اهمیت فوقالعاده ساخت راهآهن چابهار - زاهدان در توسعه محور شرق و همچنین تجارت کالا و جابهجایی مسافر با کشورهای همسایه از جمله دلایلی است که موجب شده تا ایجاد مسیر ریلی شرق کشور از اهمیت دوچندانی برخوردار شود؛ با این وجود روند طولانی احداث آن طی پنج سال گذشته سبب شد تا معاون وزیر راه و شهرسازی اعلام کند: «تکمیل پروژه راهآهن چابهار - زاهدان در اولویت نخست وزارت راه و شهرسازی قرار دارد و به طور جد در حال پیگیری است.» این مهم درحالی است که به گفته کارشناسان نزدیکی چابهار به اقیانوسهای جهان میتواند اقتصاد ایران را به شکوفایی برساند.
اوایل سال ۹۲ بود که خط ریلی چابهار - زاهدان با هدف ایجاد کریدور ریلی شرق کشور و اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی کلنگزنی شد و قرار شد تا در اولین فرصت تکمیل و آماده بهرهبرداری قرار گیرد. آن زمان اعلام شد این مسیر به طول ۶۱۰ کیلومتر است و از شهرهای چابهار و نیکشهر عبور کرده و به ایرانشهر ختم میشود. همچنین به گفته دستاندرکاران این پروژه این خط آهن به هشت قطعه اجرایی تقسیم شده است که عملیات اجرایی آن شامل زیرسازی، روسازی و ساخت ایستگاهها به مرور و طبق زمانبندی از پیش تعیین شده انجام خواهد گرفت.
اهمیت ایجاد راهآهن چابهار - زاهدان
حمل ارزانقیمت و ایمن مسافر و بار از جمله مزایایی به شمار میرود که احداث خطآهن میتواند آن را رقم بزند. اما در کنار این دو توسعه استانها و ایجاد رونق اقتصادی از جمله مزایایی است که میتواند در پی این موضوع رقم بخورد.
یکی از کارشناسان وزارت راه و شهرسازی در تأیید این مهم میگوید: «از آنجا که ایجاد راههای مواصلاتی یکی از اصلیترین عوامل توسعه بندر چابهار است لذا احداث راهآهن چابهار - زاهدان و در ادامه اتصال به محور بافق-مشهد میتواند به مهمترین شریان ارتباطی برای تبادل کالا و مسافر در این منطقه تبدیل شود.» عباس خطیبی میافزاید: «از سوی دیگر ایجاد یک کریدور ریلی در شرق کشور که به نسبت غرب کشور کمتر توسعه یافته است به توسعه منطقه از نظر اقتصادی و امنیتی کمک قابل توجهی خواهد کرد.» این درحالی است که به گفته معاون ساخت و توسعه راهآهن منطقه یک اتصال کشورهای آسیای میانه و مرکزی و همچنین افغانستان به آبهای آزاد و ارتباط کشور هند به آسیای میانه و مرکزی را از دیگر مزایای احداث این خط ریلی است. این مهم درحالی است که به گفته کارشناسان اقتصادی نزدیکی چابهار به اقیانوسهای جهان میتواند مسیر مطمئنی برای شکوفایی اقتصاد ایران در جهان باشد.
تأخیر در ایجاد پروژه
اهمیت بالای ایجاد این پروژه مهم اقتصادی موجب شد تا در زمان کلنگزنی آن مسئولان وقت اعلام کنند بودجه ویژهای برای ساخت راهآهن چابهار - زاهدان در نظر گرفته شده تا در کمترین زمان ممکن این مهم ساخته شود و به بهرهبرداری برسد. با تمام این قولهایی که در آن زمان داده شد، اما پس از گذشت مدت کوتاهی برخی مشکلات ریز و درشت ازجمله دراختیار قرار نگرفتن بودجه سبب شد تا ادامه روند اجرایی این طرح با، اما و اگر مواجه شود و حتی شایعههایی در زمینه تعطیلی آن برسر زبانها بیفتد. سرانجام ۳۰ تیر ماه سال جاری بود که مسئولان عالیرتبه سیستان و بلوچستان از ادامه روند اجرایی این راهآهن خبر دادند. معاون امور عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان گفت: «امسال برای راهآهن چابهار به زاهدان ۳۷۵ میلیارد تومان اختصاص یافته که لازم است به سالانه هزار میلیارد تومان افزایش یابد تا در سه سال آینده آماده بهرهبرداری شود.» باقر کرد افزود: «راهآهن چابهار - زاهدان با هدف ایجاد کریدور ریلی شرق کشور، اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور به شبکه ریلی، کمک به توسعه سواحل مکران، اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آبهای آزاد در دست احداث است که عامل ایجاد توسعه و رشد اقتصادی سیستان و بلوچستان و منطقه است.» وی با اشاره به اینکه این طرح یکی از برنامههای مهم به منظور تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است، ادامه داد: «طول مسیر اصلی راهآهن چابهار - زاهدان ٦١٠ کیلومتر است که از دروازه شرقی اسکله شهید بهشتی چابهار واقع در دریای عمان آغاز شده و با عبور از شهرهای نیکشهر، ایرانشهر و خاش در نهایت به زاهدان متصل میشود.»
قول تکمیل پروژه در اسرع وقت
از آنجا که تکمیل پروژه راهآهن چابهار - زاهدان در اولویت نخست وزارت راه و شهرسازی قرار دارد و به طور جدی در حال پیگیری است، لذا این مهم سبب شد تا معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اهمیت این موضوع از تند شدن روند اجرایی آن خبر دهد. سعید محمدزاده در تأیید این موضوع میگوید: «از آنجا که رهبر معظم انقلاب به طور ویژه تأکید بر اجرای سریع خط ریلی چابهار - زاهدان دارند و رئیسجمهوری نیز از جهات گوناگون در تلاش است تا این طرح هرچه سریعتر تکمیل شود و علاوه بر اهمیت راهآهن چابهار - زاهدان برای کشورهای همسایه تکمیل این خط ریلی دغدغه تمام مسئولان کشور است لذا تکمیل این پروژه در دستور کار قرار دارد.» سعید محمدزاده میافزاید: «طی سه سال گذشته بیش از هزار میلیارد تومان از سوی دولت به این خط ریلی اعتبار نقدی تزریق و تاکنون هزینه شده است و مجری طرح راهآهن چابهار - زاهدان با تمام توان در حال اجرای این طرح است تا در سریعترین زمان ممکن تکمیل شود، اما نمیتوان زمان دقیق اتمام آن را مشخص کرد.» این درحالی است که در حال حاضر ۲۷۲۳ نفر نیروی انسانی و ۷۱۶ دستگاه ماشینآلات برای تصریح در روند ساخت پروژه راهآهن چابهار - زاهدان به طور شبانهروزی فعالیت میکنند.