جوان آنلاین: حتماً در تاریخ خواهند نوشت؛ انسانهایی بودهاند که داشتن گاو و گوسفند را بیرون از خانههای بزرگ و برای بهره اقتصادی نماد املبودن، اما داشتن سگ، گربه و میمون در آپارتمان ۶۰ متری را نماد تمدن میدانستند. تصور وفاداری سگ سبب شده است توجه انسان را جلب کند و در دنیای امروز که همواره شاهد بیوفایی انسانها به یکدیگر هستیم، گروهی برای جبران این خلأ عاطفی به این حیوان ابراز علاقه میکنند و به تأسی از کشورهای امریکایلاتین و اروپایی به نگهداری از سگ و گربه روی آوردهاند؛ افرادی که نسبت به شرایط اقتصادی گلایهمند هستند، اما برای مخارج گزاف حیوان خانگی مشکلی ندارند؛ هزینههای مهمی، چون غذا و انواع واکسن و سایر مواردی که انتقال بیماری را به حداقل برساند. این فقط هزینه مادی است، اما داشتن حیوان خانگی هزینههای معنوی هم به دنبال دارد. از زمان گذاشتن برای بیرون بردن روزانه گرفته تا مشاجره با اهالی ساختمان، جالب است که همین افراد برای نگهداری از والدین سالمند خود وقت و هزینهای صرف نمیکنند و از سوی دیگر دائماً مشکلات اقتصادی و سایر موارد را بهانهای برای به تأخیر انداختن فرزندآوری میکنند و اگر هم مجرد باشند که بهانه برای عدمازدواج میشود.
از شکار و نگهبانی گله تا عضویت در کاخ سفید!
سگ نخستین حیوانی بود که به دست انسان اهلی شد و بعد از آن آدمیان از این حیوان برای شکار، گلهداری، بارکشی، محافظت، کمک به پلیس و نیروهای نظامی، نجات جان انسانها در حوادث و بلایا استفاده کردند.
برخی تحقیقات نشان میدهد سگها دستکم حدود ۱۵ هزار سال پیش اهلی شدهاند، اما با معیار قراردادن شواهدی که از فسیلها و آزمایش دیانای به دست آمده است، سگها از ۱۰۰ هزار سال پیش اهلی شده بودند.
صدها سال است سگها در اروپا و امریکا نه تنها به عنوان یک حیوان نگهبان یا شکاری بلکه به عنوان یک حیوان خانگی وارد زندگی آدمی شدهاند تا جایی که آرامآرام به دلیل ازهمگسیختگی بنیان خانواده در غرب بیشتر شهروندان اروپایی و امریکایلاتین سگ را به عنوان عضوی از خانواده قبول کرده و حتی در حقوق مدنی خود حقالارث هم برای این حیوان خانگی لحاظ میکنند. این اتفاق تا جایی پیش رفته که امروز سگها را به عنوان یک چهره سیاسی و عضوی از ساکنان کاخ سفید امریکا یا کاخ ریاست جمهوری در بسیاری از کشورها مشاهده میکنیم!
چرا سگداری؟!
گزارش سختی بود، ولی حتی جوابهای تکراری هم برای ما قابل اهمیت و کمی هم جالب بود. در پارک، داخل ماشین، درحال قدم زدن و کنار ساحل سؤال را از برخی افراد میپرسیدیم: «چرا سگ یا گربه دارید؟!» عمدتاً هم ناراحت میشدند و با یقین به درست بودن آنچه دارند یا انجام میدهند، پرخاشگرانه پاسخ میدادند؛ پاسخهایی مثل اینکه «به شما ارتباطی نداره» و «فضولیش به شما نیومده» و برخی هم مستقیم گفتند «تا لج شما دربیاد و حرص بخورید» یا عمده جوابها که به دلیل تکرار در مطلب ننوشتیم این بود که «علاقه به داشتن حیوان و همزیستی با سگ یا گربه داریم.»
دختر خانم نوجوانی عصر روز تعطیل با تولهسگ کوچک خود به پارک آمده بود. سگ کوچولو روی چمنها بازی میکرد و طنابی برای کنترلش در دستان دختر خانم بود. از او پرسیدم «چرا سگداری؟» جواب داد: «چون بامزهس» از او با تعجب پرسیدم همین؟! چون بامزهس؟! هیچ خاصیت دیگهای نداره؟! جواب داد: «نه، واقعاً دوست دارم داشته باشم. سرم گرمه باهاش.»
«از صدتا آدم با وفاتره»، «مجبورم روزی دو ساعت بیرون بیام و همراهش بدوم و لاغر شوم»، «با خودم به سفر میآورم تا به عنوان نگهبان همراهم باشد» این هم سه پاسخ دیگری بود که از افراد پرسیدم و با جوابشان حس میکردم به خود افراد یک تلنگری میخورد که «چرا!»
در جنگلهای شمال خانوادهای نشسته بودند و از درخت گردو میکندند و میخوردند. چشمم خورد به میمونی که در آغوش یک خانم بود. چند دقیقهای نگاه میکردم و آنچه میدیدم را باور نمیکردم؛ میمون گردو میخورد و خانم با دست خود میمون را تمیز میکرد و در ادامه گردو پوست میکند و به بقیه هم میداد.
نزدیکتر رفتم و به بهانهای سر صحبت را باز کردم که نگهداریاش سخت نیست و چه میخورد؟ تا اینکه پرسیدم حالا چرا میمون؟ پاسخش شاید برای شما عجیب باشد! «چون به نسبت سگ و گربه که زیاد شده، خاصتره! اتفاقاً اوایل خیلی خوب بود، اما الان پرتوقع شده و زیادی جیغ میزند، ولی بازم خوبه باهاش بازی میکنیم. سرمان گرم است.»
عامل انتقال بیماری به انسان
نکته مهم این است که به تازگی و ابتدای پاییز رئیس سازمان نظام دامپزشکی استان تهران گفت: به دلیل نگهداری سگ و گربه بدون رعایت موارد بهداشتی در منازل، بیماری سالک در تهران به ویژه در منطقه یک شیوع پیدا کرده است.
این در حالی است که بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت از میان هزارو۷۰۹ عامل بیماری زا، ۸۳۲ عامل، از حیوانات به انسان منتقل میشود و همچنین از میان ۱۵۶بیماری نوپدید شناختهشده در انسان، ۱۱۴مورد آن از حیوانات به انسان انتقال پیدا میکند.
در بعضی از کشورهای غربی، تعداد حیوانات خانگیشان از تعداد شهروندان آن بیشتر است و همه این حیوانات به صورت بالقوه توانایی انتقال بیماری را دارند.
پژوهشگران امریکایی اعلام کردهاند افرادی که از سگهای خانگی نگهداری میکنند، به دلیل اینکه اغلب پس از تماس با حیوان دستهای خود را نمیشویند یا ممکن است این حیوان به رختخواب صاحب خود نیز راه پیدا کند، در بیشتر موارد میکروبهای سگ به افراد منزل منتقل شده و احتمال انتشار میکروب بین اعضای خانواده نیز بیشتر میشود.
دکتر کیت استنسکی، محقق دانشگاه ایالتی کانزاس میگوید: تحقیقات نشان میدهد تقریباً تمام کسانی که سگ دارند با سگشان غذا میخورند و بیش از نیمی از آنها به این حیوان اجازه میدهند روی تختخوابشان بخوابد. برخی از آنها دارای زنجیرههای باکتریایی هستند که هم در حیوان و هم صاحب آن قابل مشاهده است.
هاری، لیشمانیوز جلدی، کیست هیداتیک، بیماریهای انگلی، کک، کرمنواری، کرمهای گرد و شپش بخشی از بیماریهای قابل انتقال از سگ به حیوان محسوب میشود.