در پاسخ به مطلب مندرج در آن روزنامه به تاریخ ۱۴۰۳/۰۱/25 با عنوان «سلامت روانی کادر مدرسه را جداً احراز کنید» پاسخ معاونت پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش را به استحضارمی رساند که ضمن تأکید بر رویکرد مسئولانه آموزش‌وپرورش در حمایت همه‌جانبه از دانش‌آموزان، نکات زیر را جهت شفاف‌سازی و تبیین اقدامات تخصصی این نهاد ارائه می‌دهد:
۱) محکومیت مطلق تنبیه بدنی و رفتار‌های غیرتربیتی تنبیه بدنی و هرگونه رفتار تحقیرآمیز با دانش‌آموزان، به صورت قاطع، مردود و ممنوع است. بر اساس ضوابط انضباطی وزارت آموزش‌وپرورش، هرگونه رفتار مغایر با کرامت دانش‌آموزان، تخلف محسوب شده و بلافاصله مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. حفظ شأن انسانی و روانی دانش‌آموزان، نه‌تنها یک اصل اخلاقی، بلکه یک الزام حرفه‌ای در تمام سطوح نظام آموزشی است.
۲) آموزش‌وپرورش نگاه سیستمی و تخصصی به سلامت روان دانش‌آموزان در مدارس با استفاده از رویکرد‌های روان‌شناسی تحولی، نظام مراقبت‌های روانی ـ اجتماعی در مدرسه را توسعه داده‌است. ما به مدرسه به عنوان فضای زیست‌روانی کودک نگاه می‌کنیم؛ جایی که عزت‌نفس، خودکارآمدی و تاب‌آوری دانش‌آموزان باید پرورش یابد. هرگونه رفتار خشونت‌آمیز، نه‌تنها تهدیدی برای سلامت روان دانش‌آموز است، بلکه مداخله در روند طبیعی رشد شخصیتی اوست و می‌تواند زمینه‌ساز آسیب‌های بلندمدت در حیطه‌های شناختی، عاطفی و اجتماعی شود.
۳) اقدامات ساختاری در پیشگیری و حمایت در سالهای اخیر، با توسعه مراکز تخصصی مشاوره، طراحی بسته‌های محتوایی برای ارتقای سواد روانی معلمان، اجرای طرح‌های مراقبت از دانش‌آموزان در برابر آسیب‌های اجتماعی (مداخله در بحران، مهارت‌های زندگی، آموزش والدین، غربالگری روانی)، گام‌های مؤثری در پیشگیری اولیه و ثانویه از آسیب‌ها برداشته شده‌است. این اقدامات در سطح ملی و با همکاری دستگاه‌های تخصصی دنبال می‌شود.
۴) فرآیند بازبینی مستمر عملکرد مدارس، نظام‌های گزارش‌گیری، ابزار‌های نظارت بالینی و آموزش نیروی انسانی، بخشی جدانشدنی از سیاست‌های آموزش‌وپرورش است. ما بر این باوریم که ساختار‌های انسانی و تربیتی، همواره نیازمند اصلاح، بازنگری و ارتقای مستمر هستند. هدف ما، نه فقط حذف رفتار‌های آسیب‌زا، بلکه ساختن محیطی غنی از اعتماد، همدلی و یادگیری روان سالم است.
۵) اهمیت سرمایه روانی مدرسه به‌عنوان زیرساخت آموزش روان‌شناسی تربیتی به ما می‌آموزد که کیفیت روابط انسانی در مدرسه، رابطه مستقیم با میزان یادگیری، انگیزش و بهزیستی روانی دانش‌آموزان دارد. مدرسه‌ای که در آن ایمنی روانی برقرار نباشد، هیچ محتوایی را به‌طور مؤثر منتقل نمی‌کند. از این‌رو، آموزش‌وپرورش، مأموریت خود را تنها در انتقال دانش نمی‌بیند، بلکه رسالت اصلی خود را در حفاظت از سلامت روان و رشد همه‌جانبه دانش‌آموزان تعریف کرده‌است. وزارت آموزش‌وپرورش، با تمام ظرفیت‌های تخصصی و با مسئولیت‌پذیری کامل، به صیانت از حقوق دانش‌آموزان متعهد است و همچنان ارتقای کیفیت روانی محیط مدرسه را در صدر اولویت‌های خود قرار داده‌است.
لازم به ذکر است اداره کل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی در تاریخ ۱۳/۰۴/۱۴۰۳ به شماره نامه ۶۳۷۵۰/۷۱۰ در مورد اعلام آمادگی مراکز مشاوره و روان‌شناختی تحت مدیریت این اداره کل جهت اجرای طرح غربالگری روان‌شناختی با هدف بررسی سلامت روان در بدو استخدام معلمان مکاتبه داشته‌است.
خواهشمند است دستور فرمایید، طبق قانون مطبوعات و رسانه‌ها نسبت به درج جوابیه این مرکز در همان صفحه و با همان قلم اقدام لازم صورت گیرد.
پاسخ «جوان»
یادداشت مورد اشاره آموزش و پرورش، نقد رفتار توأم با خشونت دو معلم پایه پنجم ابتدایی در شهرستان‌های ری استان تهران و یکی از روستا‌های شهرستان سنندج است که در اولین مورد معلم به تعرض به تعدادی از دانش‌آموزان متهم شده و در دومین مورد، معلم، دانش‌آموزان را با کابل شکنجه کرده‌است که تصاویر آن هم منتشر شده‌است. پاسخ پنج بندی به این یادداشت حاوی موضوعات مهم و اساسی در صیانت از سلامت جسم و روان دانش‌آموزان است که بی‌توجهی یا ترک‌فعل آن منجر به بروز آسیب‌شده و خواهد شد که به نظر می‌رسد اتفاق‌های مورد نظر این‌گونه امکان بروز پیدا کرده‌اند، با این حال نقد ما به عملکرد آموزش و پرورش هم چرایی امکان بروز این آسیب‌هاست و تأکید دارد در صورتی که موضوعات مورد تأکید پنج بند مورد اشاره مورد توجه قرار می‌گرفت، دو معلم خطاکار امکان تعرض به دانش‌آموزان را پیدا نمی‌کردند، بنابراین تأکید است اقدام‌های عملی برای موضوعات مورد اشاره برای صیانت از سلامت جسم و روان دانش‌آموزان به کار گرفته شود.
