افزایش ریسک‌ها و ابهـامات در اقتصاد ایران بازار سرمایه را به عنوان بازاری که روزانه پذیرای چند صد هزار میلیارد تومان معامله بر روز سهام شرکت‌ها و ابزار‌های مالی می‌باشد، تحت‌تأثیر منفی قرار داده‌است، به‌طوری که تنها شاخص کل بورس تهران به کانال ۱۶۳ هزار واحد ریزش کرده‌است، این در حالی است که چندی پیش تصور می‌شد این نماگر بعد از فتح کانال ۱۹۶ هزار واحد کانال ۲۰۰ هزار واحد را فتح کند.
به گزارش «جوان»، تحلیل و آینده‌پژوهی و پیش‌بینی روند اقتصاد ایران و بازار‌ها سخت‌تر از هر زمان دیگری است، شاید دلیل این امر قرار گرفتن اقتصاد در موقعیتی جدید و ویژه است، از این رو برخی از کارشناسان با درآمیختن فاکتور‌های بنیادی و تکنیکال روند‌های کنونی در بازار‌های ارز، طلا و سکه، مسکن، سرمایه، نفت و... را طبیعی و برخی دیگر مصنوعی عنوان می‌کنند، اما هر چه هست این روز‌ها نمی‌توان به سادگی سر از کار اقتصاد ایران و بازار‌ها درآورد، بنابراین یادآوری می‌شود که پول نقد یک واقعیت است و دستیابی به سود یک تصور؛ تصوری که می‌تواند سرمایه را افزایش دهد یا اینکه اصل سرمایه را با ریسک کاهش همراه کند.
سقوط شاخص بورس از زمان حضور وزیر اقتصاد ۲۰ هزار تایی شد
چندی پیش وقتی چندین وزارتخانه وزیر نداشت روز‌های خوشی برای بورس رقم خورد و شاخص کل بورس تهران به کانال ۱۹۶ هزار واحد هم رسید، اما از زمان انتخاب وزرای جدید و ورود فرهاد دژپسند به عنوان وزیر اقتصاد و به‌رغم اعلام حمایت وی از بازار سرمایه، نه‌تن‌ها روز‌های مثبت بازار تکرار نشد، بلکه منجر به ریزش ۲۰ هزار واحدی شاخص از زمان حضور وی و افزایش نگرانی سهامداران شد. بازار سرمایه در ایران را شاید بتوان همان بازاری عنوان کرد که به اصطلاح از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن یافت می‌شود، زیرا سهام صنایع و شرکت‌ها و ابزار‌های مالی و محصولات کالایی مختلفی در بازار‌های بورس اوراق بهادار، بورس کالا، فرابورس و بورس انرژی و نفت یافت می‌شود که در نهایت تغییرات نماگر‌های این بازار‌ها را دماسنج اقتصاد ایران معرفی می‌کند.
شاخص کل بورس تهران که چندی پیش با نزدیک شدن به محدوده ۱۹۶ هزارواحد امید‌ها را برای فتح قله ۲۰۰ هزار واحد تقویت کرد، طی سه هفته اخیر روند منفی را در پیش گرفته‌است، به‌طوری که هم اکنون این نماگر به ۱۶۳ هزارواحد نزول کرده‌است. قرار گرفتن اقتصاد در وضعیت جدید و ویژه چشم‌انداز در بازار‌ها را مبهم کرده‌است، به‌طوری که با پایین آمدن کرکره تحلیل عموماً همه نظاره گرند تا ببینند چه اتفاقی در بازار‌ها رخ خواهد داد.
تخلیه حباب
تشدید ریزش‌های هفته گذشته، بورس تهران را گرچه برخی از کارشناسان تخلیه حباب قیمتی جهش‌های گذشته بهای سهام عنوان می‌کنند، اما توقف روند رشد و تعدیل قیمت در بازار‌های موازی، چون ارز و سکه و طلا این انتظار را ایجاد می‌کند که هم ماندگاری نقدینگی در بازار سرمایه افزایش یابد و هم اینکه نقدینگی جدید به بازار سرمایه ورود کند، اما در پی سرعت تحولات و افزایش ریسک‌های اقتصاد ایران باید پذیرفت که ارائه تحلیل در بازار‌ها و کشف چشم‌انداز و آینده‌پژوهی پیچیده‌تر از آنی شده‌است که یک فرد یا یک گروه و حتی مؤسسات تحلیلگر بتوانند از پس آن بر بیایند.
به هر روی، تنها در هفته گذشته شاخص کل بازار بورس تهران شاهد عقب‌نشینی بیش از ۱۱ هزار واحدی بود و با نزدیک‌شدن به موعد ارائه لایحه بودجه سال ۹۸ به مجلس بازار سرمایه در انتظار انتشار جزئیات بودجه است تا مشخص شود دولت برای سال آتی در خصوص بهای نفت و ارز و مالیات و بودجه عمرانی و تسویه مطالبات چه تصمیماتی گرفته است.
تورم ابهامات
کارشناسان معتقدند فاکتورهایی، چون جهش پیوسته و توقف ناپذیر نقدینگی، ابهام در قیمت انواع ارز رسمی، حواله‌ای، نیمایی و بازارآزاد و تسعیر اعمالی در صورت‌های مالی بنگاه ها، کاهش بهای جهانی نفت، نامشخص بودن تأثیر تحریم‌ها بر فعالیت شرکت‌های بورسی، ابهام در نرخ محصولات شرکت‌هایی، چون خودرو، تغییرات تبعی حاصله از اجرای قانون منع به کارگیری بازنشستگان در بخش دولت و عمومی، عرضه‌های اولیه، شرایط جدید توقف و بازگشایی نماد‌ها در فرایند افزایش سرمایه، نحوه تنظیم و تصویب بودجه سال ۹۸، گزارش‌های ناامیدکننده شش ماهه شرکت‌ها، سر نوشت نامعلوم خطوط مالی وعده داده شده از سوی اروپا و لوایح FATF وضعیت مبهمی را در بازار سرمایه رقم زده‌است.
هفته پُر نوسان از جنس بانک و خودرو
در چهار روز کاری هفته گذشته شاهد معاملات پُرحجم و نوسانی در دو گروه بانک و خودرو بودیم که سرانجام این نوسانات سبب افت ۷/۵ درصدی بازدهی بانک‌ها و منفی ۱/۳ درصدی برای گروه خودرو شد. گفتنی است مهم‌ترین خبر تأثیرگذار در گروه بانکی، تسعیر دارایی‌ها و افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها است که بازار همچنان منتظر شنیدن آن است. در مجموع این هفته شاهد دادوستد بیش از ۵/۲ میلیارد سهام به ارزش ۴۶۰ میلیارد تومان بودیم.
اما در هفته گذشته گروه پالایشی بیشترین افت بازدهی به میزان ۲/۹ درصد را در بین ۳۸ گروه حاضر در بورس تجربه کرد. همچنین گروه فلزات اساسی و محصولات شیمیایی نیز در قسمت قرمز رنگ بازدهی‌ها قرار گرفتند.
