سرویس سیاسی جوان آنلاین: فعال‌سازی مکانیسم ماشه مخالفان و موافقان متعددی در صحنه روابط بین‌الملل و حتی بین دولتمردان امریکایی دارد و مهم‌تر از آن اینکه برخی حقوقدانان بین‌المللی معتقدند بر اساس اصول حقوق بین‌الملل، ایالات متحده امریکا نمی‌تواند چنین مکانیسمی را فعال کند.
به کارگیری «اسنپ بک» کاربرد دوگانه برای دولت دونالد ترامپ در شرایط فعلی دارد؛ نخست آنکه می‌تواند تتمه منافع حداقلی ایران از برجام را نیز به عدد صفر برساند و بعد از بازگرداندن تمام تحریم‌های هسته‌ای ایران که طی ۲۷ ماه بعد از خروج امریکا از برجام اتفاق افتاده است، شش قطعنامه ضدایرانی را نیز بازگرداند و دیگر آنکه برگ برنده انتخاباتی برای شخص دونالد ترامپ در ۷۰ روز مانده به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا، به وجود بیاورد.
«مذاکره» بازی روانی امریکا علیه ایران
«مذاکره با ایران» کلیدواژه‌ای است که حتی طی روز‌های اخیر بار‌ها رئیس‌جمهور و سایر مقامات ارشد دولت ایالات متحده از لزوم صورت‌پذیری آن سخن به میان آورده‌اند، آن هم پس از آنکه دولت ایالات متحده از برجام خارج شده و به کرات تحریم‌های مختلفی را علیه کشورمان اعمال کرده است که به نظر یک بازی روانی علیه دولتمردان کشورمان به شمار می‌آید، با هدف اینکه فشار تعمدی اقتصادی و معیشتی علیه مردم افزایش پیدا کند و به ستوه آمدن مردم فشار سیاسی- اجتماعی بر حاکمیت را فراهم کند و در نهایت بستر مذاکرات تحمیلی جدیدی فراهم شود. بر همین اساس است که به رغم هزینه‌های بسیار گسترده برجام، کماکان غرب‌زده‌های داخلی از پیشنهاد مذاکره توسط امریکایی‌ها استقبال می‌کنند و سخنگوی هیئت دولت هفته قبل در نشست خبری از تمایل دولت ایران به مذاکره به شرط تصحیح برخی از اشتباهات توسط دونالد ترامپ سخن به میان می‌آورد.
برایان هوک نماینده پیشین دولت امریکا در امور ایران یکی از امریکایی‌هایی است که کماکان بر گزاره مذاکره با ایران اصرار دارد، وی روز گذشته بیان می‌کند: «ترامپ احتمالاً با ایران توافق می‌کند... ترامپ رئیس‌جمهوری است که خط قرمز‌های خود را تحمیل می‌کند و این مسئله وظیفه من به عنوان یک دیپلمات را بسیار آسان‌تر می‌سازد.»
وی همچنین درباره اظهارات ترامپ مبنی بر دستیابی به توافق با ایران در دور دوم ریاست‌جمهوری گفت: در صورتی که ترامپ به دور دوم راه یابد، احتمالاً شاهد خواهیم بود که او با ایران توافق خواهد کرد و توافق‌های صلح دیگر و رونق و شکوفایی در خاورمیانه را نیز خواهیم دید.
«اسنپ بک» ابزاری برای نشاندن ایران پای میز مذاکره
همانطور که اشاره شد درباره به کارگیری مکانیسم ماشه، آرا و نظرات مختلفی در بین حقوقدانان بین‌المللی و سیاستمداران وجود دارد، به طوری که برخی فعال‌سازی آن را بر اساس منشور ملل متحد و اختیارات اعضای دائم شورای امنیت امکانپذیر می‌دانند و دسته دیگر آن را غیر‌ممکن ارزیابی می‌کنند.
تد کروز یکی از سناتور‌های مشهور امریکایی با تأکید بر اینکه «ترامپ می‌تواند ماشه را بچکاند!» یک‌شنبه در مقاله‌ای که در نیوزویک به چاپ رساند، عنوان کرده است: «دولت پرزیدنت ترامپ می‌تواند با فعال کردن مکانیسم ماشه همه تحریم‌های قبلی سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی را بازگرداند. دولت پرزیدنت ترامپ می‌تواند از ابزار فعال کردن مکانیسم ماشه استفاده کند.»
نماینده ایالت تگزاس همچنین بیان می‌کند: «در قطعنامه ۲۲۳۱ و در زمان مذاکره برای توافق هسته‌ای، کنگره امریکا رایزنی کرد تا یک گام محافظ در نظر گرفته شود و این گام این است که ایالات متحده می‌تواند یکجانبه هر زمانی که جمهوری اسلامی توافق را نقض کرد، شش قطعنامه قبلی سازمان ملل و تحریم‌های آن را بازگرداند.»
در همین حال جان بولتون نظر دیگری دارد مبنی بر اینکه به کارگیری مکانیسم ماشه به خطرش نمی‌ارزد! مشاور امنیت ملی سابق کاخ سفید در یادداشت خود در وال‌استریت ژورنال، فعال‌سازی مکانیسم ماشه جهت بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را موجب تضعیف حق وتوی شورای امنیت که در خدمت منافع امریکا بوده، دانست. خبرگزاری رویترز فرانسه نیز در همین زمینه گزارش می‌دهد: «امریکا با یک قطعنامه تندروانه که می‌دانست رد می‌شود، راه تحریم‌های خودکار (مکانیسم ماشه) را گشود. انتظار می‌رود امریکا نامه تحریم‌های خودکار (مکانیسم ماشه) را هفته آینده ارائه کند. تحلیلگران بر این گمان هستند واشنگتن آگاهانه یک پیش‌نویس قطعنامه تندروانه را ارائه کرده که می‌دانسته اعضای شورا نمی‌توانند آن را بپذیرند.»
شکستی دیگر در انتظار واشنگتن
مارک فیتس پاتریک دیپلمات سابق وزارت امور خارجه امریکا و مدیر اجرایی سابق اندیشکده انستیتوی بین‌المللی مطالعات استراتژیک تلاش‌های اخیر دولت دونالد ترامپ را شکستی دیگر در انتظار واشنگتن می‌داند.
وی می‌نویسد: «به نظر می‌رسد دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده که اخیراً در شورای امنیت سازمان ملل شکست تحقیرآمیزی را متحمل شد و نتوانست اعضای شورا را قانع کند، به تمدید تحریم‌های تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران رأی دهند از این شکست درس نگرفته و می‌خواهد شانس خود را برای استفاده از مکانیسم ماشه و بازگرداندن تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران امتحان کند.»
آنچه مبرهن است اینکه ایالات متحده امریکا بدون هزینه و به راحتی نمی‌تواند مکانیسم ماشه را فعال کند چراکه به کارگیری چنین مسئله‌ای پیامد‌های فراوان حقوقی و سیاسی برای این کشور به همراه دارد و آنگونه که مجلس شورای اسلامی عنوان کرده است، مقابله به‌مثل همسطح و مناسبی با چنین رویه‌ای در پیش خواهند گرفت.
