جوان آنلاین: در حالی که کشور با چالش‌های متعددی در حوزه تأمین انرژی روبه‌رو است، دولت چهاردهم با جدیت به دنبال جایگزینی انرژی‌های پاک با سوخت‌های فسیلی است. جلسه‌ای که صبح دوشنبه در نهاد ریاست‌جمهوری برگزار شد، نشان از عزم جدی دولت برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی دارد. مسعود پزشکیان در این نشست که با حضور وزرای نیرو، صنعت، معدن و تجارت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس کل بانک مرکزی و جمعی از فعالان بخش خصوصی تشکیل شده بود، بر ضرورت تسریع در احداث این نیروگاه‌ها تأکید کرد و آن را گامی اساسی برای تحقق شعار سال و مردمی‌سازی اقتصاد دانست.
جلسه پیگیری تسریع در احداث نیروگاه‌های برق خورشیدی، صبح دوشنبه به ریاست مسعود پزشکیان برگزار شد و رئیس‌جمهور با تأکید بر اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر، از افزایش ۷۰درصدی تقاضای سرمایه‌گذاری در این حوزه خبر داد.
او با اشاره به ضرورت تأمین زیرساخت‌های حیاتی برای توسعه صنعتی و اقتصادی کشور، به وزرای مربوط دستور داد حمایت از فعالان این حوزه را در اولویت قرار دهند تا پیش از اوج مصرف برق در تابستان، این پروژه‌ها به نتیجه برسند.
رئیس‌جمهور در این نشست، با اشاره به افزایش ۷۰درصدی تقاضای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر طی شش ماه گذشته، این موضوع را نشانه‌ای از ظرفیت بالای این بخش برای جذب سرمایه و توسعه اقتصادی خواند. او اعلام کرد که دولت بسته‌های تشویقی جذابی برای سرمایه‌گذاران طراحی کرده است و از این پروژه‌ها به‌صورت ویژه حمایت خواهد کرد.
این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که کشور در سال‌های اخیر با قطعی‌های مکرر برق، به‌ویژه در فصل گرما، مواجه بوده و توسعه زیرساخت‌های انرژی به یکی از نیاز‌های فوری تبدیل شده است.
اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر در اقتصاد و صنعت
پزشکیان در این نشست، بر ارتباط مستقیم توسعه صنعتی با تأمین انرژی پایدار تأکید کرد و گفت: «اگر صنعت توسعه یابد، اما برق در دسترس نباشد، تولیدی شکل نخواهد گرفت و چرخ صنعت از حرکت بازمی‌ایستد.» این جمله، به‌خوبی اهمیت انرژی را در تحقق اهداف اقتصادی کشور نشان می‌دهد. ایران با وجود برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز در سال‌های اخیر به دلیل تحریم‌ها و ناکارآمدی در مدیریت منابع، با مشکلات جدی در تأمین برق مواجه شده است.
نیروگاه‌های فسیلی که بخش عمده تولید برق کشور را بر عهده دارند، نه تنها هزینه‌های بالایی دارند، بلکه به دلیل وابستگی به سوخت‌های محدود، نمی‌توانند پاسخگوی نیاز رو به رشد صنایع و خانوار‌ها باشند. در مقابل، انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه خورشیدی، مزایای متعددی دارند که آنها را به گزینه‌ای حیاتی تبدیل کرده است. سرعت بالای احداث نیروگاه‌های خورشیدی در مقایسه با نیروگاه‌های فسیلی، یکی از این مزیت‌هاست.
به گفته کارشناسان، ساخت یک نیروگاه خورشیدی می‌تواند در کمتر از یک سال به بهره‌برداری برسد، در حالی که نیروگاه‌های سنتی ممکن است سال‌ها زمان ببرند. این سرعت، در شرایطی که کشور به طور فوری به افزایش ظرفیت تولید برق نیاز دارد، ارزشی دوچندان پیدا می‌کند. از منظر اقتصادی، توسعه این نیروگاه‌ها می‌تواند هزینه‌های تولید برق را کاهش دهد. ایران با داشتن بیش از ۳۰۰روز آفتابی در سال، یکی از بهترین نقاط جهان برای بهره‌برداری از انرژی خورشیدی است.
این ظرفیت طبیعی، به دولت اجازه می‌دهد با سرمایه‌گذاری اولیه، در بلندمدت هزینه‌های سوخت و نگهداری را به حداقل برساند. علاوه بر این، ورود بخش خصوصی به این حوزه که مورد تأکید رئیس‌جمهور نیز بود، می‌تواند بار مالی دولت را سبک‌تر کند و به مردمی‌سازی اقتصاد که شعار سال جاری است، کمک کند.
مزایای زیست‌محیطی و اجتماعی
جدا از مسائل اقتصادی، انرژی‌های تجدیدپذیر نقش مهمی در کاهش آلودگی و بهبود کیفیت زندگی مردم دارند.
نیروگاه‌های فسیلی به‌ویژه آنهایی که از مازوت و گازوئیل استفاده می‌کنند، سالانه حجم عظیمی از گاز‌های گلخانه‌ای و آلاینده‌ها را وارد هوا می‌کنند. این آلودگی به‌ویژه در کلانشهرها، سلامت میلیون‌ها نفر را تهدید و هزینه‌های درمانی سنگینی به کشور تحمیل می‌کند. در مقابل، انرژی خورشیدی هیچ‌گونه آلودگی‌ای تولید نمی‌کند و استفاده از آن می‌تواند گامی بزرگ در راستای تحقق اهداف زیست‌محیطی باشد.
پزشکیان در این نشست اعلام کرد که برنامه‌ریزی بلندمدت دولت، جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های پاک در تمامی حوزه‌ها، از جمله حمل‌ونقل، صنعت و سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی است. این رویکرد، نه تنها به کاهش آلودگی کمک می‌کند، بلکه با کاهش وابستگی به منابع محدود فسیلی، تاب‌آوری کشور را در برابر نوسانات جهانی انرژی افزایش می‌دهد. در شرایطی که تحریم‌ها دسترسی به سوخت‌های وارداتی را دشوار کرده است، انرژی خورشیدی می‌تواند به‌عنوان منبعی بومی و پایدار، امنیت انرژی کشور را تضمین کند.
چالش‌ها و ضرورت اقدام فوری
با وجود این ظرفیت‌ها، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران همچنان با موانعی روبه‌رو است. زیرساخت‌های ناکافی، کمبود تجهیزات مدرن و فرایند‌های طولانی اداری، از جمله مشکلاتی است که فعالان این حوزه بار‌ها به آن اشاره کرده‌اند.
رئیس‌جمهور در این نشست با تأکید بر اصلاح رویه‌های زمانبر، به وزرای نیرو و صمت و دیگر مسئولان دستور داد تسهیل سرمایه‌گذاری را در اولویت قرار دهند. او همچنین خواستار تدوین فوری جدول زمانبندی برای نصب پنل‌ها و اتصال آنها به شبکه توزیع شد تا این پروژه‌ها پیش از تابستان که اوج مصرف برق است، به بهره‌برداری برسند. گزارش‌های ارائه‌شده در این جلسه نشان می‌دهد اقدامات اولیه، از جمله مکان‌یابی، تأمین مالی و انعقاد قرارداد با پیمانکاران در حال انجام است، با این حال موفقیت این پروژه‌ها به هماهنگی بین دستگاه‌ها و حمایت قاطع دولت بستگی دارد.
پزشکیان با قدردانی از تلاش‌های صورت‌گرفته بر اجرای دقیق و بموقع این برنامه‌ها تأکید کرد و گفت: «دولت با تمام توان از این پروژه‌ها پشتیبانی خواهد کرد.»
آینده‌ای روشن با انرژی پاک
افزایش ۷۰درصدی تقاضا برای سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، نشانه‌ای از اعتماد رو به رشد بخش خصوصی به این حوزه است. دولت با ارائه بسته‌های تشویقی، سعی دارد این روند را تقویت کند و سرمایه‌گذاران بیشتری را به میدان بیاورد. این رویکرد، نه تنها به توسعه اقتصادی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد هزاران شغل جدید در حوزه تولید، نصب و نگهداری نیروگاه‌های خورشیدی باشد.
در پایان باید گفت که انرژی‌های تجدیدپذیر، بیش از یک انتخاب، یک ضرورت برای آینده ایران است. کشوری که در موقعیت جغرافیایی بی‌نظیری قرار دارد و از منابع طبیعی فراوانی برخوردار است، نمی‌تواند بیش از این به روش‌های سنتی تولید انرژی وابسته بماند. توسعه نیروگاه‌های خورشیدی، اگر با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای سریع همراه شود، می‌تواند تحولی بزرگ در اقتصاد، محیط‌زیست و زندگی مردم ایجاد کند. حالا که دولت عزم خود را جزم کرده، وقت آن است که این وعده‌ها از کاغذ به عمل برسند و تابستان آینده، شاهد روشنایی پایدار در خانه‌ها و کارخانه‌ها باشیم.
