جوان آنلاین: گزارش سازمان پزشکی قانونی کشور شمار قربانیان سوانح رانندگی سال گذشته را ۱۹ هزار و ۴۳۵ نفر اعلام کرده‌است که نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش ۳ درصدی را نشان می‌دهد. شمار مجروحان هم ۳۸۱ هزار و ۴۸۴ نفر گزارش شده‌است که کاهش ۵/۲ درصدی را شامل می‌شود. گزارش این سازمان در مورد قربانیان سوانح رانندگی نوروز امسال که قرار بود تا نیمه اردیبهشت‌ماه منتشر شود هنوز گزارش نشده‌است. نگرانی‌ها در این‌باره از افزایش قربانیان سوانح نوروز نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن حکایت دارد.
هر ساعت نزدیک به دو نفر در جریان سوانح رانندگی جانشان را از دست می‌دهند و بین ۲۰ تا ۲۵ نفر هم مجروح می‌شوند. نگرانی درباره سوانح مرگبار رانندگی همچنان به قوت خود باقی است و با وجود اینکه محتوا‌های بسیاری برای به کار‌گیری بهترین سازوکار پیشگیری از این سوانح تولید می‌شود، اما آنچه در معرض نگاه همگان قرار دارد رانندگی تهاجمی است که در خیابان‌ها و جاده‌ها جریان دارد.
در وضعیت فعلی و با افزایش استفاده از وسایل نقلیه و ضرورت افزایش سفر، همه مردم کاربران راه هستند و به اقتضای نقش خود در کاربری راه، می‌توانند در بروز سوانح ایفای نقش کنند؛ از همین رو تأکید در این‌باره همواره متوجه عامل انسانی است. عامل انسانی همان است که پشت فرمان خودرو می‌نشیند، عامل انسانی همان است که خودرو را می‌سازد و عامل انسانی همان است که خیابان و جاده را می‌سازد، بنابراین وقتی از مثلت عامل انسانی، خودرو و جاده به عنوان دلایل سه‌گانه سوانح رانندگی یاد می‌کنیم، باید بر نقش انسانیت در این مثلت تأکید داشته باشیم.
انسان عامل
هر سانحه رانندگی که اتفاق می‌افتد، پلیس در صحنه حاضر می‌شود و دلایلی را که منجر به بروز سانحه می‌شود، بررسی و اعلام می‌کند، با این حال فارغ‌از دلایلی که منجر به بروز سوانح می‌شود تصادف هم مثل سرقت در حافظه جمعی ما قدرت پیدا کرده است، تا جایی که کمتر کسی پیدا می‌شود که خود یا نزدیکانش قربانی این آسیب نشده باشد. همان طور که در خیابان‌ها شاهدیم وقتی عابری می‌خواهد از خط عابرپیاده عبور کند، رانندگان با شتاب می‌خواهند از رویش رد شوند. انگار نه انگار آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی تأکید دارد راننده باید قبل از خط عابر پیاده توقف کند تا عابر به سلامت عبور کند. همین راننده در جای دیگر در نقش عابر پیاده است و همان عابر در نقش راننده، با این حال با جابه‌جایی نقش‌ها، عملکرد کاربران تغییر نمی‌کند. این راننده در جای دیگر مدیر کارخانه تولید خودرو است و به جای تولید خودروی امن، ارابه مرگ تولید می‌کند. این راننده جای دیگر پیمانکار راه‌سازی است و به جای درست کردن جاده امن به میزان پولی که برایش می‌ماند فکر می‌کند. این راننده پرخطر همان شهرداری است که در تاریکی شب‌ها، چراغ معابر را خاموش می‌کند، همان تعمیرکاری است که قطعه نامرغوب روی خودروی مشتری نصب می‌کند و همان روان ناآرامی است که وقتی خودرویی برای پیاده کردن مسافر توقف می‌کند به جای صبوری کردن، دستش را روی بوق آن‌قدر فشار می‌دهد که صدای آن تا مسافت‌های دور شنیده می‌شود فارغ از اینکه خودش در فرصت دیگری بخواهد در همان موقعیت قرار گیرد.
خوشحال باشیم؟
تا همین یک ماه قبل یکی از نگرانی‌های مطرح‌شده مربوط به آمار قربانیان سوانح رانندگی نوروز بود. این نگرانی در حالی مطرح بود که قرار بود تا نیمه اردیبهشت‌ماه گزارش نهایی آمار آن از سوی پزشکی قانونی منتشر شود که هنوز آمار آن گزارش نشده‌است با این حال ۲۶ فروردین‌ماه رئیس مجلس بدون اعلام آمار، گزارش داد تلفات جاده‌ای نوروز امسال نسبت به سال قبل افزایش یافته و شدت تصادفات هم بالا بوده‌است. پیش از آن نیز رئیس پلیس راهور فراجا پس از پایان طرح ترافیکی نوروز اعلام کرد در جریان اجرای طرح یک میلیون و ۱۶ هزار و ۳۴۳ فقره تصادف ثبت شد و ۸۸۰ نفر بر اثر سوانح رانندگی جان خود را از دست دادند که باید منتظر ماند و دید نسبت به هزارو۶۵ کشته نوروز سال قبل چه تغییر در این آمار دیده می‌شود.
کاهش ۳ درصدی
سازمان پزشکی قانونی روز گذشته گزارش نهایی خود درباره قربانیان سوانح رانندگی سال گذشته را اعلام کرد. براساس این گزارش ۱۹ هزار و ۴۳۵ نفر در حوادث رانندگی سال ۱۴۰۳ جان خود را از دست دادند که این رقم در مقایسه با سال قبل (با تلفات ۲۰ هزار و ۴۵ نفر)، ۳ درصد کاهش یافته‌است. براساس این گزارش در این مدت استان‌های فارس با یکهزار و ۵۶۰، تهران با یکهزار و ۴۳۹ و خراسان رضوی با یکهزار و ۳۳۵ بیشترین و استان‌های ایلام با ۱۵۷، کهگیلویه و بویراحمد با ۲۳۰ و اردبیل با ۲۷۲ فوتی کمترین تعداد تلفات را داشته‌اند.
سوانح راه‌ها
همچنین از کل تلفات تصادفات در سال گذشته، ۱۳ هزار و ۳۷۲ نفر (۸/۶۸ درصد) در محور‌های برون شهری، ۴ هزار و ۷۵۹ نفر (۵/۲۴ درصد) در مسیر‌های درون شهری، یکهزار و ۸۹ نفر (۶/۵ درصد) در مسیر‌های روستایی و مابقی در سایر مسیر‌ها جان خود را از دست داده‌اند.
کاهش مصدومان
این گزارش نشان می‌دهد سال گذشته تعداد مصدومان نیز با کاهش ۵/۲ درصدی مواجه بود. در این سال ۳۸۱ هزار و ۴۸۴ مصدوم حوادث رانندگی برای تعیین خسارت به مراکز پزشکی قانونی سراسر کشور مراجعه کردند که ۲۶۹ هزار و ۸۲۹ نفر از آنان مرد و ۱۱۱ هزار و ۶۵۵ نفر زن بودند. بیشترین تعداد مصدومان سال گذشته به ترتیب در استان‌های تهران با ۴۹ هزار و ۳۵ مصدوم، خراسان رضوی با ۳۲ هزار و ۴۸۳ مصدوم و اصفهان با ۲۸ هزار و ۸۲۳ مصدوم ثبت شده‌است.
تجدیدی شهریور
براساس این گزارش بیشترین تعداد تلفات حوادث رانندگی در این مدت با یکهزار و ۹۴۵ کشته در شهریور ماه و کمترین آن با یکهزار و ۳۹۷ کشته در بهمن ماه گزارش شده‌است. همچنین بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که بیشترین آمار تلفات حوادث رانندگی در هر سال عمدتاً در آخرین ماه تابستان و در زمان اوج سفر‌های تابستانی اتفاق می‌افتد به نحوی که مطابق آمار‌های موجود حدود ۱۰ درصد از کل تلفات حوادث رانندگی شش سال گذشته (۱۳۹۸ تا ۱۴۰۳) مربوط به ماه شهریور است.
امید به حفظ زندگی
اینکه جان ۶۱۰ نفر از شهروندان نسبت به جدول آماری قربانیان سال قبل از آن حفظ شده‌است، حقیقتاً مایه خرسندی است با این حال این موضوع نافی اتفاق‌های ناگواری نیست که در جاده و خیابان‌ها می‌گذرد. مرگ ۱۹ هزار و ۴۳۵ نفر از شهروندان در سوانح رانندگی یک ساله برای جامعه ما که نگرانی کاهش جمعیت به مرز هشدار رسیده‌است، همچنان مایه تأثر است، از همین‌رو ساختار تصمیم‌گیر باید از سازوکار‌های عملی را برای حفظ جمعیت موجود به کار گیرد.
