جوان آنلاین: کانال تلگرامی مطالعات ترکیه و قفقاز مطلبی با عنوان تنش جدید در روابط آنکارا-واشنگتن؛ ترکیه از "میز اروپا" به "میز خاورمیانه" میرود منتشر کرد:
در تحولی که میتواند روابط پرتنش میان آنکارا و واشنگتن را بیش از پیش پیچیده کند، مجلس نمایندگان ایالات متحده لایحهای را معرفی کرده است که به دنبال تغییر موقعیت دیپلماتیک ترکیه در وزارت امور خارجه آمریکاست.
این طرح که با عنوان «قانون صف بندی مجدد دیپلماتیک ترکیه» شناخته میشود، پیشنهاد میدهد که ترکیه از حوزه «میز اروپا» به «میز خاور نزدیک» منتقل شود. این حرکت، بیش از آنکه تغییری عملی در روابط دو کشور ایجاد کند، حاوی پیامی نمادین و تلخ برای آنکارا است: اینکه واشنگتن، ترکیه را نه دیگر در زمره کشورهای اروپایی و همپیمان ناتو، بلکه جزئی از جغرافیای خاورمیانه میبیند.
این لایحه توجیهات متعددی از جمله گسترش روابط ترکیه با روسیه و چین، علاقه آن به پیوستن به بریکس، حمایت از حماس، دخالت در درگیریهای منطقهای و بدتر شدن سابقه حقوق بشر را تشریح میکند. حامیان استدلال میکنند که ترکیه دیگر در چارچوب دیپلماتیک سنتی اروپا قرار نمیگیرد. این لایحه در واقع تجلی این نارضایتیها و تلاش برای بازتعریف نگاه آمریکا به موقعیت ژئوپلیتیکی ترکیه است.
وزارت امور خارجه ترکیه بلافاصله به این طرح واکنش نشان داده است. هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، ضمن کماهمیت جلوه دادن این لایحه، تأکید کرده است که آنکارا از طریق کانالهای دیپلماتیک و لابیگری در دولت و کنگره آمریکا، تمام تلاش خود را برای شکست این طرح به کار خواهد گرفت. این موضعگیری نشان میدهد که هرچند ترکیه این اقدام را نمادین میداند، اما نسبت به پیامدهای احتمالی آن، بهویژه در سطح ادراکی و جایگاه بینالمللی خود، بیتفاوت نیست و تلاش میکند از هرگونه خدشه به تصویر خود به عنوان یک قدرت اروپایی-آسیایی جلوگیری کند.
این لایحه، صرف نظر از سرنوشت نهاییاش در کنگره، میتواند تأثیرات عمیقی بر درک متقابل دو کشور داشته باشد. برای ترکیه، این طرح میتواند به منزله نادیده گرفتن نقش تاریخی و تلاشهایش برای نزدیکی به غرب تلقی شود و احساس انزوا را تقویت کند. برای آمریکا نیز، این حرکت میتواند پیامی قاطع باشد مبنی بر اینکه سیاستهای اخیر ترکیه، آنکارا را از مدار سنتی همپیمانان غربی دور کرده و مستلزم یک بازبینی اساسی در تعریف روابط است.
این تحولات نشان میدهد که روابط ایالات متحده و ترکیه در یک بزنگاه تاریخی قرار دارد. هر دو کشور با چالشهایی روبهرو هستند که نیازمند درک متقابل و دیپلماسی پیچیدهای است. اینکه آیا لابیگری ترکیه میتواند این لایحه را متوقف کند و یا اینکه این طرح به سرانجامی خواهد رسید، میتواند نقطه عطفی در چگونگی آینده روابط این دو عضو مهم ناتو باشد.