سرويس ايران جوان آنلاين: «رانش زمین»؛ واژهای که اگر خیلیها اطلاعات زیادی در مورد علل وقوعش ندارند، اما مازندرانیها با آن زندگی میکنند و گویی یکی از اتفاقات معمول در این استان است. حادثهای که بارها و بارها موجب انتقال ساکنان روستاها به مناطق دیگر، از بین رفتن روستاها و حتی فوت هموطنان شده است. در همین راستا آمار رانش زمین در ۴۰۰ نقطه از مازندران بعد از سیل بهاری، سندی بر وجود این هیولای عظیم در زیر خاک آن است که گاه و بیگاه تکانی به خود میدهد و خساراتی برجای میگذارد. هر چند حالا کارشناسان میگویند میشود تمهیداتی برای مهار رانشها اندیشید، اما در عمل کاری انجام نمیشود.
همیشه با فرا رسیدن فصل سرما که با بارش برف و باران همراه است، مسافر ناخوانده دیگری هم به مازندران وارد میشود و آن هم حرکت و رانش زمین است. در آمارها و گزارشهایی که در مورد میزان رانش زمین در استانهای مختلف ایران منتشر شده است، مازندران در صدر جدول و گیلان هم مقام دوم را به خود اختصاص داده است. بارشهای زمستان سال گذشته و همچنین بارانهای بهاری سالجاری در مازندران آنقدر بود که در اولین روزهای عید امسال شرق این استان با فراگیری رانش زمین در مناطق کوهستانی مواجه و به همین خاطر تعدادی از روستاها در این منطقه تخلیه شوند. هنوز چند روز از سال جدید نگذشته بود که بارشهای سیل آسا در مناطق کوهستانی مازندران موجب شد تا حدود ۱۰ روستا دچار رانش جدید شوند و با به آماده باش در آمدن نیروهای امدادی، تخلیه چند روستا آغاز شود. شاید اولین و بدترین ضربه رانش زمین به ساکنان روستاها این باشد که محور و راههای مواصلاتی و دسترسی آنها را تخریب و عملاً ارتباط شهروندان این مناطق را با جاهای دیگر قطع میکند. سیلهای بهاری که چند استان و همچنین مازندران را در بر گرفت، آنقدر بزرگ و مخرب بود که اخبار دیگر را تحتالشعاع قرار داد. اما درباره مازندران که یکی از زخم خوردگان این سیلها به حساب میآید، همین بس که تعداد رانشهای رخ داده پس از سیل به ۴۰۰ نقطه رسید و این موضوع زنگ خطری بود که برای مسئولان و مردم به صدا درآمد.
راههایی برای بسته شدن!
مازندران، استانی در دامنه کوههاست و رانش زمین هم در مناطق شیبدار اتفاق میافتد. در جاهایی که لایه زیرین خاک سفت و سخت است، آب از لایه بالایی نفوذ میکند و به دلیل وجود رسهای انبساطپذیر در لایههای زیرین انباشتگی آب اتفاق میافتد و در اثر وزن زیاد، خاک سُر خورده و به حرکت در میآید. به همین خاطر در جادههای کوهستانی به خاطر اینکه با ایجاد ترانشه در کنار آنها، خاک قدرت نگهدارندگی خود را از دست میدهد، اگر دیوارچینی صورت نگیرد، رانشها با کمترین لرزشی اتفاق میافتند. به طوری که حتی زلزلههای ۵/۱ تا ۲ ریشتری هم که هرگز احساس نمیشوند هم میتوانند زمین را به حرکت و رانش وادارند. با این توضیحات اگر به آمار رانش زمین در جادههای مازندران توجه کنیم میبینیم، بسیار رقم بالایی است. در همین رابطه درست در روز سوم فرودین، یعنی بعد از بارشهای زمستانی سال ۹۷ و آغاز بارانهای بهاری ۹۸ در مازندران بود که مدیرکل راهداری استان از وقوع ۱۵۰ مورد رانش زمین در جادههای مازندران خبر داد. رانشهایی که با ریزش کوه و مسدود شدن راهها همراه و مشکلات زیادی را برای مردم به وجود آورده بود.
با اینکه دیوارسازی، کمترین کاری است که میتواند از رانش زمین در راههای کوهستانی جلوگیری کند ولی این راهها همچنان با برچسب، «رانش زمین» و «احتمال ریزش کوه» جزو پرحادثهترین راههای کشور به حساب میآیند و متولیان امر هم فقط در مورد ایمنسازی محورها حرف میزنند و وعده میدهند. وقتی مسئولان استان مازندران از کمبود و فرسوده بودن ادوات سنگین راهداری حرف میزنند پس باید هر چند روز یکبار منتظر بسته شدن راههایی باشیم که به سختی باز میشوند و بعد از چند روز دوباره روز از نو و روزی از نو.