جوان آنلاین: کانال تلگرامی مطالعات اروپا و بریتانیا، در مطلبی با عنوان محاسبات راهبردی اسرائیل در سایه تحولات منطقه‌ای، نوشت:
با وجود مخالفت ایالات متحده، اسرائیل همچنان گزینه حمله محدود به تأسیسات هسته‌ای ایران را در ماه‌های آینده مدنظر دارد. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در دیداری با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرده واشنگتن در حال حاضر از چنین اقدامی حمایت نخواهد کرد.
اسرائیل بارها تأکید کرده است که اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و نتانیاهو نیز بر این نکته پافشاری دارد که هرگونه مذاکره با تهران باید به توقف کامل برنامه هسته‌ای ایران منجر شود.
در حالی که قرار است دور دوم مذاکرات مقدماتی هسته‌ای میان ایران و آمریکا روز شنبه در رم برگزار شود، منابع مطلع گفته‌اند که اسرائیل طی ماه‌های گذشته چندین طرح برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را به دولت ترامپ ارائه کرده است. این گزینه‌ها شامل ترکیبی از حملات هوایی و عملیات نیروهای ویژه است که می‌تواند ظرفیت هسته‌ای ایران را برای مدتی بین چند ماه تا بیش از یک سال به تأخیر بیندازد.
روزنامه نیویورک تایمز اخیراً گزارش داده که ترامپ در دیدار با نتانیاهو در کاخ سفید تأکید کرده که آمریکا به‌دنبال دیپلماسی با ایران است و در کوتاه‌مدت از اقدام نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای ایران حمایت نمی‌کند.
با این حال، مقامات اسرائیلی معتقدند می‌توانند یک حمله محدودتر را به‌طور مستقل انجام دهند؛ حمله‌ای که در مقایسه با طرح‌های اولیه اسرائیل نیاز کمتری به حمایت مستقیم آمریکا خواهد داشت.
با آغاز مذاکرات جدید هسته‌ای، هنوز مشخص نیست اسرائیل چه زمانی چنین حمله‌ای را انجام خواهد داد. این اقدام می‌تواند روابط با ترامپ را تیره کرده و حمایت کلی آمریکا از اسرائیل را به خطر اندازد.
دو مقام پیشین دولت بایدن به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که اسرائیل در سال گذشته بخشی از این طرح‌ها را به دولت بایدن نیز ارائه کرده بود. تقریباً تمام این طرح‌ها نیازمند حمایت گسترده آمریکا، از جمله دخالت نظامی مستقیم یا تبادل اطلاعاتی بود. اسرائیل همچنین خواستار آن شده که واشنگتن در صورت پاسخ نظامی ایران، از اسرائیل حمایت دفاعی به عمل آورد.
در پاسخ به پرسش رویترز، شورای امنیت ملی آمریکا به اظهارات اخیر ترامپ ارجاع داد که گفته بود اسرائیل را از حمله منصرف نکرده، اما فعلاً برای حمایت از اقدام نظامی علیه تهران عجله‌ای ندارد.
ترامپ گفته بود: «فکر می‌کنم ایران این فرصت را دارد که کشوری بزرگ باشد و با آرامش و بدون مرگ زندگی کند. این گزینه اول من است. اگر گزینه دومی وجود داشته باشد، برای ایران بسیار بد خواهد بود.»
دفتر نخست‌وزیری اسرائیل تاکنون واکنشی به این گزارش نشان نداده، اما یکی از مقامات ارشد اسرائیلی به رویترز گفته است هنوز تصمیم نهایی برای حمله به ایران گرفته نشده است.
یک مقام ارشد امنیتی ایرانی نیز اعلام کرده که تهران از طرح‌های اسرائیل آگاه است و در صورت هرگونه حمله، پاسخ «شدید و قاطعی» خواهد داد. این مقام در گفتگو با رویترز گفته است: «اطلاعات موثقی داریم که اسرائیل به‌دنبال حمله بزرگ به تأسیسات هسته‌ای ایران است. این موضوع از نارضایتی اسرائیل نسبت به روند مذاکرات هسته‌ای و همچنین نیاز نتانیاهو به درگیری برای بقای سیاسی‌اش نشأت می‌گیرد.»
واکنش دولت بایدن به طرح‌های اسرائیل
نتانیاهو پیش‌تر نسخه‌ای از طرح حمله را به دولت بایدن ارائه داده بود، اما با مخالفت آن مواجه شد. به گفته مقامات سابق، اسرائیل خواستار آن بود که ایالات متحده رهبری حملات هوایی را بر عهده بگیرد. با این حال، دولت بایدن تأکید کرد که تا زمانی که ایران اقدام به افزایش چشمگیر غنی‌سازی اورانیوم یا اخراج بازرسان آژانس نکند، چنین حمله‌ای منطقی نیست.
کارشناسان نظامی نیز همواره تأکید کرده‌اند که اسرائیل برای وارد آوردن خسارت جدی به زیرساخت‌های هسته‌ای ایران – که برخی از آن‌ها در تأسیسات زیرزمینی واقع شده‌اند – به حمایت گسترده نظامی و تسلیحاتی آمریکا نیاز دارد.
گرچه طرح حمله محدود اسرائیل ممکن است به پشتیبانی کمتری نیاز داشته باشد، از جمله عدم نیاز به بمب‌افکن‌های آمریکایی با قابلیت نفوذ به تأسیسات زیرزمینی، اما اسرائیل همچنان خواهان تضمین حمایتی از سوی واشنگتن در صورت حمله تلافی‌جویانه ایران است.
به گفته مقامات اسرائیلی، از نظر تل‌آویو، اکنون زمان مناسبی برای اقدام نظامی است. در پی جنگ غزه، گروه‌های متحد ایران از جمله حماس در غزه و حزب‌الله در لبنان، تحت فشار شدید نظامی قرار گرفته‌اند. همچنین، حملات هوایی آمریکا مواضع جنبش حوثی در یمن را هدف قرار داده و دفاع هوایی ایران نیز در جریان تبادل آتش در اکتبر ۲۰۲۴ آسیب دیده است.
یکی از مقامات ارشد اسرائیلی که اوایل ماه جاری با خبرنگاران صحبت می‌کرد، اذعان داشت که اگر هدف، انجام حمله پیش از بازسازی سیستم‌های دفاعی ایران باشد، زمان اهمیتی کلیدی دارد. با این حال، او از تعیین جدول زمانی برای اقدام احتمالی اسرائیل خودداری کرد و آن را «بی‌فایده» خواند.
