جوان آنلاین: گلایه‌های چند روز پیش جعفری جوزانی درباره ساخته نشدن سریال پوریای، ولی نتیجه داد و همان‌طور که گفته بود «شاید ناگهانی این اتفاق بیفتد»، رئیس صداوسیما از امضای قریب‌الوقوع قرارداد پیش‌تولید این سریال خبر داد و آن را در کنار تولیدات بزرگی، چون «سلمان فارسی» و «حضرت موسی (ع)» از اولویت‌های سازمان دانست.
فیلمنامه سریال پوریای، ولی جزو آثاری است که حدود ۱۶ سال پیش این فیلمساز آن را نوشته و در صدا و سیما آماده تولید است، ولی با وجود این در طول این دو دهه امکان تولید و حتی پیش تولید این سریال فراهم نشده بود.
گلایه‌ای که بعد از ۳۲ سال جواب داد
چند روزی بود که گلایه‌های مسعود جعفری جوزانی درباره ساخته نشدن این سریال مجدداً در رسانه‌های مختلف می‌چرخید و خبرنگاران سعی می‌کردند علت اصلی عدم توجه رسانه ملی به تولید این سریال و کارگردان خوش سابقه‌ای مثل جعفری جوزانی را کشف کنند. کارگردان سریال ارزشمند «در چشم باد» که آخرین اثرش در تلویزیون محسوب می‌شود گفته بود: «فیلمنامه کوروش کبیر و همچنین چندین داستان را نوشته‌ام و خیلی هم هزینه کرده‌ام تا ساخته شوند. از یعقوب لیث صفاری تا پوریای ولی و این‌ها جزو آرزو‌های ماست که ساخته شود. کلاً در ایران اراده تولید دست سازنده نیست. تلاش برای تولید در دست سازنده است ولی اراده تولید را سیاست تعیین می‌کند. تا موقعی که سیاسیون و نه بخش فرهنگی، اراده تولید را در دستان خودشان دارند نه این سینما به جایی می‌رسد، نه کوروش ساخته می‌شود نه یعقوب لیث و نه پوریای ولی. در دو سال گذشته، سه جلسه با رئیس صداوسیما داشته‌ام و به شدت هم دنبال این بوده‌اند که پوریای ولی ساخته شود ولی تا به امروز هیچ اتفاقی نیفتاده است و باید از خود آن‌ها این سؤال را پرسید. شاید ناگهانی این اتفاق بیفتد.»
چند روز بعد از مطرح شدن این گلایه پیش‌بینی جعفری جوزانی محقق شد و رئیس رسانه ملی به طور ناگهانی از آغاز اقدامات اولیه برای شروع پیش‌تولید این سریال فاخر خبر داد. پیمان جبلی، رئیس رسانه ملی در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره گلایه‌های اخیر مسعود جعفری جوزانی درباره روی زمین ماندن مجموعه تلویزیونی پوریای، ولی گفت: من با آقای جعفری جوزانی صحبت کردم و کار‌های نهایی‌سازی قرارداد فیلمنامه انجام شده است. به نظر می‌رسد در آینده‌ای بسیار نزدیک یعنی یکی دو هفته آینده قرارداد پیش تولید با تهیه‌کننده متولی امضا خواهد شد.
رئیس رسانه ملی ادامه داد: اگرچه سریال پوریای ولی یک سریال فاخر تاریخی با هزینه نسبتاً بالاست، اما تصمیم‌مان این است این کار را در کنار دو کار پر هزینه دیگر در دست تولید نظیر «سلمان فارسی» و «حضرت موسی (ع)» انجام دهیم، تا سال آینده بتوانیم این سریال را به پخش هم برسانیم. آماده‌سازی پیش تولید آن تقریباً نهایی شده است. ان‌شاء‌الله در یکی دو هفته آتی قرارداد پیش تولید بسته می‌شود.
انتشار کتاب پیش از تولید سریال
مسعود جعفری جوزانی پس از سریال عظیم و تاریخی «در چشم باد» که ساختش بیش از پنج سال به طول انجامید، سودای ساختن سریال فاخر دیگری به اسم پوریای، ولی را در سر داشت. با این همه او شش سال قبل یعنی سال ۸۷ کتاب فیلمنامه پوریای، ولی را منتشر و در عین حال عنوان کرد که پوریای، ولی نه تنها برای او تمام شده نیست، بلکه ساخت و نمایش آن یکی از آرزوهایش است؛ چه اینکه به گمان او انتشار هر فیلمنامه‌ای نه تنها به ساخت آن لطمه وارد نمی‌کند بلکه مردم را کنجکاو به دیدن آن فیلم هم خواهد کرد.
مجموعه تلویزیونی پوریای، ولی حکایت زندگی پرفراز و نشیب پهلوان محمود خوارزمی ملقب به پوریای ولی است که در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی به عنوان پهلوانی جوانمرد و پرآوازه شناخته می‌شود. این مجموعه بر اساس نیاز امروز جامعه و نسل حاضر طراحی شده تا در وانفسای امروز که فردگرایی و نگاه مادی به مسائل گوناگون در حال تسری در بین نسل‌های تازه است یک الگوی مناسب روز از این پهلوان و مرام و مسلک ایثارگرانه و پهلوان منشی ارائه دهد.
جعفری جوزانی، پوریای، ولی را از سال ۱۳۷۲ یا ۱۳۷۳ آغاز کرد. اول این کار را به صورت فیلمنامه برای یک فیلم سینمایی نوشتند و در نهایت جعفری جوزانی این پروژه را با محمدعلی نجفی و بعد از سفری که به ترکمنستان داشت، آغاز کرد. اما به گفته خودش این پروژه شش، هفت ماه خوابید و وقتی به مسئولان وقت مراجعه کرد به نتیجه مشخصی نرسیدند و پروژه تا سال ۸۷ خوابید. جعفری جوزانی گفته بود در آن سال‌ها روزی آقای ضرغامی من را به صدا و سیما فرا خواند و قرار شد که کار را آغاز کند، اما مدیری رفت و مدیری آمد و مجدداً پروژه روی زمین ماند!
کارگردان سریال ماندگار در چشم باد در توضیح دلایل ساخته نشدن این سریال نیز این چنین گفته بود: «این فیلمنامه، الف ویژه تصویب شد، قرارداد تولید آن بسته شد، کد اقتصادی دادند، مقدار زیادی پول برای ساخت آن خرج شد، با هنرپیشه‌ها برای بازی حرف زده شد، حتی بعضی قرارداد‌های مقدماتی نوشته شد. طراحی لباس و بخش‌هایی از صحنه انجام شد. اما یک مدیر تلویزیون رفت و یک نفر دیگر به جای او آمد و اولین کار بزرگی که انجام داد جلوی ساخته شدن این پروژه را گرفت.»
برای به سخره نگرفتن اخلاق و انسانیت
جعفری جوزانی سال ۹۷ در زمان نقد و بررسی کتاب پوریای، ولی درباره انگیزه اصلی و بازه زمانی نوشتن این اثر گفته بود: «ادعای نویسندگی نداشتم و ندارم. من فیلمساز هستم، اما گاهی چاره‌ای نیست و باید کاری را شروع کرد. اصل این پروژه در سال ۱۳۷۱ کلید خورد و به خاطر دارم که ۹۰ صفحه درباره این موضوع نوشتم. من فکر می‌کنم که در آن زمان بهترین وقت برای ساخت این پروژه بود و ما نیز به همین ضرورت کار را آغاز کردیم. در آن زمان تازه خون شهدا خشک شده بود و دوره به سخره گرفتن اخلاق و انسانیت از سوی برخی به یک باره کلید خورد. در همین زمان ما تصمیم گرفتیم پوریای، ولی را بسازیم تا شاید بتوانیم جلوی این روند تغییر را بگیریم.»
به این ترتیب مسیر تولید سریال پوریای، ولی در حال هموار شدن است و مسئولان رسانه ملی متوجه شدند که به جای اصرار بر تولید برنامه‌های سرگرم‌کننده و تلنت شو‌های متعدد - که البته ساختن آن‌ها هم برای جذب مخاطب و احترام به سلایق متنوع مردم جامعه ضروری است- یک مقداری هم به تولید سریال‌های فاخر و قصه گویی بپردازند که در عین سرگرم کننده بودن باعث می‌شود تا نسل جوان و نوجوان با برخی مفاخر و اتفاقات تاریخی کشورمان آشنا شوند. این همان نکته است که دغدغه بسیاری از دلسوزان و بزرگان نظام است چه اینکه دشمن با تمرکز بر روی تولید محتوا در رسانه‌ها مختلف از جمله شبکه‌های ماهواره‌ای و اجتماعی تلاش می‌کند ضمن روایت مجعول و مخدوش از تاریخ کشورمان، نسل جدید را از نظر هویتی و داشته‌های تمدنی و فرهنگی تهی کند تا مجالی برای تفاخر به گذشتگان و بزرگان‌شان نداشته باشند.
