اگرچه میزان پرداختی معیار مناسبی برای سنجش شأن معلم نیست اما می‌تواند نشانه‌ای از نگاه دولت‌ها به اهمیت تعلیم و تعلم باشد. به ويژه اينكه اين روزها و در ايامي كه جامعه سعي دارد به انحاي مختلف قدرداني خود را به مقام آموزگار نشان دهد، نتايج يك مطالعه بين‌المللي در رسانه‌ها به كرات منتشر مي‌شود كه طي آن ارتباط معناداري ميان ميزان توسعه‌يافتگي كشورها با حقوق پرداختي به معلمان به نمايش گذاشته شده است. اين مطالعه نشان مي‌دهد لوكزامبورگ در صدر كشورهاي جهان در اين زمينه قرار دارد و كشورمان به‌رغم داشتن پيشينه تاريخي آموزش و پرورش و صرف مستقيم درصد قابل‌توجهي از بودجه سالانه دولت، نتوانسته در تناسب مذكور جايگاه مطلوبي براي خود دست و پا كند. این در حالی است که چندی پیش وزیر آموزش و پرورش از هزینه کرد 99 درصد بودجه این وزارتخانه برای حقوق فرهنگیان خبرداده بود که با احتساب بودجه 30هزار میلیاردی برای آموزش و پرورش این رقم به 29 هزار میلیاردتومان می‌رسد.
معلمي عشق است. نه وظيفه است، نه حرفه است، نه در قالب هيچ بخشنامه و آيين‌نامه‌اي مي‌گنجد. لوازم آن هم تعهد است و دلي آراسته به عشق و روحي بزرگ. پيشينه آن هم به زمان آدم ابوالبشر باز‌مي‌گردد اما رد پاي گذر تاريخ بر اين تعهد عاشقانه نيز نقش بسته است، به طوري كه ماهيت آن دستخوش تغييراتي شده است. جوامع هر چه بيشتر به اين موضوع پي بردند كه انسان محور توسعه است و آموزش و تربيت او جريان توسعه مدني را تسهيل مي‌كند، به همان ميزان معلمي نيز تغيير صورت داد. نيازهاي روزآمد زندگي بشري، توقعات از آموزش و به تبع آن معلمي را نيز دگرگون كرد. در حال حاضر معلمي در كشور ما چيزي ميان عشق، تخصص و حرفه است و جلوه‌هايي از هر سه اين مؤلفه‌ها را با خود همراه دارد.
مثلث عشق، تخصص و تعهد= معلمی اقدام معلم فداكار سيستاني كه جان خود را فداي سه دانش‌آموزش كرد و سپر دانش‌آموزانش در برابر هجوم آوار ديوار مجاور مدرسه شد، اقدام معلم يزدي در پيگيري آموزش دانش‌آموز معلول و تقبل اياب و ذهاب او به سر كلاس درس، فداكاري معلم لرستاني در نجات جان دانش‌آموزانش از سيل، معلم فداكار شفتي كه جان خود را براي نجات دانش‌آموزانش از آتش به خطر انداخت و معلمي كه با وجود ديسك كمر به صورت درازكش سر كلاس مي‌آيد تا دانش‌آموزان از درس عقب نمانند، همه و همه جلوه‌هاي عشق و ايثار معلمي هستند. در عين حال دانش‌آموزان امروز آينده‌سازان سرزميني هستند كه علاوه بر اينكه ميراثي كهن از علم و فرهنگ را به دوش مي‌كشند، بايد فردايي را براي كشور ترسيم و اداره كنند كه در مناسبات جهاني جايگاهي در‌خور داشته باشد. آموزش شهرونداني با اين ويژگي، تخصص و آمادگي و ورزيدگي انديشه و فكر مي‌طلبد. بنابراين در درجه اول اين خود معلم است كه بايد آموزش‌هايي ديده باشد.
از اين مؤلفه به بعد ميزان حقوق و دستمزد به عنوان محرك كارايي و ارتقاي ميزان تخصص كاربرد مي‌يابد. معلم حرفه‌اي، كسي است كه دانش و تجربه كافي دارد و روش تدريس نيز مي‌داند، يعني اينكه مي‌داند چه روش‌ها و فنوني را در كجا و چگونه به كار گيرد تا كلاس كارآمد و اثربخشي داشته باشد. معلماني كه هر سه ويژگي دانش، تجربه و روش را توأمان دارا باشند، معلم حرفه‌اي قلمداد مي‌شوند وگرنه هر يك از ويژگي‌هاي مذكور به تنهايي نمي‌تواند فردي را به معلمي حرفه‌اي تبديل كند. در واقع، آنچه كه معلم حرفه‌اي را از ساير معلمان متمايز مي‌كند. استفاده مناسب و بجا از روش‌هاي مطلوب تدريس است. هر‌چند نبود هر يك از دو عامل دانش و تجربه كافي مشكلاتي براي معلم به وجود مي‌آورد نداشتن روش مناسب، سبب از بين رفتن دو متغير ديگر نيز مي‌شود.
نقطه ايده‌آل براي معلمي داشتن عشق و تخصص و تعهد حاصل نگاه حرفه‌اي همزمان با هم است و اين مديريت منابع انساني در نظامات آموزشي جوامع است كه مي‌تواند به حفظ و ارتقاي اين سه مؤلفه كمك كند.
معلمی و توسعه پایدار از سوي ديگر و براي رسيدن به درك درست‌تري از جايگاه معلمي در ساختار جامعه بايد نقش او در توسعه اجتماعي آن جامعه مطالعه شود. اگرچه بعد از گذشت سه دهه از آويختن جامعه ما به الگوي توسعه پايدار جوامع در حال توسعه، هنوز معلوم نيست كه این الگو به كار جامعه ما مي‌آيد يا خير، با اين حال جايگاه معلم و ارتباط معلمي با تحقق اهداف اين الگو مي‌تواند نمونه قابل تأملي باشد. انسان، كودكان و نوجوانان، زنان، فرهنگ، آموزش، محيط‌زيست، علم و مشاركت مؤلفه‌هاي اصلي توسعه پايدار هستند و از اين ميان آموزش جايگاه ويژه‌تري دارد. همچنين آموزش و پرورش را به عنوان مؤلفه اصلي توسعه پايدار و بزرگ‌ترين و پيچيده‌ترين نظام اجتماعي كه در ايران 15 درصد از بودجه دولتي را به طور مستقيم صرف خود مي‌كند، مي‌توان به عنوان «سنگ بناي توسعه» پايدار قلمداد كرد. صاحبنظران بر اين باورند فرهنگ را از آنجا كه ناقل الگوها و هنجارهاست، مي‌توان معلول آموزش و پرورش برشمرد. بنابراين آموزش و پرورش را نه تنها ابزار انتقال فرهنگ، بلكه مي‌توان آن را قدرتمندترين عامل توسعه درون‌زا دانست. حال چنانچه معلم را اصلي‌ترين ركن و محور آموزش و پرورش بدانيم، جايگاه معلم و حرفه معلمي در فرآيند دست يافتن به اهداف ثبات چند بعدي جامعه را يافته‌ايم.
لوکزامبورگ اول، ایران هیچماين جايگاه در كشور ما در سال‌هاي اخير با متر و معيار و مفاهيم پول و پرداختي ها، بيمه طلايي، بيمه تكميلي، معوقات، بازنشستگي و آزمون استخدامي به شدت متزلزل شده است. مطالعه‌اي كه نتايج آن را اين روزها رسانه‌ها به كرات منتشر كرده‌اند ميان ميزان توسعه‌يافتگي كشورها با حقوق پرداختي به معلمان ارتباط معناداري قائل شده است و لوكزامبورگ را در صدر كشورهاي جهان در اين زمينه معرفي مي‌كند. اين در حالي است كه در كشور ما به رقم منزلت تاريخي و تأكيدات توسعه‌اي حرفه معلمي، معيشت همچنان در صدر مشكلات معلمان ما قرار دارد.
مسئولان رده بالاي وزارت آموزش و پرورش سعي در اين دارند كه جايگاه معلم را از سطح معيشت وي جدا كنند و در ايامي مانند روز معلم از هر دري در باب معلمي سخن بگويند غير از حذف دغدغه‌هاي مالي معلم و تقريبا هر سال فارغ از اينكه كدام دولت از كدام جريان سياسي حاكم باشد، وزراي آموزش و پرورش پيام‌هايي با مضامين نزديك به هم به مناسبت روز معلم منتشر مي‌كنند. امسال نيز علي اصغر فاني، وزير آموزش و پرورش در پيامي به مناسبت هفته بزرگداشت مقام معلم تأكيد كرد: نقش بي‌بديل معلمان در توسعه، پيشرفت و توفيقات كشور بركسي پوشيده نيست. متن كامل پيام وي به مناسبت هفته بزرگداشت مقام معلم در سال ۹۵ به شرح زير است: سپاس و ستايش اول معلم هستي را كه به انسان فكرت آموخت و سرشت او را به زيور انديشه آراست تا اشرف مخلوقات باشد.
فصل بهار و دوازدهم ارديبهشت يادآور همت و تلاش زنان و مرداني است كه با قلمي در دست، كتابي در دل و چراغي در چشم، مروجان راستي و درستي و راهنمايان آدمي به دانايي و آگاهي هستند. آنان كه باحضورشان در پاي «تخته‌هاي سياه» در بلنداي روزگار، ضامن «سپيد بختي» جامعه و مايه فخر و مباهات آحاد مردم بوده و در فراخناي تاريخ به عنوان مشعل‌داران بيداري و طلايه‌داران آگاهي، دعوت‌كننده انسان‌ها به عبور از تاريكي جهل و رسيدن به روشناي دانايي بوده‌اند. هفته بزرگداشت مقام معلم و گراميداشت ياد و خاطره نادره دوران و صاحب انديشه‌هاي مطهر شهيد مرتضي مطهري فرصتي مغتنم است تا همگان مراتب سپاس، تقدير و قدرشناسي خود را تقديم معلماني نمايند كه نقش بي‌بديل آنها در توسعه، پيشرفت و توفيقات كشور بركسي پوشيده نيست. گراميداشت روز معلم اقدامي نمادين است تا دولت و ملت در كيفي‌سازي آموزش و پرورش، ارتقاي سطح برنامه‌هاي حمايتي از معلمان و سرمايه‌گذاري در دستگاه تعليم و تربيت به عنوان كانون اصلي خلق دنياي آينده، مشاركت همه‌جانبه و اهتمام جدي‌تر داشته باشند.
