جوان آنلاین: غربت به تنهایی ترسناک است، چه رسد به اینکه در کشوری غریب پشت دیوارهای بلند و میلههایی آهنی محصور شوید، بدون آنکه هیچ ملاقاتکنندهای داشتهباشید، یا حتی امیدی برای یک تماس چند دقیقهای! بسیاری با آرزوی یک زندگی رؤیایی تصمیم به ترک وطن میگیرند؛ رؤیایی که چنان غرقشان میکند که چشمانشان مسیر سنگلاخی پیشرو را نمیبیند و بیگدار به آب میزنند، شاید برخی موفق به عبور از این مسیر دشوار شوند، اما عمدتاً در بین راه وا مانده و گیر میکنند، آن هم بین زمین و آسمان، طوری که عملاً نه راه پیش دارند نه پس! به تازگی معاون کنسولی و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه اعلام کرده ۳ هزار ایرانی در ترکیه زندانیاند و البته ۷۰۰ نفر دیگر نیز در سایر کشورها پشت میلههای زندان حبس شدهاند. آماری که شبیه به یک فاجعه میماند.
بارها و بارها اخبار واژگونی قایق مهاجران غیرقانونی و مرگ آنها را شنیدیم و شوکه شدیم، اما این تمام داستان نیست! گاهی برخی از آنهایی که درگیر مهاجرت میشوند، ذره ذره، هر روز و هر لحظه و دور از چشم همه، مرگ را تجربه میکنند، چراکه اسیر قوانین کشورهای دیگر شده و رؤیاهایشان پشت میلههای زندان میسوزد، آن هم در کنار افرادی که حتی نمیتوانند با آنها همکلام شوند، چراکه زبان یکدیگر را نمیفهمند! و چه سخت است سپری کردن روزها، ماهها و سالهای اسارتی که خود، ناخواسته، به جبر زمانه یا به هر دلیل دیگری برایشان اتفاق میافتد.
۳ هزار و ۷۰۰ زندانی ایرانی در خارج از کشور
روز دوشنبه علیرضا بیکدلی، معاون کنسولی و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه درباره اقدامات مربوط به امور زندانیان خارج از کشور گفت: «یک اداره تخصصی با ۲۳ دیپلمات داریم و روزانه برای رسیدگی به امور ایرانیان مطالبه داریم فارغ از اینکه آن زندانی چه کسی هست و بر چه اساسی بازداشت شدهاست.» او ادامه داد: «در مورد محمدرضا نوری که در عراق در بازداشت است، تلاشهای گستردهای از سوی سفیر ایران در عراق انجام و در مرکز ملاقاتهای متعددی با خانواده ایشان داشتم، سه بار با پدر این زندانی دیدار داشتم و امورش در دست پیگیری است و دولت عراق همکاریهایی را در زمینه رسیدگی به وضعیت ایشان داشته و حتی اجازه دادند پزشک به داخل زندان رفت و وعدههایی دادند و امیدواریم هر چه زودتر شاهد آزادی ایشان باشیم.»
معاون وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی درباره زندانیان ایرانی در عربستان و وضعیت محمد خزائی نیز گفت: «الان در عربستان دو نفر حاجی زندانی داریم یک نفر در خصوص جرائم عمومی و یک نفر به خاطر فعالیتهای رسانهای (محمد خزائی) بازداشتشده که من با مادر عمو داماد و اقوام آقای خزائی ملاقاتهایی داشتم و بقیه اعضای بخش ذیربط هم ملاقاتهایی داشتند و پنج یادداشت برای ایشان زدیم. دیروز مدیر کل کنسولی وزارت خارجه با سفیر عربستان ملاقات کرد و امیدواریم به زودی به کشور برگردد و این شیوهای است که برای کمک به برگشت هموطنان در خارج از کشور بازداشت یا زندانی میشوند، پیگیری میکنیم.»
وی همچنین گفت که در سطح سرپرست وزارت خارجه ملاقاتهایی با مقامات عربستان در این خصوص انجام شدهاست.
بیکدلی با بیان اینکه آمار ایرانیان زندانی در ترکیه بالاست، گفت: «با بیش از ۵۳ کشور جهان موافقتنامه انتقال محکومان داریم. تعداد زندانیان ایرانی در ترکیه حدود ۳هزار نفر است و در کشورهای دیگر هم حدود ۷۰۰ زندانی ایرانی وجود دارد.»
ترددهای غیرمجاز بیشترین علت محکومیت.
اما بیشتر دلیل محکومیت و زندانیشدن ایرانیهای خارج از کشور چیست؟ ۲۷ خردادماه بود که عسکر جلالیان، معاون حقوق بشر و امور بینالملل وزارت دادگستری گفت: «بالاترین آمار محکومیت این زندانیان مربوط به ترددهای غیرمجاز و فقدان اطلاع و آگاهی از قوانین دیگر کشورها است که موجبشده برخی ایرانیان مرتکب رفتارهایی شوند که جرم محسوب میشود.»
او ادامه داد: «حمل دارو در کشورهای همسایه یکی از موضوعات گرفتاریهای ایرانیان در سفر به خارج از کشور است، چون برخی ایرانیان داروهایی را با خود همراه دارند که نمیدانند در آن کشور حمل دارو جرم محسوب میشود.»
جلالیان به دلسوزیها و کمکهایی که منجر به زندانی شدن افراد شدهاست نیز اظهار داشت و گفت: «یکی از موضوعات بسیار مهم، دلسوزی و کمک و همراهی با دیگران است که باعث میشود برخی هموطنان برای حمل بار یک فرد ناشناس با مشکل مواجه شوند که این موضوع در دوران سفرهای اربعین بسیار پرتکرار است و بارها توصیه شدهاست از پذیرش کیف و ساک و بار افراد ناشناس خودداری شود، زیرا ممکن است حاوی مواد مخدر یا کالاهای ممنوعه باشد.»
به گفته معاون حقوق بشر و امور بینالملل وزارت دادگستری، در برخی کشورها برخی ایرانیان در باندهای جعل و کلاهبرداری گرفتار میشوند و افراد فرصتطلب و سودجو از آنها سوءاستفاده میکنند.
سیاهنماییهای رسانههای معاند و ضربه به مردم
جلالیان درباره تلاشهای وزارت دادگستری برای بازگرداندن زندانیان ایرانی خارج از کشور گفت: «سعی داریم در چارچوب موافقتنامه انتقال محکومان هر زندانی ایرانی را که در هر کجای دنیا در زندان محبوس است، به داخل ایران منتقل کنیم. وزارت دادگستری برای بازگرداندن اتباع ایرانی از خارج از کشور، به جرم ارتکابی آنها توجه ندارد، بلکه همه توان و تلاش این است که هیچ ایرانی در کشور دیگر پشت میلههای زندان نباشد، زیرا اعتقاد داریم ایرانیان حتی پشت میلههای زندان هم باید عزت داشته باشند و شأن آنها حفظ شود.»
او اظهار داشت: «با هر کشوری که مذاکره میکنیم جدای از مفاد موافقتنامه تلاش میکنیم طرف مذاکرهکننده را متقاعد کنیم که زندانیان ایرانی را حتی فراتر از چارچوب موافقتنامه به ما تحویل دهند.»
معاون وزیر دادگستری گفت: «یکی از مشکلات در حوزه انتقال محکومان، سیاهنماییهایی است که رسانههای معاند انجام میدهند و شاید هدف آنها ضربه زدن به نظام و حاکمیت باشد، در حالی که آنها با سیاهنمایی به مردم ضربه میزنند و آسیب ناشی از این سیاهنماییها مستقیم به مردم و جامعه وارد میشود.»
امضای تفاهمنامه حمایت از زندانیان خارج از کشور
اسفندماه سال گذشته، تفاهمنامه حمایت از زندانیان ایرانی در خارج از کشور بین وزارت امور خارجه و قوه قضائیه امضا شد. ارکان این تفاهمنامه را معاونت کنسولی وزارت امور خارجه، معاونت بینالملل قوه قضائیه، بنیاد تعاون زندانیان و سازمان زندانها تشکیل میدهند. در این تفاهمنامه مقرر شده امضاکنندگان با تشریک مساعی و هماهنگی، امور زندانیان ایرانی در خارج از کشور، مشکلات خانوادههای آنها، تسهیل در انتقال آنها به کشور و ارائه هرگونه تسهیلات را از طریق هماهنگیهای مؤثر بینبخشی ارتقا بخشند. امید است که با وجود این تفاهمنامه و تلاشهای ارکان آن، شاهد آزادی زودهنگام ایرانیان خارج از کشور باشیم تا هر چه سریعتر از درد غربت و دوری از خانواده نجات یابند.