سرويس سياسی‌جوان آنلاين: همایش «آپارتاید علمی صلح، عدالت و امنیت جهانی» به همت مجمع جهانی صلح اسلامی با دو هدف کلی تبیین ارتباط علم و فناوری با توسعه صلح، عدالت و امنیت جهانی و تبیین وضعیت عدالت علمی در نظام جهانی صبح یک‌شنبه در باغ کتاب تهران برگزار شد.
به گزارش «جوان»، داوود عامری دبیر کل مجمع جهانی صلح اسلامی در همایش آپارتاید علمی صلح، عدالت و امنیت جهانی گفت: تحریم‌ها باعث شد تا توانایی‌های خود را بشناسیم و این تحریم‌ها فرصت‌هایی برای ایران فراهم کرده است.
وی با بیان اینکه در ۱۰ حوزه علمی جزو کشور‌های اول جهان هستیم، افزود: عدالت علمی یکی از آرمان‌های بزرگ بشری و یکی از آرمان‌های بزرگ انقلاب اسلامی است. تبعیض علمی و بی‌عدالتی در توسعه علمی و انتقال علم یک معضل بزرگ و از مصادیق آپارتاید در جهان کنونی است. آپارتاید علمی یک آسیب بزرگ در حوزه صلح، عدالت و امنیت جهانی است. مجمع جهانی صلح تلاش می‌کند تا با نشر و تبیین جایگاه علم، تأثیرپذیری صلح را در راستای برقراری امنیت تبیین کند. این نشست مقدمه کنفرانس بین‌المللی علمی و دانشگاهی دنیا در زمینه آپارتاید علمی است که سال آینده در تهران برگزار می‌شود.
عامری ادامه داد: در یک امکان‌سنجی در اردیبهشت ماه امسال به بیش از ۱۰۰نفر از رؤسای دانشگاه‌های معتبر دنیا پیامی فرستادیم و در یک جمله موضوع آپارتاید علمی را تبیین و تقاضا کردیم اگر علاقه‌مند هستند که در این پویش جهانی حضور پیدا کنند، به ما پیام بدهند.
تحریم علمی کشور‌های مخالف استکبار
دکتر محمدرضا مجیدی، دبیر کل مجمع مجالس آسیایی (APA) هم با حضور در این همایش طی سخنانی با اشاره به اینکه ۷۵ سال از تاسیس سازمان ملل می‌گذرد ولی همچنان این نظم ملل متحد از فقدان عدالت در حوزه‌های مختلف رنج می‌برد، گفت: فلسفه پیدایش بسیاری از سازمان‌های تخصصی و آژانس‌های بین‌المللی مانند سازمان یونسکو که تأمین صلح و امنیت از رهگذر دانش، آموزش و فرهنگ بوده است، امروز با این تبعیضات روبه‌رو است و حتی این سازمان هم به دلیل ورود در این موضوع از سوی ایالات متحده امریکا و رژیم صهیونیستی با تحریم روبه‌رو شده و بودجه سازمانی آن به یک‌سوم و شاید کمتر از آن تقلیل پیدا کرده است.
وی تصریح کرد: بنده زمانی که مسئولیت نمایندگی جمهوری اسلامی در یونسکو را بر عهده داشتم (حدود ۱۱ سال پیش) ملاقاتی با مدیر کل اسبق ژاپنی سازمان داشتم. در این ملاقات طرح بحثی در حوزه حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران شکل گرفت و مدیرکل اسبق ژاپنی در یونسکو گفت که جای اینگونه مباحث در حوزه سیاست است و باید در نیویورک و ژنو و وین مطرح شود. گفتم صحبت بنده در خصوص جمهوری اسلامی ایران نیست و اصلاً موضوع هسته‌ای مردم ایران مطرح نیست، این یک بازی دومینو است که در حال شکل‌گیری است، امروز ایران و فردا بسیاری از کشور‌های در حال توسعه را در برخواهد گرفت. امروز موضوع هسته‌ای و فردا سایر موضوعات به بهانه بهره‌برداری دوگانه و چندگانه از علم مطرح خواهد شد. همین امر منجر به انتشار مقاله‌ای علمی در ژونال بین‌المللی علوم اجتماعی یونسکو تحت عنوان «حق دسترسی آزاد ملت‌ها به علوم و فنون و فناوری‌ها و توسعه پایدار» شد.
دبیرکل مجمع مجالس آسیایی (APA) اظهار داشت: ما باید افکار عمومی جهان را که مخالف عمده این نوع رویکرد است، با دیپلماسی عمومی همراه کنیم، نشست‌های علمی نقطه عزیمت و موج مخالفت با آپارتاید است، همچنان که رژیم نژادپرست آفریقای‌جنوبی با موج افکار عمومی جهان فرو پاشید و رژیم باقی مانده آپارتاید یعنی رژیم اشغالگر قدس نیز به زودی فرو خواهد پاشید. دکتر مجیدی در پایان متذکر شد: تحریم علمی کشور‌های مخالف استکبار از جمله جمهوری اسلامی ایران، یکی از مصادیق اعمال آپارتاید علمی توسط نظام سلطه است. بخشی از این تحریم‌ها برای جلوگیری از کسب دانش است. محدودیت‌هایی که برای دانشجویان ایرانی برای تحصیل در برخی رشته‌ها اعمال شده، نوعی آپارتاید علمی است. بلوکه کردن حساب‌های بانکی دانشجویان نظیر آنچه اخیراً در مالزی و با اعمال نفوذ‌بان‌های امریکایی رخ داد نیز از همین مقوله است. ایجاد محدودیت برای اساتید و دانشجویان نخبه ایرانی برای دریافت گواهینامه‌های علمی بین‌المللی یا جلوگیری از انتشار مقالات علمی این افراد در مجلات مهم علمی جهان نیز از اقدامات تبعیض‌آمیز در حوزه علم و فناوری تلقی می‌گردد.
به وسیله تحریم اجازه ورود ثمرات علم به زندگی مردم را نمی‌دهند
مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس سخنران بعدی همایش بود. وی با تأکید بر هویدا بودن بی‌عدالتی در هرم قدرت حاکم در دنیا گفت: ساختار مجامع بین‌المللی و توزیع قدرت امروز در دنیا به شکلی است که نشانی از عدالت در آن پیدا نمی‌شود. یک نمونه آن آپارتاید علمی و یک مثال آن کشور خودمان است. به بهانه دور زدن تحریم‌ها امروز دانشمندان ما را در زمینه‌های مختلف در دنیا مورد تعقیب و ایذا و دستگیری قرار می‌دهند حتی از درج مقالات آن‌ها در مجلات معتبر علمی دنیا جلوگیری می‌کنند.
ذوالنوری گفت: امروز با فشار بر کشور‌ها سعی می‌کنند فضایی را ایجاد کنند که بر اثر مشکلات اقتصادی نتوانند مغز‌ها را پرورش دهند و زمینه پیوند علم و تکنولوژی در کشور‌ها اتفاق نیفتد و ما نتوانیم آن علم را وارد عرصه اجرا و جامعه کنیم و مردم ما نتوانند نتیجه آن علم و تکنولوژی را در زندگی خود و سفره‌ها ببینند. امروز با فرار مغز‌ها سعی می‌کنند سرمایه‌های کشور‌های مختلف را سرقت کنند و در انحصار خود قرار دهند و از آن بضاعتی که با فرار مغز‌ها به دست می‌آورند، کشور‌هایی را که متن آن مغز‌ها هستند در فشار قرار دهند.
ذوالنوری تصریح کرد: ما در بحث هسته‌ای این توانمندی را کسب کرده‌ایم که بتوانیم غنی‌سازی کنیم. امروز شما با همه فشار‌ها دستتان را از زیر سنگ دیگران خارج کرده‌اید و اگر این بضاعت در اختیار ما نبود حتی در مذاکرات شما را طرف خود قرار نمی‌دادند. چرا شما وقتی که ماهواره امید را به فضا فرستادید تا بیش از ۴۰روز این موضوع نقل محافل رسانه‌ای دنیا بود، چون آن‌ها می‌دانند دستیابی به این کار مستلزم دست یافتن به یک مسائل و پیش‌نیاز‌هایی است. امروز این پیشرفت‌ها نگرانی نظام سلطه است زیرا علم، ابزار نظام سلطه است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: امروز در صنایع نظامی پیشرفت‌های زیادی داشتیم و اگر رؤسای جمهوری امریکا می‌گویند همه گزینه‌ها روی میز است ولی کاری نمی‌توانند انجام دهند به خاطر قدرت ماست. آقایی، استقلال، ارباب خود بودن و نوکری نکردن هزینه‌هایی دارد که در این مبارزه باید داد.
غرب می‌خواهد جهان نیازمند آنان باشد
پروفسور «تیم اندرسون» استاد دانشگاه سیاسی سیدنی و مدیر مرکز مبارزه با امپریالیسم جهانی هم در این همایش گفت: کشور‌های سلطه‌گر و امپریالیسم به دنبال این هستند که علم و فناوری را در انحصار خود بگیرند. کشور‌های غربی از جمله امریکا بدین طریق می‌خواهند کشور‌های دیگر از علم و فناوری محروم و نیازمند آن‌ها باشند. آن‌ها شعار لیبرال دموکراسی و آزادی را سرمی‌دهند، اما از آزادی علم و اندیشه جلوگیری می‌کنند که این نوعی آپارتاید علمی است.
اندرسون در ادامه تصریح کرد: کشور‌های غربی در قالب آپارتاید علمی، بحث تحریم علم، دانش و فناوری را مطرح می‌کنند. آن‌ها با تحریم‌هایی که علیه کشور‌های مختلف از جمله ایران، کوبا و ونزوئلا اعمال می‌کنند به دنبال فقیر کردن و عدم توسعه مردم این کشور‌ها و در نهایت تغییر نظام‌ها هستند. هدف اصلی تحریم‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله علم و فناوری و تضعیف کشور‌ها این است که نظام کشور مخالف‌شان را تغییر دهند.
ایران توانسته تا حدودی آپارتاید علمی را از بین ببرد
دکتر محمود فتوحی رئیس دانشگاه صنعتی شریف در همایش آپارتاید علمی صلح، عدالت و امنیت جهانی به بررسی دستاورد‌ها و پیشرفت‌های علمی و دانشگاهی جمهوری اسلامی ایران طی چند سال اخیر در حوزه علم و فناوری اشاره کرد. وی گفت: با وجود همه مشکلاتی که دشمنان طی سال‌های اخیر برای رشد علمی کشور در سطح جهانی به وجود آورده‌اند، اما ایران در این زمینه به عنوان قدرت منطقه‌ای مطرح و توانسته است آپارتاید علمی را تا حدودی از بین ببرد.
وی در ادامه به پیشرفت‌های دانشگاه صنعتی شریف در این زمینه اشاره کرد. فتوحی در پایان اثرات آپارتاید علمی و ناعادلانه بودن آن و برخی از مهم‌ترین خسارت‌های دانشگاه شریف از تحریم اتحادیه اروپا را بیان کرد که از جمله آن‌ها می‌توان به عدم فروش تجهیزات آزمایشگاهی، جابه‌جایی استاد و دانشجو، رد شدن برخی از مقالات استادان به بهانه تحریم و... اشاره کرد.
بومی‌سازی علم یکی از راه‌های مقابله با آپارتاید علمی است
محسن پاک‌آیین معاون بین‌الملل موسسه انقلاب اسلامی در همایش آپارتاید علمی صلح، عدالت و امنیت جهانی گفت: آپارتاید علمی ناقض عدالت علمی است که در مقابل صلح می‌ایستد. بومی‌سازی علم و فناوری یکی از راه‌های مقابله با آپارتاید علمی است. آپارتاید علمی ناقض عدالت علمی است که در مقابل صلح می‌ایستد. این کنفرانس برای تبیین نگاه جمهوری اسلامی ایران به صلح با نگاه به اندیشه‌های مقام معظم رهبری و ارائه سند پیشنهادی جامعه مدنی ایران به سازمان ملل متحد برگزار شد، از این رو هدف اصلی این همایش، تبیین و تشریح ضرورت‌های حضور فعال و مؤثر جمهوری اسلامی ایران با هدف گفتمان‌سازی و اثرگذاری فعال در نوسازی‌های بین‌المللی در این حوزه و ساخت تصویری واقعی از کشور برای پیشبرد اهداف الهی و بشردوستانه است.
