جوان آنلاین: فروشگاههای کتاب، چه فیزیکی و چه آنلاین، نقشی فراتر از مکانی برای خرید دارند. این مراکز به بستری برای گسترش فرهنگ کتابخوانی و تعاملات فرهنگی تبدیل شدهاند، اما چالشهایی، چون قاچاق کتاب، تخفیفهای غیرمنطقی و کیفیت پایین ترجمهها، بازار کتاب را تهدید میکنند. کارشناسان در گفتگوهایی به راهکارها و نقش این فروشگاهها در ترویج مطالعه پرداختهاند.
محمد قاسمیپور، کارشناس حوزه فرهنگ معتقد است فروشگاههای کتاب با ترکیب سنت و مدرنیته میتوانند نقش مهمی در تغییر رفتار مخاطبان ایفا کنند. او میگوید: «فروشگاههای فیزیکی با طراحی مناسب و ایجاد فضایی آرام برای گفتگو، تجربهای متفاوت برای مخاطبان فراهم میکنند. از سوی دیگر، فروشگاههای آنلاین با دسترسی آسان و سریع، پاسخگوی زندگی پرمشغله امروزی هستند.»
او تأکید دارد که حضور کتابفروشان آگاه در فروشگاههای فیزیکی میتواند تجربه خرید را بهبود ببخشد و مخاطبان بیشتری را جذب کند.
نقش نشستهای فرهنگی در گسترش مطالعه هدفمند
مسلم نادعلیزاده، پژوهشگر فرهنگی با اشاره به اهمیت طراحی نوآورانه در فروشگاههای کتاب گفت: «این مراکز میتوانند با برگزاری نشستهای فرهنگی و ارائه مشاوره حرفهای، افراد بیعلاقه به مطالعه را به کتابخوانی ترغیب کنند. فروشگاههای فیزیکی با فضاسازی مناسب برای استراحت و تعامل، جذابیت خود را افزایش میدهند و فروشگاههای آنلاین میتوانند مکملی مؤثر برای این تلاشها باشند.»
فروشگاههای کتاب، فراتر از یک بازار فروش
مجدالدین معلمی، سرپرست انتشارات امیرکبیر با اشاره به بازگشایی فروشگاه کوثر در خیابان انقلاب گفت: «هدف ما از راهاندازی چنین فروشگاههایی تنها فروش کتاب نیست، بلکه ایجاد فضایی برای ترویج فرهنگ کتابخوانی است. این فروشگاه با داشتن بیش از ۱۰۰ هزار جلد کتاب، ظرفیتی بزرگ برای جذب علاقهمندان به مطالعه دارد.»
وی افزود: «ترکیب روشهای سنتی و مدرن، کلید موفقیت فروشگاههای کتاب است. این فروشگاهها به جای رقابت ناسالم باید به افزایش مخاطبان و رونق بازار کتاب کمک کنند.»
چالشهای بازار کتاب ایران؛ از قاچاق تا تخفیفهای غیرمنطقی
میرشمسالدین فلاحهاشمی، مدیر انتشارات صاد به مشکلات موجود در بازار کتاب پرداخت و اظهار داشت: «قاچاق کتاب به یکی از معضلات جدی تبدیل شده است. برخی کتابها بدون مجوز و با نام انتشارات معتبر عرضه میشوند که حقوق ناشران و نویسندگان را به شدت نقض میکند.»
او همچنین تخفیفهای غیرمنطقی را بهعنوان چالشی دیگر مطرح کرد: «تخفیفهای بالای ۵۰ درصد، ارزش واقعی کتاب را نزد مخاطب کاهش میدهد و به صنعت نشر آسیب میزند.»
هاشمی بر ضرورت مخاطبسازی تأکید کرد و گفت: «برای جذب نسل جوان باید از فضاهای جذاب و نوآورانه برای معرفی کتاب استفاده کنیم. کتاب باید به کالایی ضروری در سبد خانوار تبدیل شود.»
میراث امیرکبیر؛ گنجینهای فرهنگی برای امروز و فردا
محسن باقری، مترجم و فعال حوزه کتاب با اشاره به اهمیت انتشارات امیرکبیر گفت: «این نشر با آثار ارزشمندی همچون تاریخ مشروطه و سرگشته راه حق، بخشی از هویت فرهنگی و ادبی ایران را تشکیل میدهد. حفظ و معرفی این آثار نقشی کلیدی در احیای فرهنگ مطالعه دارد.»
او پیشنهاد کرد که پروژههایی مانند «کتابهای سفید» برای معرفی این گنجینهها اجرا شود و تأکید کرد: «این آثار نه تنها برای امروز، بلکه برای آینده نیز درسها و آموزههای عمیقی به همراه دارند.»
لازم به ذکر است، فروشگاههای کتاب، چه فیزیکی و چه آنلاین، نقشی کلیدی در ترویج فرهنگ مطالعه و تعاملات فرهنگی دارند. با ترکیب روشهای سنتی و مدرن، توجه به عنصر انسانی و رفع چالشهایی نظیر قاچاق و تخفیفهای غیرمنطقی میتوان این مراکز را به ابزاری مؤثر برای تغییر رفتار مخاطبان و رونق بازار کتاب تبدیل کرد.