شرایط مناسب آب وهوایی وخاک حاصلخیز همه دست به دست هم داده است تا استان گیلان در سال‌های اخیر در زمینه تنوعی از تولیدات گیاهی، دام وطیور وآبزی پروری به یکی از برترین استان‌های کشور تبدیل شود موضوعی که حالا با توجه به نام گذاری امسال به نام سالرونق تولید می‌توان این موضوع مهم را به فال نیک گرفت، موضوعی که موجب شد تا رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه گیلان در زمینه تولید فندق، گل گاوزبان، چای، نوغان، بادام زمینی، مرغ گوشتی و بوقلمون رتبه نخست کشور را دارد، تصریح کند: «این درحالی است که در زمینه تولید کیوی، برنج، خاویار، و مرغ مادر نیز در کشوردر رتبه دوم هستیم.»
استان گیلان یکی از مستعدترین استان‌های ایران اسلامی، جهت تولید انواع محصولات کشاورزی استراتژیک مانند چای، برنج، انواع مرکبات و دیگر محصولات است. وجود دلتای سفیدرود در شرق این استان و جلگه فومن در غرب این استان زمینه را برای تولید محصولات زراعی، باغی و دامی فراهم نموده است و وجود نور خورشید طی فصول مختلف سال، بارندگی مناسب و نیز خاک‌های بسیار مطلوب از نظر شیمیایی و فیزیکی، پتانسیل تولید این منطقه را دو چندان کرده است. از طرفی وجود دریای خزر از یک سو و رشته کوه‌های البرز از سوی دیگر شرایط آب و هوایی بسیار ایده آلی را بوجود آورده است که علاوه بر ایجاد جنگل‌های مختلف، تنوع زیاد گونه‌های گیاهی را بوجود آورده است که این شرایط در کمتر جایی در دنیا بوجود آمده است.
همچنین، وجود بقایای گیاهی مناسب در استان گیلان، بارندگی سالانه بیش از ۱۰۰۰ میلیمتر در سال و نیز بالا بودن ماده آلی در خاک در بیشتر مناطق گیلان، پتانسیل بخش کشاورزی را چند برابر کرده است که توجه به این موارد می‌تواند در زمینه اقتصاد مقاومتی و نیز اشتغال فارغ التحصیلان این بخش بسیار مؤثر است.
گیلان رتبه برتر تولید موادغذایی
شرایط خوب آب وهوایی در کنار حاصلخیزی زمین‌ها وبارش‌های متناوب در تمامی طول سال سبب شده تاگیلان در زمینه تولیدات کشاورزی ودام وطیور دارای بهترین رتبه در میان استان‌های کشور باشد. رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان باتایید این موضوع وبا بیان اینکه گیلان در زمینه تولید فندق، گل گاوزبان، چای، نوغان، بادام زمینی، مرغ گوشتی و بوقلمون رتبه نخست کشور را دارد، دراین خصوص می‌گوید: «علاوه بر این موفقیت‌ها هم اکنون در زمینه تولید کیوی، برنج، خاویار، و مرغ مادر نیز در کشور دوم هستیم.» علی در جانی می‌افزاید: «در حال حاضر، گیلان با تولید ۷۰۰ هزار تن برنج سفید و در آمد ۹ هزارمیلیارد تومانی، دومین استان برنج خیز کشور است.»
وی با بیان اینکه ۵۵ درصد اعتبارات استانی برای اشتغال در زمینه کشاورزی هزینه شده است، خاطرنشان می‌کند: «در راستای حمایت از کشاورزان و تولید بیشتر ۲۵۴ میلیارد تومان تسهیلات به کشاورزان پرداخت شده است.» رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه کشاورزی دانش بنیان رکن اقتصاد مقاومتی است، ادامه مب دهد: «کشاورزان می‌توانند با تولیدات انبوه، ضمن تامین مواد غذایی، توطئه‌های دشمن را در بحث امنیت غذایی از بین ببرند.» درجانی بیان می‌کند: «گیلان در ۱۵ محصول کشاورزی رتبه‌های اول تا سوم را در کشور دارد، در تلاشیم تا در موسسه‌های تحقیقات کشاورزی، آخرین یافته‌های خود را در اختیار کشاورزان قرار دهیم تا ضمن رونق تولید و مبارزه با آفات، به توسعه اقتصادی و خودکفایی محصولات نیز دست یابیم.»
محصول باغی رتبه اول تولید در گیلانی
ﺑﺎﻏﺪاری یکی از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﺻﻠﯽ ﺑﺨﺶ ﮐﺸﺎورزی است ﮐﻪ همراه زارعت ﺣﺪود ۷۰ درصد از ارزش اﻓﺰوده این ﺑﺨﺶ را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﯽدﻫﺪ. ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻏﺬای اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﮐﻪ در اﻣﻨﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﯾﻔﺎ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ، ﻓﺮاﻫﻢآورﻧﺪه ﻣﺎده اوﻟﯿﻪ ﺑﺴﯿﺎری از ﺻﻨﺎﯾﻊ از ﻗﺒﯿﻞ ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻏﺬاﯾﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ضمن آنکه این ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﻣﻨﺒﻊ درآﻣﺪ ﺑﺴﯿﺎری از ﺧﺎﻧﻮارﻫﺎ ﺑﻪ وﯾﮋه در ﻧﻘﺎط روﺳﺘﺎﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻋﻼوه ﺑﺮ آن اﺷﺘﻐﺎل و اﻣﺮار ﻣﻌﺎش ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮاد ﺷﺎﻏﻞ در ﺑﺨﺶ ﺧﺪﻣﺎت ﻧﻈﯿﺮ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن، ﺧﺮده ﻓﺮوﺷﺎن و اﻓﺮاد ﺷﺎﻏﻞ در ﺑﺨﺶ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزی ﺑﻪ اﯾﻦ دو ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ.
در سال ۱۳۹۶ تعداد ۱۰۳۳۱۰ بهره¬ بردار دارای فعالیت باغداری در سطح استان وجود داشته است که سهم استان از کل کشور حدود ۶.۱ درصد بوده است. میزان تولیدات باغی استان در سال ۱۳۹۶، ۳۱۲۲۵۰ تن بوده است که نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۱.۹ درصد رشد داشته است. بر اساس نتایج حاصل از این طرح مساحت اراضی باغ و قلمستان ¬های استان در سال ۱۳۹۶، حدود ۶۱۹۳۶ هکتار بوده است که سهم آن از کل کشور ۳.۳ درصد بوده است و ۴۹۱۳۷ هکتار آن به صورت کشت ساده (تک محصولی) و ۱۲۷۹۹ هکتار دیگر به صورت کاشت مخلوط (چند محصولی) بوده است.
سال ۹۶ تعداد بهره¬ برداران دارای فعالیت باغداری ۹۷۲۳۴ بهره ¬بردار بوده است که بطور متوسط مساحت هر بهره ¬برداری حدود ۰.۶ هکتار بوده است، در حالیکه متوسط مساحت هر بهره برداری در کشور حدود ۱.۱ هکتار بوده است. تولید انواع تبریزی در استان در سال ۱۳۹۶ حدود ۶۳۳ تن برآورد شده است که سهم آن از کشور ۵.۷ درصد بوده است، همچنین، تولید چای در سال ۱۳۹۶ در استان حدود ۸۷۳۰۳ تن برآورد شده است که سهم آن از کشور ۹۳.۱ درصد بوده است. میزان تولید انجیر از درخت‌های پراکنده آن در استان گیلان در ۳۸۷۰۱ بهره¬ برداری در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۶۷۰ تن برآورد شده است که سهم آن از کشور ۳.۳ درصد بوده است و در مقایسه با سال قبل حدود ۳ درصد رشد داشته است.
تولید پرتقال در سال ۱۳۹۶ در استان حدود ۶۲۱۵۱ تن برآورد شده است که سهم آن از کشور ۳.۵ درصد بوده است و نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۱۰.۹ درصد رشد داشته است. تولید زیتون در سال ۱۳۹۶ در استان حدود ۲۳۵۶۴ تن برآورد شده است که سهم آن از کشور ۱۷.۱ درصد بوده است و نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۲.۹ درصد رشد داشته است. تولید گردو در سال ۱۳۹۶ در استان حدود ۹۷۵۵ تن برآورد شده است که سهم آن از کشور ۲.۵ درصد بوده است و نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۶.۵ درصد رشد داشته است.
قطب تولید بادام زمینی کشور
جدای از تولید چای وبرنج درجه یک که در گیلان تولید می‌شود، باید نامی از یکی ازبهترین محصول این استان نام برد که آنهم بادام زمینی آن است درحالی که درشهرستان‌های رشت، تالش، رودبار و انزلی هم به صورت پراکنده بادام زمینی کشت می‌شود، بالاترین میزان متعلق به شهرستان آستانه اشرفیه است، این منطقه به دلیل داشتن زمین‌های آبرفتی حاصلخیز ناشی از رسوب رودخانه سفیدرود، قطب نخست تولید بادام زمینی در کشور است به صورتی که درحال حاضر ۹۰ درصد بادام زمینی ایران در این شهرستان تولید می‌شود.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان با تایید این مهم می‌گوید: «کشاورزان گیلانی امسال ۱۱ هزار و ۲۰۰ تن پیله‌تر بادام زمینی را از ۲ هزار و ۹۱۴ هکتار زمین برداشت کردند.» حسن اکبر زاده با بیان اینکه ارزش این مقدار محصول برداشت شده ۱۲۰ میلیارد تومان استمی افزاید: «از ۱۱ هزار و ۲۰۰ تن پیله‌تر بادام زمینی حدود ۵ هزار تن بادام زمینی برشته شده و آماده مصرف استحصال شد. به گفته وی تولید بادام زمینی در گیلان امسال به علت استفاده از مواد مغذی و روش‌های به زراعی ۵ درصد افزایش یافت.
ارگانیک‌ترین چای جهان
چای یکی از باکیفیت‌ترین گیاهان تولیدی در گیلان به شمار می‌رود که برخلاف داخل کشور در خارج مشتریان بسیاری را به خود اختصاص داده است. سال گذشته چایکاران ۸۰ هزار تن برگ سبز چای به ارزش حدود ۱۶۴ میلیارد تومان برداشت کردند که ۴۸ درصد آن درجه یک و ۵۲ بقیه درجه دو بود. این میزان تولید موجب شد تا ۱۵۰ کارخانه چایسازی گیلان و مازندران ۱۴ هزار و ۵۰۰ تن چای خشک تولید کنند. این درحالی است که در استان‌های گیلان و مازندران با دارا بودن ۲۵ هزارهکتار باغ چای، برای ۵۵ هزار خانوارایجاد اشتغال کردند.
آمار‌ها نشان می‌دهد، ۹۰ درصد چای تولیدی کشوربا انواع‌های مختلف از جمله، باروتی، ممتاز، شکسته، قلم و شکسته قلم در کارخانه‌های چای سازی شمال در سه مرحله بهاره، تابستانه و پاییزه برگ سبز برداشت و تولید می‌شود. این درحالی است که با بالارفتن قیمت ارز کاهش چای وارداتی می‌توان امید واربود که امسال سال پررونقی برای صنعت چای خصوصا چای کاران شمالی رقم خواهد خورد.
تولید کلوچه فراسودمند و رنگ خوراکی از چای
جدای استفاده از چای به عنوان نوشیدنی گرم، در صورت استفاه از فن آوری‌های جدید می‌توان از آن برای ساخت انواع رنگ خوراکی وکلوچه استفاده کرد. رییس پژوهشکده چای کشور با اشاره دستیابی محققان این پژوهشکده به دانش فنی تولید ۲۰ محصول جدید و فناورانه از چای گفت: «رنگ خوراکی و کلوچه فراسودمند از چای تا پایان امسال برای تجاری‌سازی و تولید انبوه در اختیار سرمایه‌گذاران قرار خواهد گرفت.» محمدنقی پاداشت با بیان اینکه در برخی از کشور‌های تولیدکننده عمده چای، این محصول در صنایع غذایی، دارویی، رنگ سازی و لوازم آرایشی - بهداشتی کاربرد دارد، افزود: «در بسیاری از کشورها، از چای افزون بر چای سیاه و سبز در تولید محصولات دیگری نظیر عطر، اسانس، بستنی، کیک و کلوچه و فرآورده‌هایی، چون پودر، عصاره و نوشابه چای، چای سرد، چای فوری، قرص، قطره و روغن بذر چای استفاده می‌کنند.»
وی در خصوص ارزش افزوده فرآورده‌های جدید چای مثالی زد وادامه داد: «قیمت جهانی هر کیلوگرم چای خشک سیاه ۴ دلار و ۸۶ سنت است؛ این درحالی است که هر شامپو چای ۳۰۰ میلی لیتری ۱۵ دلار و هر بسته قرص چای هم تا ۲۵ دلار فروخته می‌شود.» به گفته رییس پژوهشکده چای کشور ارزش تقریبی نیمی از محصول برگ سبز چای تولیدی کشور، حدود ۱۲۹ میلیارد تومان است که اگر از همین مقدار برگ سبز چای برای محصولات جدید و جانبی استفاده شود، تا ۵برابر معادل ۶۴۵ میلیارد تومان ارزش افزوده به دنبال دارد. پاداشت با اشاره به اینکه پژوهشکده تاکنون به دانش تولید ۲۰ محصول جدید و فناورانه از چای نظیر عرق چای، عصاره سبز، رنگ خوراکی، بستنی چای، کلوچه فراسودمند، ساپونین که در تولید سموم کشاورزی کاربرد دارد، روغن بذر چای و انواع نوشیدنی‌های چای دست یافته است.
خاطرنشان کرد: «آخرین پژوهش‌های حوزه به‌زراعی چای و دانش تولید محصولات فناورانه و جانبی چای را که در این پژوهشکده تهیه می‌شود، هر سال در قالب کتابچه‌ای در اختیار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، پارک‌های علم و فناوری، وزارتخانه‌های صمت و جهاد کشاورزی، سازمان چای، صندوق توسعه حمایت از چای و حتی برخی از اتحادیه‌ها و اصناف مرتبط با صنعت چای قرار می‌دهیم.»
