سرویس ایران جوان آنلاین: اردبیل به خاطر موقعیت جغرافیایی و اقلیمیاش از وضعیت بسیار مناسبی در زمینه تولید محصولات گوناگون برخوردار است. استانی که علاوه بر تأمین مایحتاج خود و سایر استانها در عرصه صادرات و ارزآوری هم حرفهای زیادی برای گفتن دارد. با این حال چند سالی است که صنایع مختلف اردبیل با نوسانات زیادی مواجه بوده و همین امر مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان و صنعتگران آن به وجود آورده است. به طوری که در کنار گفتههای معاون امور اقتصادی استاندار اردبیل که معتقد است: «اردبیل بیشترین سهم را در صادرات به کشورهای اوراسیا دنبال میکند»، رئیس صنعت، معدن و تجارت اردبیل از تعطیلی ۳۴درصد از واحدهای صنعتی این استان خبر میدهد و رئیس اتاق بازرگانی استان هم عدم برخورداری از فناوریهای نوین و فقیر بودن اردبیل در حوزه صنایع تبدیلی را چالش اساسی این روزهای صنایع میداند.
نیاز نیست از توانمندیها و ظرفیتهای اردبیل حرف زد. فقط کافی است به هر بخش از آن نگاهی افکند تا به این واقعیتها پی برد. از صنعت کشاورزی و تولید انواع محصولات گرفته تا دامداری و زنبورداری و گردشگری و صنایع دیگر. جایی که گویی قدم به قدم آن فرصتی برای ایجاد اشتغال و تولید و پیشرفت است. با این حال بیتوجهیها و عدم حمایت از این صنایع حال و روز تولید و اشتغال را در این استان خراب کرده است.
ورود ایران به اوراسیا
همین چند روز پیش بود که جلسه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی در اتاق بازرگانی اردبیل برگزار شد و معاون امور اقتصادی استاندار اردبیل با بیان اینکه با پیوستن ایران به بازار اوراسیا سهم استان با توجه به مرزی بودن با این کشورها باید بیشتر از سایر مناطق باشد، گفت: «از اختیارات استانی استفاده خواهیم کرد تا در کنار پیگیریهای ملی مشکلات و موانع صادرکنندگان و تجار برطرف شود. در همین راستا نسبت به تقویت حوزه واردات و صادرات از گمرکات استان و رفع موانع ترخیص کالاها تلاش و پیگیریهای لازم را انجام میدهیم.»
به گزارش خبرنگار «جوان»، ارژنگ عزیزی، یکی از مشکلات اساسی تاجران را قیمتگذاری غیر واقعی و تعهدی که برای آنها به وجود آمده دانست و ادامه داد: «این در حالی است که ما با استفاده از اختیارات ملی و استانی میتوانیم این موانع را برطرف و با یک دقت نظر در قوانین و مقررات، بسیاری از موارد را در این عرصه سهل و راحت کنیم.» در حال حاضر ایران خارج از منطقه اوراسیا قرار دارد. اما حدود یک ماه دیگر یعنی از پنج آبان ماه امسال و براساس توافق انجام شده ۵۰۳ قلم از کالاهای ایرانی برای اعمال تعرفههای ترجیحی کار خود را آغاز میکنند.
در همین راستا معاون امور اقتصادی استاندار اردبیل با بیان اینکه ابتدا قرار است برای ۳۶۰ قلم کالا در قالب تعرفههای ترجیحی اعمال مقررات انجام شود تا کمکم این تعرفهها به صفر برسد. این موضوع میتواند امکان رقابت را در این بازار بزرگ و توانمند برای تاجران ایرانی مهیا کند.»، اما کمی آن طرفتر از این نشست، رئیس صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل که به دانشگاه محقق اردبیلی رفته بود با کارشناسان اقتصادی دیدار و گفتوگویی داشت که در همانجا از تعطیلی ۳۴ درصد واحدهای صنعتی استان خبر داد. رامین صادقی با بیان اینکه حدود یک سوم واحدهای تولیدی فعال در بخش صنعت که پروانه فعالیت دارند امروز یا راکد هستند یا به تعطیلی رسیدهاند، از این امر ابراز تأسف کرد و خواستار حمایت از آنها برای بازگشت به خط تولید شد. البته باز هم مدیریتها از طرف سازمانها و نهادهای متولی در به تعطیلی کشیده شدن واحدهای صنعتی بیش از هر چیز دیگری نمایان است و در این میان مشکلات مالی، مدیریتی و حقوقی خود واحدها هم در این امر نقش دارند. هر چند رئیس صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل از بازگشت ۳۲ واحد صنعتی به چرخه تولید خبر داد و گفت که «طبق برآوردهای انجام شده ۱۵۸ واحد قابلیت احیا دارند و تلاش خواهد شد تا حداقل ۱۰۰ واحد تا پایان سالجاری به چرخه برگردند.»، اما نباید فراموش کرد که از کار افتادن یا تعطیلی هر واحد میتواند در ورود سرمایههای بعدی و اطمینان خاطر سرمایهگذار لطمه وارد کرده و صنایع را تا مدتها به چالش بکشد. پس جلوگیری از تعطیلی واحدهای صنعتی بیش از راهاندازی مجدد آنها اهمیت دارد.
تحقیقات دانشگاهیان در کنار سرمایههای بخش خصوصی
در کنار تمام مشکلات و گرفتاری صنایع مختلف در اردبیل نمیتوان از اقدامات شایسته و خوب هم چشم پوشی کرد. بخصوص وقتی که رئیس پارک علم و فناوری استان اردبیل از فعالیت ۳۸۰ واحد فناور و شرکت وابسته به پارکهای علم و فناوری در اردبیل حرف میزند و آنها را فرصت مناسبی برای احیای صنعت در این منطقه معرفی میکند. این واحدهای فناوری میتوانند شرایط بسیار مناسبی برای ورود صنعتگران به عرصههای مختلف را ایجاد کنند تا آنها از اطلاعات، تجربه و نقطه نظرات و ایدههای فعالان حاضر در شرکتهای فناورمحور استفاده کنند.
ناگفته نماند چندی پیش وزارت صنعت، معدن و تجارت گزارشی را منتشر کرده بود که در آن خلأ و کمبودهایی در حوزه بازاریابی و بهرهگیری از علوم نوین در تولید محصولات را به عنوان مشکل اصلی صنایع عنوان کرده و اعلام شده بود در صورت بها دادن بیشتر به پارکهای علم و فناوری و بهرهمندی از ایدههای جدید فناوران میتوان اتفاقاتی نو را در کشور رقم زد.
با این حال رئیس اتاق بازرگانی استان اردبیل معتقد است عدم برخورداری از فناوریهای نوین و فقیر بودن استان در حوزه صنایع تبدیلی به چالش اساسی تبدیل شده است. حسین پیرمؤذن پیش که در شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی که در اتاق بازرگانی، صنایع و معادن اردبیل سخن میگفت، تعطیلی و توقف کارخانهها یا عدم تولید و استفاده از ظرفیت حداکثری بخصوص در کارخانجات لبنیات را در دسترس نبودن و عدم برخورداری از فناوریهای روز و تکنولوژیهای مجهز و استاندارد عنوان کرده و گفت: «برای ورود به بازارهای جهانی و ادامه حضور در این بازارها نیازمند این تکنولوژیها هستیم. تجهیزات استانداردی که کیفیت محصولات را تضمین کند و ماندگاری در بازار را امکانپذیر.»
عزیزی با بیان اینکه افزایش مهارتها و ظرفیت علمی کارشناسان و مدیران، برای برخورداری از حداکثر ظرفیت تولید در ۹۷۹ واحد اقتصادی کوچک و متوسط استان بیش از هر چیز دیگری ضروری است، ادامه داد: «افزایش مهارتهای علمی و عملی کارآفرینان و برخورداری از استراتژی مناسب بر رفع مشکلاتی همچون نبود بازار فروش مناسب و عقیم بودن ساختار تولید کمک خواهد کرد.» به گفته این مسئول در کنار استفاده از ظرفیتهای علمی، تجربی و تحقیقاتی دانشگاهیان بخش خصوصی نیز باید در صحنه عمل موانع را مطرح کنند، تا در دو بخش ملی و استانی ما پیگیر حل این چالشها باشیم تا به تدریج با رفع آنها زمینه برای تقویت تولید فراهم آید.