جوان آنلاین: ناترازی انرژی در سال جاری (تابستان و پاییز) صدای مردم، صنایع مختلف و نمایندگان مجلس را درآورد. در شرایطی که دولت چهاردهم ناترازی انرژی و کمبود سوخت نیروگاهها را به زمین دولت قبل میاندازد و تهدید میکند خواهد گفت چه چیزی را از دولت قبل تحویل گرفته است، رئیس مجلس در صحن علنی روز گذشته خانه ملت، بخش مهمی از ناترازیها را قاچاق سوخت عنوان کرد و با انتقاد از ناهماهنگی وزارتخانههای نفت و نیرو برای تأمین انرژی در تمام فصول سال گفت: «روزانه شاهد قاچاق بین ۲۵ تا ۳۰میلیون لیتر فرآورده از کشور هستیم که بیتردید سازماندهی شده است. مراکز واردکننده، تولیدکننده و مصرفکنندگان اصلی فرآوردهها منحصراً در اختیار دولت است و آنها اولین تهیهکنندگان این قاچاق هستند. تردید نکنید این قاچاق سازماندهیشده است. این را با اطلاع میگویم. آیا نباید برای این موضوع چارهاندیشی کرد؟ مهم این است که من و شما این مسئله را به رسمیت بشناسیم.»
قیمت سوخت در ایران بسیار ارزان است، همین موضوع به عاملی برای قاچاق سوخت تبدیل شده است و طبق آمارها روزانه ۲۵میلیون لیتر بنزین از ایران به سمت کشورهای منطقه قاچاق میشود، در چنین شرایطی پرسش این است که قاچاق این حجم عظیم بنزین چگونه انجام میشود. آیا این یک قاچاق سازمانیافته یا قاچاق به صورت خرد است؟
آمارهای مختلفی از وزارت نفت و پلیس امنیت اقتصادی کشور درخصوص میزان قاچاق سوخت اعلام میشود، اما هیچکدام از آنها قاچاق سوخت را سازمانیافته یا خرد نمیدانند. در این میان عجیبترین آمار قاچاق سوخت را مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس یازدهم اعلام کرد: «شاید رویمان نمیشود بگوییم ۵/ ۱میلیارد لیتر آمار رسمی قاچاق سوخت مایع نیروگاههای ما در سال است. این آماری است که نهادهای نظارتی در اختیار ما قرار دادهاند. تانکر سوخت در نیروگاه تخلیه نمیکند و حسابسازی میشود.».
اما به نظر میرسد آمار قاچاق سوخت از مرز استانهای سیستانوبلوچستان و هرمزگان که دستگاه قضایی آن را اعلام کرده قابل اعتناتر باشد. آبان ماه سال گذشته رئیس کل دادگستری استان سیستانوبلوچستان با اشاره به افزایش آمار قاچاق سوخت اعلام کرد روزانه بین ۷ تا ۱۱میلیون لیتر سوخت در این استان قاچاق میشود. مجتبی قهرمانی، رئیس دادگستری استان هرمزگان هم اعلام کرد حجم قاچاق سوخت در هرمزگان، روزانه حدود ۲ تا ۵میلیون لیتر است که حدود ۵۰۰میلیارد ریال برآورد میشود. به این ترتیب، با یک حساب سرانگشتی این واقعیت تلخ نمایان میشود که سالانه دههاهزارمیلیارد تومان از سرمایههای کشور که باید برای چرخش چرخ تولید و اقتصاد هزینه شود، از سوی قاچاقچیان سوخت به یغما میرود.
مشکلات حوزه انرژی پیچیدهتر از سوزاندن یا نسوزاندن مازوت است
رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه نظارتی روز گذشته صحن علنی مجلس در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون انرژی در خصوص قطعی برق در فصل سرد و تأمین سوخت نیروگاههای حرارتی کشور، درباره وظایف وزارتخانههای نفت و نیرو در حوزه انرژی و برای حل ناترازی این بخش سخن گفت و به صراحت قاچاق سوخت را که به ناترازی انرژی و سوخت نیروگاهها منجر شده است، سازماندهیشده دانست و از وزارت نفت و نیرو خواست چارهای بیندیشند.
محمدباقر قالیباف افزود: تأمین انرژی پایدار برای مصرف و ایجاد ارزشافزوده از وظایف این وزارتخانههاست، اما با غفلت از انرژی به عنوان فرصت بزرگ کشور شاهد ناترازی و زمینخوردن هم صنایع و هم دولت در تابستان امسال بودیم.
وی خطاب به نخبگان کشور، نمایندگان مجلس و دولتیها با بیان اینکه برای حل ناترازی انرژی باید چارهاندیشی اساسی کنیم، گفت: در حال حاضر وزارت نیرو و نفت وظیفه دارند انرژی پایدار را برای مصرف تأمین کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه انرژی از فرصتهای بزرگ کشور است، اما ببینید که امروز در چه شرایطی قرار داریم، عنوان کرد: تابستان امسال بیش از ۱۵ هزار مگاوات ناترازی در مصرف انرژی داشتیم و گزارش مرکز پژوهشهای مجلس در این خصوص نشان داد صنایع ما در تابستان امسال ۵/ ۱ درصد در تولید و در نتیجه در رشد اقتصادی خود افت داشتند که به معنای خسارت هم به تولیدکننده و هم به دولت است که نمیتواند از محل سود آنها مالیات دریافت کند، بنابراین هم تولیدکننده و هم دولت زمین خورد.
قالیباف در ادامه با بیان اینکه در حوزه گاز در زمستان۱۴۰۲ حدود ۲۵۰میلیون مترمکعب ناترازی انرژی پیدا کردیم که برای حل آن صنایع را تعطیل کردیم و افت فشار داشتیم، یادآور شد: این خسارت ما در حوزه داخلی است و خسارتهایی نیز در حوزه بینالمللی دیدهایم. روزی بود که وقتی دشمنانمان، ما را تهدید میکردند، ما میگفتیم نفت خود را به روی شما میبندیم و این اهرم تهدید ما بود، اما امروز کدام نفت را میبندیم و چه اهرمی داریم؟ حتی اگر تحریم هم نباشیم، تکلیف ما در این حوزه روشن است، بنابراین این خسارتی برای ماست که باید به آن توجه کنیم. این موضوع باید جزو سیاستگذاریهای کشور باشد و مجلس و دولتها نسبت به آن مسئول هستند.
وی در ادامه با اشاره به صحبتهای وزرای نفت و نیرو که معتقد بودند حتی اگر تولید داشته باشیم، معضل حملونقل را خواهیم داشت، عنوان کرد: این موضوع نشان میدهد مسائل امروز ما بسیار پیچیدهتر از سوزاندن یا نسوزاندن مازوت است. دوستان وزارت نفت و نیرو قول دادند با همکاری یکدیگر سوخترسانی کنند تا قطعی برق نداشته باشیم، خب سوخت هم برسد، آیا مشکل مردم حل میشود؟ همین مشکلات کوچک نشاندهنده عمق مشکلات بزرگ و ناترازیهاست.
قاچاق سازماندهیشده سوخت
رئیس نهاد قانونگذاری کشورمان با بیان اینکه این بحثها را از دهههای ۸۰، ۹۰ و تاکنون همواره در صحن مجلس شنیدهایم که حاکی از اشکال نهادی در حوزه انرژی کشور بوده است که باید حل شود، اظهار داشت: ما تا کی میان وزارتخانههای نفت و نیرو هماهنگی ایجاد کنیم که در این خصوص قوانین و دستورالعملهای زیادی وجود دارد، بنابراین این اشکال نهادی است، البته الان موضوع ما این نیست، اما بیشک مجلس، دولت و مرکز پژوهشهای مجلس باید با کار کارشناسی این بحث نهادی را به صورت اساسی برطرف کنند و بپذیریم میان این دو وزارتخانه تعارض منافع وجود دارد و قدرت هماهنگی میان آنها آنقدر توسعه یافته که کنترل آن از دست مدیران ارشد و مسئولان عالی وزارتخانهها نیز در رفته است.
وی در ادامه با یادآوری این مطلب که دولت واردکننده منحصربهفرد فرآورده، تولیدکننده و مصرفکننده آن بوده که این موضوع را انحصاری کرده است، گفت: ما روزانه شاهد قاچاق بین ۲۵ تا ۳۰میلیون لیتر فرآورده از کشور هستیم که بیتردید سازماندهی شده است و مراکز تولید و مصرفکنندگان اصلی، اولین تهیهکنندگان این قاچاق هستند و این را با اطلاع میگویم. آیا نباید برای این موضوع چارهاندیشی کرد؟ مهم این است که من و شما این مسئله را به رسمیت بشناسیم.
قالیباف ادامه داد: شاید بگویند چرا من این مسئله را پشت تریبون گفتم. معتقدم اگر مسئله را به رسمیت شناختیم و آن را با صادرکننده، مصرفکننده، واردکننده، کارشناسان و مردم مطرح کردیم، به این معناست که قصد حل کردن آن را هم داریم. وزرا میگویند موضوع را حل کردهاند و درباره راهکارهای خود پیرامون مازوت میگویند، آقای علیآبادی در جلسه دیگری به من گفت در تولید برق در زمستان مشکل نداریم، اما نمیتواند این حرف را در تابستان بزند که طبیعی است پس باید مشکل نهادی حل شود.
شریعتی: از شهریور تا آبان ذخایر نیروگاهها کاهش یافته است
مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی درباره قطعی برق در فصل سرد و تأمین سوخت نیروگاههای حرارتی کشور اظهار کرد: ما باید بر اساس قانون صحبت کنیم که ماده۲ قانون مانعزدایی از توسعه صنعت برق، تکلیفی را در خصوص تأمین سوخت نیروگاهها برای دو وزارتخانه تعیین کرده است. مطابق این قانون وزارت نیرو باید جدول اعلام نیاز سوخت نیروگاهها را تا قبل از خرداد ماه به وزارت نفت اعلام کند و وزارت نفت هم باید بر اساس آن جدول، ماهانه سوخت را تأمین کند.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی افزود: نکتهای که برای ما مهم است اینکه بر فرض اینکه در دولت گذشته اشکالات و کاستیهایی وجود داشته، اما مسئله اصلی آن است که دولت چهاردهم باید بر اساس قانون مانعزدایی از توسعه صنعت برق جداولی که وزارت نیرو اعلام کرده است برای سوخت نیروگاهها تأمین و تکمیل کند.
شریعتی بیان کرد: این تأمین و تکمیل یا از داخل یا از واردات است. سال گذشته مجوز برای واردات گرفته شد و اگر باز هم نیاز به افزایش میزان واردات بود، میتوانستند از سران قوا یا از مجلس شورای اسلامی این درخواست را کنند تا این اتفاق رقم بخورد.
وی اظهار کرد: از ابتدای شهریور تا آبان ماه یعنی در این بازه دو ماهه ما کاهش ذخایر نیروگاهها را داشتیم و از سوی دیگر برداشت از ذخایر نیروگاهی نیز افزایش یافته است.
پژمانفر: وزارت نیرو باید جوابگوی نصب نشدن فیلتر در نیروگاههای مازوتسوز باشد
به گزارش مهر، نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل۹۰ مجلس در نشست علنی مجلس شورای اسلامی در تذکر شفاهی گفت: با توجه به اینکه پروندهای از مجلس یازدهم در کمیسیون اصل ۹۰ مفتوح است و رسیدگیها و نشستهای زیادی را با وزیران مختلف در ارتباط با بررسی موضوع ناترازی در مسئله انرژی داشتهایم، نکات مهمی را بیان خواهم کرد.
وی افزود: مهمترین مسئله ترکفعلهایی است که میشود. مسئله اول در ارتباط با وزارت نیرو است. وزارت نیرو باید برنامههای مشخص و دقیقی را در ارتباط با انرژی داشته باشد و بر اساس برنامهای که به وزارت نفت اعلام میکند، برنامهریزی را جلو ببرد.
رئیس کمیسیون اصل۹۰ مجلس تصریح کرد: زمانی که ناترازی در کشور وجود دارد، تصمیمهای لحظهای و غیرکارشناسی شوک شدیدی را به جامعه وارد میکند. در کشور ما ۱۶نیروگاه وجود دارد که مصرف سوخت این نیروگاهها مازوت است و دو تا از این نیروگاهها از گذشته از چرخه سوخت مازوت خارج شده و دلیل آن را نیز آلودگی هوا اعلام کردهاند که یکی نیروگاه بعثت و دیگری نیروگاه اصفهان است.
پژمانفر گفت: هماکنون سه نیروگاه دیگر را از مصرف مازوت مستثنی و از چرخه تولید برق خارج کرده اند که یکی از آنها نیروگاه شهید منتظر قائم البرز، شهید محمد منتظری اصفهان و نیروگاه شازند بوده است و این سؤال وجود دارد که آیا در دنیا فقط ما مازوت مصرف میکنیم و مسئله آلودگی هوا فقط برای ما مطرح است، نه این طوری نیست، زیرا در نیروگاههای مصرفکننده مازوت دنیا فیلترهایی را قرار دادهاند که اینها سبب میشود هم مازوت سوخته شود و هم آلودگی هوا تولید نشود.
وی اظهار کرد: امروز وزارت نیرو باید جوابگوی نصبنشدن فیلتر در نیروگاههای مازوتسوز باشد که این کوتاهی را انجام داده است. اگر امروز موضوع جمعآوری گازهای مشعل در کشور و بهینهسازی مصرف سوخت در بخاریهای گازی، نانواییها و دیگر مصارف که دهها مورد در کمیسیون اصل ۹۰ مطرح شده است، اجرایی میشد، این وضع را نداشتیم.
وزیر نفت: سطح ذخایر نیروگاهی ۸۲۰ میلیونلیتر کمتر از مدت مشابه سال گذشته است
به گزارش خانه ملت، محسن پاکنژاد، وزیر نفت در نشست علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی گزارش کمیسیون انرژی در خصوص قطعی برق در فصل سرد و تأمین سوخت نیروگاههای حرارتی کشور اظهار داشت: ذخایر نفت کوره در وضعیت مناسبی قرار دارد و در این رابطه برای تحویل به نیروگاهها هیچ مشکلی نداریم و در مورد نفت و گاز نیز حسب تجارب قبلی در سنوات گذشته در نیروگاهها در چنین روزهایی ذخایرمان باید حدود ۳میلیارد لیتر باشد تا شرایط پایدار و مطمئنی را از نظر مصرف نیروگاهی در فصل سرد داشته باشیم، اما از ابتدای سال۱۴۰۳ سطح این ذخایر در وضعیت مطلوبی نبود و حدود ۲۹۰میلیون لیتر بوده که عدد بسیار پایینی برای ورود به سال۱۴۰۳ بود و حدود ۸۲۰میلیون لیتر نسبت به زمان مشابه در سال گذشته کمتر بوده و فاصله زیادی تا ۳میلیارد لیتر مورد نیاز و پایدار داشته است.
وی افزود: با توجه به سطح پایین ذخایر نفت گاز نیروگاهی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در اواخر تیرماه و اوایل مردادماه، یعنی یک ماه قبل از استقرار دولت چهاردهم در ابلاغیهای نیروگاهها را مکلف به مصرف نفت و گاز به میزان ۴۰میلیون لیتر در روز کرده است و این شرایط کماکان بر اساس این ابلاغیه تداوم دارد و معنا و مفهوم این ابلاغیه این است که حتی در تابستان هم که شرایط تحویل گاز مناسب بوده، باز هم نیروگاهها باید طبق این ابلاغیه از نفتکوره تا سقف ۴۰میلیون لیتر در روز استفاده میکردند و هدف این ابلاغیه تنظیم سبد سوخت نیروگاهی در راستای افزایش ذخایر نفت گاز و رساندن آن به حد مطلوب و پایدار پیش از شروع فصل سرد جاری بوده است. در واقع به هر میزانی که نفت کوره در نیروگاههای حرارتی مصرف شود، گاز کمتری تحویل نیروگاهها میشود و این گاز در نیروگاههای گازی به عنوان جایگزین گازوئیل مورد استفاده قرار میگیرد و به این ترتیب سوخت نفت و گاز در نیروگاهها امکان افزایش ظرفیت ذخیرهسازی پیدا میکند.
وی ادامه داد: نیروگاهها به طور متوسط ۲۲میلیون لیتر از ابتدای ۱۰ مردادماه تاکنون مصرف کردهاند که تا ۴۰میلیون لیتر معادل آن باعث کاهش ذخایر نفت و گاز نیروگاهی شده و با وجود سطح پایین ذخایر نفتی حدود ۱۳۰میلیون لیتر گازوئیل پالایشگاه در آبادان طی ماههای تیر و مرداد صادر شده است و برای جبران آن در شرایط فعلی باید عدد بیشتری را برای قیمت واردات نفت پرداخت کنیم، ضمن اینکه با در نظر گرفتن همه موارد در ۳۱ مردادماه سال جاری موجودی نفت و گاز نیروگاهی حدود یکمیلیاردو۸۰۰میلیون لیتر بوده که نسبت به زمان سال گذشته ۴۳درصد کمتر بوده است و وزارت نفت با شناسایی گلوگاههای اصلی و برنامهریزی جامع از جمله تولید گاز خام به طور متوسط بیش از ۲۵میلیون مترمکعب در روز گاز در حوزه بالادست در سه ماه گذشته و تولید فرآوردههای اصلی هم در پالایشگاهها با افزایش خوراک تحویلی به پالایشگاهها تا حدود ۵میلیون لیتر افزایش یافته است. ناوگان حمل سوخت که یکی از گلوگاهها در انتقال نفت و گاز وارداتی از سواحل و بنادر به سمت شمال کشور است در کنار نفت و گاز تحویلی به نیروگاهها نیز افزایش یافته است.
پاکنژاد افزود: برنامهریزی برای سوآپ گاز به عنوان یکی از راهکارها برای افزایش سوخت نیروگاهها انجام شده و در حال نهاییشدن است و همچنین برنامهریزی برای واردات نفت و گاز هم به نحو مطلوبی انجام شده و نسبت به سال گذشته به مراتب افزایش یافته است و در زمینه تولید گاز با وجود تعمیرات بهتعویقافتاده پالایشگاهها و سکوهای گازی در شهریور، مهر و آبان با برنامهریزی مجدد و شناسایی گلوگاههای تولیدی از جمله کوتاهکردن زمان تعمیرات و افزایش تولید برخی از چاهها با انجام اقدامات اصلاحی در دستورکار قرار گرفته است و بدانید که وزارت نفت و وزارت نیرو تمامی تلاش خودشان را برای پشت سر گذاشتن چالشها انجام میدهند.
پاکنژاد خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: در حوزه واردات نفت گاز که در گذشته وجود داشته و در حال حاضر افزایش پیدا خواهد کرد تا بتوانیم نگرانیها از سطح ذخایر نفت گاز را در زمستان پیش رو به حداقل برسانیم، اقداماتی در شرف وقوع است، اما حتی اگر در بنادر جنوبی کشور واردات را به حداکثر برسانیم با گلوگاهی به نام لجستیک و حملونقل مواجهیم. برای حداقلکردن مشکلاتمان در این حوزه ظرفیت ناوگان نفتکشهای جادهپیما را حتی با کمکگیری از سایر ارگانها و نهادها افزایش دادیم و از سوی دیگر نیز فاز نخست خط لوله بندرعباس به رفسنجان که نیمی از مسیر انتقال نفت گاز به نواحی مرکزی را فراهم میکند، در دست ساخت است.
علیآبادی: در حال حاضر در هیچ نقطهای خاموشی نداریم
وزارت نیرو که در هفتههای گذشته کمبود سوخت نیروگاهها را در بوق و کرنا کرده بود، بعد از چند هفته خاموشی برق خانگی و افزایش نارضایتی و انتقادات، طی هفته جاری خاموشی برق خانگی را متوقف کرد. ظاهراً با افزایش فشار رسانهای، حتی غیرممکنها هم ممکن میشود.
به گزارش مهر، عباس علیآبادی در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی با اشاره به کاهش مخازن سوخت گازوئیل گفت: به منظور جلوگیری از کاهش بیشتر این مخازن، عملاً نمیتوان ظرفیت نیروگاههای موجود را که آمادگی کامل برای تولید برق اضافهتر بر نیاز مصرفکنندگان دارند، استفاده کرد و به ناچار محدودیتهای برنامهریزیشده طی چند روز برای مشترکان اعمال شد.
وی ادامه داد: خوشبختانه با همکاری ارزندهای که از سوی وزارت نفت انجام شد، عملاً گاز تحویلی به نیروگاهها افزایش یافته و همچنین با تحویل سوخت مناسب گازوئیل به نیروگاهها ضمن برطرفشدن محدودیتهای تأمین برق، ذخیرهسازی گازوئیل در نیروگاهها نیز در حال افزایش است و انشاءالله با رعایت مصوبه اخیر شورای امنیت ملی، این رفع محدودیت ادامه خواهد داشت.
وزیر نیرو بیان کرد: مصرف در نیروگاهها نیز با بهینهسازی سوخت آنها از ترکیب گاز و مازوت کم سولفور در دستور کار قرار گرفته است که به این ترتیب میتوان از ظرفیت نیروگاههای مازوتسوز نیز حداکثر استفاده را کرد، بدون اینکه نگرانی برای شهروندان عزیز وجود داشته باشد.
علیآبادی تأکید کرد: خوشبختانه در شرایط حاضر هیچ کمبودی در تولید برق از سوی نیروگاه نداریم و نیروگاههای ما در آمادگی کامل برای تولید برق هستند. ما در حال حاضر در تأمین برق و تولید برق هیچ محدودیتی نداریم. تمام نیروگاهها آماده تولید برق بیش از ظرفیت مورد نیاز هستند.
علیآبادی متذکر شد: این چند روز اخیر هم خوشبختانه وضعیت خوب بوده است و ما توانستهایم سوخت کافی دریافت کنیم و خاموشی هم در حال حاضر در هیچ نقطهای اعمال نمیشود.