.
یکی دیگر از نقاط قوت این سریال دوبله بسیار خوب آن است. نسخه فارسی جومونگ با دوبلهای حرفهای و انتخاب صداپیشگان مناسب، تجربهای روان و بدون مانع برای مخاطب ایرانی فراهم کرد. حتی در برخی دیالوگها، با ظرافت زبانی و فرهنگی، حس نزدیکی بیشتری به بیننده منتقل میشود.
جومونگ یک سریال تک ژانری نیست بلکه مجموعهای از ژانرها از جمله حماسی، درام تاریخی، اکشن و عاشقانه است که تنوع بالایی را به داستان سریال بخشیده و این تنوع لایههای داستانی باعش شده مخاطبان موجونگ به یک قشر خاص محدود نشود بلکه فراتر از سن و جنس از زن و مرد تا نوجوان و سالمند را مجذوب خود کند.
علاوه بر اینها نمیتوان از جذابیت بصری و موسیقی ماندگار این سریال غافل شد. موسیقی متن حماسی، لباسها و زرههای خاص، طراحی صحنه چشمگیر و فیلمبرداری حرفهای، همگی به ماندگاری تجربه دیداری جومونگ کمک کردند. بسیاری از بینندگان ایرانی هنوز هم با شنیدن ملودیهای این سریال، حس شور و ماجراجویی را به یاد میآورند.
از سوی دیگر افسانه جومونگ برای بسیاری از ایرانیان نخستین آشنایی جدی با یک اثر تلویزیونی کرهای بود و زمینهساز استقبال بعدی از موج «کیدراما» و «کیپاپ» شد.
جومونگ یک نمونه موفق برای شناخت ذائقه و رفتار مخاطب ایرانی است. صداوسیما میتواند با یک نیازسنجی دقیق، عناصر کلیدی این موفقیت را شناسایی و در تولیدات بومی خود بازآفرینی کند:
- قصهگویی با قهرمانان ملی: بهرهگیری از داستانهای تاریخی و افسانهای ایران با بازآفرینی مدرن و ساختار روایی جذاب
- شخصیتپردازی چندبُعدی: پرهیز از سیاهوسفید کردن و خوب یا بد مطلق نشان دادن شخصیتها
- استفاده هوشمندانه از جلوههای بصری، طراحی صحنه و لوکیشنهای متنوع
- پزهیز از تک ژانری بودن و تلاش برای ترکیب ژانرها: ادغام حماسه، درام خانوادگی، روابط انسانی و لحظات طنز برای جذب طیف گستردهتری از مخاطبان.