اتصال به راه‌آهن سراسری با هدف تسهیل در حمل‌ونقل مسافر و بار به غرب کشور و تجارت با همسایگان غربی از جمله اهدافی بود که سبب شد تا در سال ۱۳۸۰ مسئولان عملیات ساخت راه‌آهن سراسری ارومیه- مراغه را به طول ۱۸۵ کیلومتر در استان آذربایجان غربی در دستور کار خود قرار دهند. هر چند در طول این ۱۷ سال بار‌ها قول‌هایی برای اتمام پروژه داده شد، اما برخلاف تمام این گفته‌ها به دلیل تأخیر در مهیا شدن برخی زیرساخت‌ها از جمله ایجاد ایستگاه‌ها در شهر‌هایی که راه‌آهن از آن‌ها رد می‌شد، کار‌ها به نتیجه نرسید تا اینکه برخلاف تصورات که انتظار می‌رفت با تحریم‌های همه‌جانبه ایران از طرف ابرقدرت‌ها، کار اکثر پروژه‌های عظیم زمین بماند، خط راه‌آهن ارومیه - مراغه تکمیل و با حضور رئیس‌جمهور که به استان آذربایجان غربی سفر کرده بود، افتتاح شد.
اهمیت ایجاد خطوط ریلی برای جابه‌جایی مسافر و بار که با صرفه‌ترین و ایمن‌ترین شیوه در جهان به شمار می‌رود از جمله دلایلی است که موجب شده تا ایجاد راه‌آهن سراسری در تمامی استان‌هایی که در این زمینه با مشکل روبه‌رو هستند، مورد توجه دولتمردان قرار بگیرد. در این میان اهمیت اتصال راه‌آهن سراسری کشور از شرق و عبور از مرکز به غرب کشور با هدف جابه‌جایی مسافر و بار موجب شد تا سال ۸۰ عملیات ساخت و بهره‌برداری راه‌آهن ارومیه به مراغه به صورت یک پروژه ویژه در دستور کار وزارت راه و شهر‌سازی و دولت آن زمان قرار بگیرد. با این حال بروز برخی مشکلات از جمله انتخاب بهترین مسیر و ایجاد ایستگاه‌های راه‌آهنی که قطار از آن عبور می‌کرد در کنار تأمین بودجه مورد نیاز موجب شد این روند ۱۷ سال طول بینجامد. اواخر تیرماه سال گذشته بود که معاون ساخت راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل خبر از افتتاح این طرح بزرگ در دولت دوازدهم داد و گفت: «ریل‌گذاری راه‌آهن نقده- ارومیه تا پایان دولت یازدهم به اتمام می‌رسد و بهره‌برداری از این پروژه و تحویل آن به راه‌آهن تا دو ماه دیگر انجام می‌شود.» جبارعلی ذاکری افزود: «طول خط اصلی این محور از مراغه تا ارومیه ۱۸۳ کیلومتر است و نزدیک به ۵۵ کیلومتر خط فرعی دارد. ۱۴۸ کیلومتر از این پروژه در بخش خطوط اصلی ریل‌گذاری شده و ۳۵ کیلومتر از آن باقی مانده است.» خطوط ایستگاهی و فرعی هم از مراغه تا نقده به صورت کامل انجام شده و چیزی حدود ۳۵ کیلومتر خطوط ایستگاهی هم ریل‌گذاری شده است، بنابراین تا به امروز تقریباً ۱۸۰ کیلومتر خطوط اصلی و فرعی از این پروژه به اجرا رسیده و مابقی هم در حال انجام است. به گفته کارشناسان، اولین هدف اتصال ریلی ارومیه به عنوان مرکز استان آذربایجان غربی به شبکه ریلی بود، همچنین دومین هدف از اجرای این پروژه، ایجاد حمل و نقل حومه‌ای از ارومیه تا مراغه و میانه است.
افتتاح راه‌آهن توسط رئیس دولت دوازدهم
سرانجام دوشنبه شب گذشته بود که انتظار‌ها به سرآمد و رئیس‌جمهور با حضور در استان آذربایجان غربی به هفت سال انتظار پایان داد و این راه‌آهن را افتتاح کرد. حجت‌الاسلام حسن روحانی در این مراسم با بیان اینکه آذربایجان غربی به دلیل موقعیت ویژه مرزی و هم مرزی با سه کشور خارجی نیازمند اتصال به شبکه ریلی بود، گفت: «امیدواریم زمینه بهره‌برداری راه‌آهن ارومیه و تکمیل آن در ماه‌های آتی فراهم شود.» وی با بیان اینکه اتصال ارومیه به شبکه ریلی بسیار اهمیت داشت و باید در ادامه به ترکیه و مرز‌ها و نیز مراکز بار در شهر‌های اطراف متصل می‌شد، افزود: «اتصال ارومیه به شبکه ریلی کشور زمینه‌ساز توسعه استان در تمامی بخش‌هاست که به زودی شاهد آن خواهیم بود.»
مشکلات ایجاد راه‌آهن ارومیه- مراغه
از آنجا که برای ساخت و تکمیل راه‌آهن سراسری ارومیه– مراغه نیاز به فراهم آوردن زیرساخت‌ها بود لذا برای هر کدام از این مراحل نیاز به گرفتن مجوز برای مسیر عبوری و ایجاد ایستگاه‌ها بود که همین موضوع موجب زمانبر شدن ایجاد آن شد.
ذاکری همچنین با اشاره به اعتبارات مورد نیاز برای تکمیل راه‌آهن ارومیه- مراغه گفت: «مذاکرات با سازمان برنامه و بودجه برای تخصیص اعتبارات مورد نیاز تکمیل پروژه صورت گرفته است و برای تکمیل کار رقمی بالغ بر ۱۰۰ میلیارد تومان نیاز به اعتبار داریم، اما فاز اول که اتمام ریل‌گذاری است با ۳۰ میلیارد تومان به پایان می‌رسد.» وی تأکید کرد: «تحویل راه‌آهن به همراه ایستگاه‌های در طول مسیر خواهد بود و در حال حاضر ایستگاه راه‌آهن ارومیه در این محور ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. همچنین ایستگاه نقده هم آماده بهره‌برداری است.» معاون ساخت راه آهن شرکت ساخت و توسعه زیربنا‌های حمل و نقل ادامه می‌دهد: «سرعت ساخت پروژه‌های ریلی در شش ماه گذشته بی‌سابقه بوده است به طوری که در طول ۱۴ سال گذشته رکود ریل‌گذاری سالانه در کشور ۲۵۷ کیلومتر بوده، اما در سه ماه و ۱۲ روز ابتدای سال‌جاری ۲۷۰ کیلومتر از مسیر را ریل‌گذاری کردیم.»
