بعد از پیروزی انقلاب ساخت بیمارستان و درمانگاه در مناطق مختلف و به خصوص روستا‌ها افزایش یافت و در کنار واکسیناسیون سراسری که خط پایانی برای برخی بیماری‌ها مثل سل، دیفتیری، سرخک، حصبه، وبا، سیاه سرفه، جذام و هپاتیت بود، ایران در تولید انواع دارو‌ها هم به مدارج بالایی در دنیا دست یافت و حالا مشغول تولید دارو‌های نوترکیب برای درمان بیماری‌های خاص است.
کافیست ۵۰ سال به عقب برگردیم و به آمار‌هایی رجوع کنیم که نشان می‌دهد وضعیت شهر‌ها و روستا‌های ایران اصلاً خوب نبود و اکثر آن‌ها محروم از پزشک و امکانات بهداشتی بودند. در این میان زنان و کودکان بیش از مردان بیمار شده و جانشان را از دست می‌دادند.
بر همین اساس و با مقایسه آمار‌های امروز با آن زمان، می‌توان تفاوت وضعیت بهداشت، درمان و سلامت مردم در حکومت پهلوی و بعد از انقلاب اسلامی را متوجه شد.
ساخت بیمارستان و درمانگاه
از جمله اهداف انقلاب اسلامی، بالا بردن سطح سلامت و ایجاد شرایط لازم برای دسترسی عادلانه و فراگیر آحاد مردم به خدمات بهداشتی درمانی مناسب بود.
به همین منظور از همان روز‌های اول پیروزی انقلاب، نگاه به روستا‌ها در اولویت قرار داشت و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از جمله وزارتخانه‌های فعال، کارهایش در جهت حفظ تأمین و ارتقا سلامت مردم جامعه را شروع کرد.
در همین راستا این وزارتخانه برای رسیدن به اهداف خود اقدام به تأمین نیروی انسانی و جذب پزشکان و پرستاران زیادی کرد.
تأسیس مراکز درمانی و ساخت بیمارستان‌ها، ارتقای سطح کیفیت تجهیزات پزشکی و نیز دادن آموزش و بالا بردن سطح آگاهی مردم نسبت به بیماری‌ها و آموزش روش‌های پیشگیری از آن‌ها بخشی از اقدامات در این مسیر بوده و هست. پیش از انقلاب روستا‌ها در فقری نکبت‌بار به سر می‌بردند. مهم نبود به کدام استان بروید، هر جا نام روستا را یدک می‌کشید، بار سنگین فقر و بی‌توجهی‌ها را هم بر دوش می‌کشید. در همین راستا پیشگیری گسترده از بیماری‌ها با واکسیناسیون، یکی از مهم‌ترین کار‌هایی بود که بعد از انقلاب در دستور کار قرار گرفت و سلامتی جامعه به شدت بالا رفت. مسئولان بهداشت و درمان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با اجرای طرح‌های گسترده واکسیناسیون نظیر واکسیناسیون فلج اطفال، دیفتری، کزاز و ارسال دارو به مناطق دور افتاده و روستا‌های محروم، شیوع بسیاری از بیماری‌های مسری را متوقف کردند. در ارزش اقدامات صورت گرفته همین بس که طی یک دهه اخیر، سازمان بهداشت جهانی دو بار ایران را به عنوان موفقترین کشور جهان در کاهش نرخ مرگ و میر کودکان مورد تقدیر قرار داده است.
دبیرخانه کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان و نظارت بر اجرا نیز تأکید دارد که ایران در حوزه‌های مختلف ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته و داروسازی پیشرفت‌های فراوانی داشته که در زمینه‌های مختلف طراحی و ساخت قابل رؤیت هستند.
تولید دارو‌های نوترکیب
کسب رتبه نخست تولید دارو در سطح منطقه، تولید ۹۷ درصد از دارو‌های مورد نیاز و و صادرات دارو از جمله دارو‌های بیوتکنولوژی، خودکفایی در ساخت انواع واکسن، ریشه‌کنی فلج اطفال و سایر بیماری‌های فراگیر، پوشش واکسیناسیون از ۳۰ درصد به صددرصد، افزایش تعداد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، توسعه بهداشتی کشور و موفقیت در اولویت به پیشگیری بر درمان و در نهایت افزایش امید به زندگی و کاهش مرگ ومیر کودکان زیر یک سال و جلوگیری از مرگ مادران از دیگر دستاورد‌های علمی در شاخه پزشکی محسوب می‌شود که می‌توان از آن به‌عنوان انقلاب پزشکی نام برد.
ضمن اینکه ایران مقام چهارم تولید دارو‌های نوترکیب را در سطح آسیا داراست و تاکنون ۱۴ دارو از این نوع در کشور تولید شده است. داروی نوترکیب به طور عمده در درمان بیماری‌های صعب‌العلاج مانند سرطان‌ها، برخی بیماری‌های ویروسی، ام اس و هموفیلی به کار گرفته می‌شود.
کاهش چشمگیر مرگ و میر‌ها
با پیشرفت پزشکی و نظام سلامت در جمهوری اسلامی، علل مرگ ومیر کمتر شده و فوت ناشی از بیماری‌های واگیردار و مشکلات بارداری و زایمان کاهش یافته است. افزایش خدمــات بهــداشتی موجب تغییر در ترکــیب مــرگ و میـــر و دگــرگونی در ترکیب بروز بیماری‌ها شده است. شاخص مرگ‌ومیر خام در کل استان‌های ایران بر اساس آمار‌ها از ۱۳ نفر به ازای هر یک‌هزار تولد زنده در سال‌های ۱۳۵۴- ۱۳۴۹ به رقم پنج نفر در سال‌های ۸۹- ۱۳۸۴ کاهش یافته است. براساس مطالعات انجام شده، کاهش عمومی در مرگ‌ومیر کودکان در کشور ایران طی چهار دهه اخیر وجود داشته است.
گسترش شبکه بهداشت عمومی منجربه کاهش فراوان مرگ ومیر کودکان زیر پنج سال هم شده است که نسبت به دوران قبل از انقلاب، رشد چشمگیری داشته است. براساس گزارش بانک جهانی، در دوران رژیم پهلوی سالانه بیش از ۱۴۰ هزار نوزاد جان خود را از دست می‌دادند که این رقم در سال‌های اخیر به زیر ۲۰ هزار نوزاد کاهش یافته است.
همه کودکان زیر چتر واکسیناسیون
در حالی که در سال ۱۳۵۷، تنها ۳۷درصد شهر‌های کشور دارای بیمارستان بودند، این رقم هم اکنون به بیش از ۹۴ درصد رسیده است. هم اکنون نزدیک به یک‌هزار بیمارستان‌های فعال و حدود ۱۵۰ هزار تخت بیمارستانی ثابت در کشور وجود دارد. در حالی که در سال ۱۳۵۷ این ارقام به ترتیب ۵۵۶ و ۵۶ هزار بوده است. سل، دیفتیری، سرخک، حصبه، وبا، سیاه سرفه، جذام و هپاتیت B از بیماری‌های شایع و گریبانگیر مردم در دوره پیش از انقلاب بود. اکنون همه کودکان کشور از بدو تولد علیه برخی از این بیماری‌ها حتی در دورافتاده‌ترین منطقه‌ها نیز واکسینه می‌شوند. براساس گزارش برنامه توسعه ملل متحد، از سال ١٣٣٩ تا ١٣٥٧ شاخص امید به زندگی در بدو تولد از ٥/٤٩ سال در سال ابتدایی به ٥/٥١ سال به سال انتهایی رسید؛ یعنی امید به زندگی در بین ایرانیان در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی جزو پایین‌ترین رتبه‌ها در جهان بوده است. در حالی که بعد از پیروزی انقلاب هر چند هشت سال درگیر جنگ بودیم، اما امید به زندگی در ایران در سال ١٣٦٧ به ٥/٦١ سال رسید. یعنی در ١٠ ساله اول بعد از پیروزی انقلاب ١٠ سال امید به زندگی ایرانیان بیشتر شد. گزارش بانک جهانی نشان می‌دهد، امید به زندگی مردم ایران از ابتدای انقلاب تاکنون ۲۲ سال افزایش یافته است. این آمار نشان می‌دهد در سال ۱۳۵۵ مردم ایران به طور متوسط تنها ۵۵ سال عمر می‌کردند که در اواخر دهه ۹۰ به ۷۶ سال افزایش یافته است.
