جوان آنلاین: این روزها تنها خبری که درباره زنان سوری در راس توجه عموم قرار گرفته، بیانیهای است که از سوی گروه تروریستی تحریرالشام در مورد ممنوعیت اجبار حجاب اعلام شده است. این بیانیه، واکنشهای گستردهای را در فضای رسانهای برانگیخته است؛ اما با نگاهی عمیقتر، به وضوح میتوان دریافت که این موج رسانهای بخشی از سناریویی هدفمند است که تلاش دارد بحرانهای واقعی و مسائل اساسی زنان سوری را به حاشیه رانده و افکار عمومی را به موضوعاتی کماهمیت و سطحی منحرف کند.
درواقع باتوجه به آنکه که در دوران حکومت بشار اسد، آزادی پوشش در سوریه یک واقعیت پذیرفتهشده بود و زنان در انتخاب نوع پوشش خود کاملاً مختار بودند و از سوی دیگر، رویکرد تحریرالشام نیز در قبال آزادی پوشش، گرفتار تناقض و آشکارا مغایر با بیانیه رسمی این گروه است. چنانچه گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد اعضای گروه تحریرالشام، خود به زنان به دلیل نوع پوشششان تذکر دادهاند، بر این اساس، ادعاهایی که این روزها در خصوص آزادی تازهای برای زنان سوری در زمینه پوشش مطرح میشود، بیش از آنکه بازتابدهنده حقیقت باشد، تلاشی است برای فضاسازی رسانهای و برجسته کردن موضوعاتی فرعی. این فضاسازیها بحرانهای عمیقتر زنان سوری را نظیر خشونت، آوارگی، اسارت و ناپدید شدن را از کانون توجهات خارج میکنند. اما آنچه حقیقتاً نیازمند توجه است، وضعیت بغرنج زنانی است که در میانه تجاوز رژیم صهیونیستی و آشوبهای داخلی، در سکوت خبری جهان ناپدید میشوند.
یکی از روزنامهنگاران سوری، وضعیت جاری را اینگونه روایت میکند: «برای نخستین بار در زندگیام، در مرکز دمشق توسط اعضای تحریرالشام از من درباره دینم پرسیده شد: آیا علوی، مسیحی، دروزی یا شیعه هستم؟ با کمی تحقیق دریافتم که هرکس شیعه یا علوی باشد، به مکانی نامعلوم در خارج از شهر منتقل میشود. اوضاع بسیار مشکوک است و گزارشهای متعددی از مفقود شدن دختران و زنان، بیشتر از مردان، به دست آمده است.» این گزارشها به وضوح نشان میدهند که ناپدید شدن زنان شیعه و علوی، بحرانی جدی و نگرانکننده است که نیازمند واکنش فوری جامعه بینالمللی، خبرنگاران و دغدغهمندان حقوق زنان است. با این حال، فمینیست های غربی که همواره داعیهدار حمایت از حقوق زنان هستند، از پرداختن به چنین فجایعی طفره میروند. در عوض، مسائلی مانند آزادی پوشش را در صدر اخبار قرار میدهند و از اهمیت توجه به اعتراضات دگرجنسخواهان مینویسند، گویی این موضوعات اصلیترین دغدغه زنانی است که سرزمین و خانوادهشان تحت تصرف متجاوزین قرار گرفته است.
این جریان، الگوی آشنایی را برای ما تداعی میکند و آن هم "استفاده ابزاری از مسائل زنان برای پیشبرد اهداف سیاسی و ایدئولوژیک" است. بدین ترتیب، بحرانهای واقعی زنان در سایه باقی میمانند و آنان با تمام رنجها و محنتهایشان، بیش از پیش به حاشیه رانده میشوند. اما حقیقت این است که چنین سناریوهایی نمیتوانند روحیه ایستادگی و مقاومت زنان سوری را تحتالشعاع قرار دهند. زنانی که در بحبوحه آتش جنگ، آشوب و ناآرامی هستند، نهتنها در برابر خشونت و تجاوز، بلکه در مقابل تلاشهای هدفمند برای از بین بردن هویت دینی و فرهنگیشان نیز ایستادگی میکنند. چنانچه رهبر انقلاب اسلامی نیز در یکی از سخنان خود با تأکید بر اهمیت مقاومت در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی فرمودند: «عوامل استکبار تصور میکنند که با سقوط دولت سوریه، جبهه مقاومت تضعیف خواهد شد، اما در اشتباهند؛ چراکه آنان اساساً درکی از مفهوم مقاومت ندارند.»
درواقع زنان سوری، که در خط مقدم این مقاومت قرار دارند، نمونهای عینی از این حقیقتاند. ازجمله تلاش و مقاومت زنان سوری در برابر تجاوز و ستم، ویدئویی است که بهتازگی منتشر شده و نشان میدهد عناصر تحریرالشام مردی را در خیابان به قتل میرسانند. در این میان، همسر این مرد، سر شوهرش را در آغوش گرفته و با شجاعتی کمنظیر تلاش میکند او را از چنگ مهاجمان نجات دهد، صحنهای که عمق ایستادگی این زنان را عیان میسازد. همچنین، گزارشهایی از مقاومت مسلحانه زنان کرد سوری در برابر تروریستهای تحریرالشام منتشر شده است که بیان میکند این زنان تا آخرین گلوله جنگیدند و سپس به اسارت درآمدند. از سوی دیگر، زنان سوری در شمال غرب این کشور، با برپایی تظاهرات علیه سرکرده تحریرالشام، ابومحمد الجولانی، خواستار پایان یافتن سیطره این گروه بر مناطق سکونتشان شدند؛ بنابراین همانگونه که در گذشته عدهای از زنان سوری با نقش داشتن در آزادسازی و بازسازی شهرهایی، چون رقه و دیرالزور، ابراز کردن مخالفت خود از طریق تجمعات مخفیانه و مقاومت مدنی، و صبر و ایستادگی در مقابل اسارت و سختیهای جنگ به نمادی از مقاومت تبدیل شدند؛ آنها امروز نیز همچنان در قلب محور مقاومت حضور دارند و تصویری متفاوت از آنچه غرب به دنبال آن است ارائه خواهند داد. زنان سوری نه تنها قربانیان خاموش نیستند، بلکه به نمادهایی از ایستادگی، آگاهی و اراده بدل شده و خواهند شد.