مهیا بودن تمامی شرایط برای پرورش انواع آبزیان در آذربایجانغربی از جمله عواملی است که سبب شده تا این استان به مهمترین قطب در این زمینه تبدیل شود، موضوعی که این امکان را به این منطقه داده تا علاوه بر تأمین نیاز آبزیان در استان و کشور، گوشه چشمی نیز به صادرات داشته باشند. موفقیت در این زمینه در سایه ایجاد مرکز بازسازی و ذخایر ژنتیکی در این استان موجب شد تا مسئول مرکز بازسازی و ذخایر ژنتیکی شهید کاظمی پلدشت با بیان اینکه در مرکز پرورش ماهیان گرمابی پلدشت ۶ میلیون قطعه بچه ماهی استخوانی تکثیر و پرورش مییابند، اعلام کند: «پیشبینی میشود امسال یک میلیون دلار ارزآوری از صادرات ماهی نصیب تولیدکنندگان شود.»
آذربایجانغربی با تولید سالانه افزون بر ۱۷ هزار تن انواع آبزیان و صادرات آن به سایر استانها و کشورهای همسایه رتبه اول تولید این محصول را در بین استانهای غیرساحلی کشور به خود اختصاص داده است. در حال حاضر ۴۲۰ مرکز و مزرعه تکثیر و پرورش آبزیان در استان وجود دارد. همچنین استحصال بیش از ۶۰ تن شاهمیگوی دراز آب شیرین از سد ارس و صادرات آن بعد از عملآوری به کشورهای اروپایی، راهاندازی پنج مرکز تکثیر ماهیان سردآبی و بچه ماهیان گرمابی و بومی، ایجاد ۲۵ مرکز تولید ماهیان زینتی در استان با پیشبینی تولید بیش از ۶۰ میلیون قطعه انواع بچه ماهی و تخم چشمزده با هدف تأمین نیاز استان و صادرات به استانهای دیگر از جمله برنامههایی است که در سالهای گذشته در این حوزه روی داده است. همچنین افزایش اشتغال در بخش شیلات و آبزیان در استان به ۲ هزار و ۴۰۰ نفر جزو برنامههای حوزه شیلات در آذربایجانغربی است که با تکمیل تأسیسات زیربنایی مجتمع بزرگ سردآبی آغچای در چایپاره با ظرفیت تولید ۴۰۰ تن ماهی قزلآلا و اشتغالزایی برای ۱۰۰ نفر دیگر نیز ایجاد خواهد شد. علاوه بر این، با حمایت از بخش صید و صیادی در ۱۱ تعاونی صید و صیادی و بیش از ۱۰ گروه صیادی در منابع آبی استان با اشتغالزایی بیش از یک هزار نفر در سطح استان فعال است.
تنوع تولیدات در مرکز ژنتیکی پلدشت
بازسازی و ذخایر ژنتیکی از جمله اهدافی به شمار میرود که نقش مهمی در حفظ و تنوع انواع آبزیان دارد؛ موضوعی که موجب شده تا در بیشتر مراکز استانهایی که در زمینه پرورش ماهی صاحب مقام و رتبه هستند، ایجاد شود. نگهداری مطلوب از ذخایر ژنتیکی آبزیان و حفظ تنوع زیستی آنان به عنوان سرمایههای ملی با استفاده از روشهای زیست فناوری از مهمترین اهداف ایجاد بانک ژن و بانک اطلاعاتی ذخایر ژنتیکی کشور است. از طرفی جمعآوری نمونههای بیولوژیک گونههای مختلف آبزیان، آمادهسازی و نگهداری بلندمدت آن، ثبت ژنتیکی گونههای در معرض تهدید و در حال انقراض و استفاده از تکنیکهای زیست فناوری برای حفظ، بقا و مدیریت گونههای آبزی از جمله دیگر وظایف بانک ذخایر ژنتیکی است که در این میان میتوان از آذربایجانغربی به عنوان یکی از مهمترین قطبها در این زمینه نام برد که در سالهای اخیر اقدامات خوبی را در زمینه ایجاد بازسازی و ذخایر ژنتیکی ماهیان انجام داده است. این استان به لحاظ دارا بودن منابع غنی آبی رتبه اول تکثیر و تولید آبزیان را دارد؛ موضوعی که موجب شده تا با ایجاد مرکز بازسازی و ذخایر ژنتیکی شهید کاظمی پلدشت به یکی از مهمترین مرکز پرورش ماهیانی از جمله فیتفاک، بیکت، آمور و کپور معمولی از جمله انواع بچه ماهیهای استخوانی پرورشی تبدیل شود. مسئول مرکز بازسازی و ذخایر ژنتیکی شهید کاظمی پلدشت میگوید: «مرکز تکثیر و پرورش ماهیان گرمابی شهید کاظمی پلدشت بزرگترین مرکز تکثیر انواع ماهیان استخوانی در استان است که این بچه ماهیها در منابع آبی استان و شمالغرب کشور رهاسازی میشوند.» محمد مقدم میافزاید: «در این مرکز پرورش ماهیان گرم ۶ میلیون قطعه بچه ماهی استخوانی تکثیر و پرورش مییابند.» وی ادامه میدهد: «این بچه ماهیها در ۲۲۱ منبع آبی و استخرهای پرورشی رهاسازی میشوند که حفظ و بازسازی ذخایر منابع آبی از اهداف رهاسازی بچه ماهیان است.» این در حالی است که ۶ هزار و ۲۰۰ تن انواع ماهی از این مرکز صید و به بازار سراسر کشور عرضه میشود. این مهم موجب شده تا سالانه انواع آبزیان تولیدی در کنار تأمین نیاز داخل کشور به کشورهای همسایه از جمله ترکیه، عراق، جمهوری نخجوان و ارمنستان صادر شود و پیشبینی میشود امسال صادرات ماهی یک میلیون دلار ارزآوری داشته باشد.