جوان آنلاین: قاضی محمد شهریاری معاون دادستان تهران بعد از ظهر روز یکشنبه که همراه تعدادی از بازپرسان ویژه قتل از غرفه گروه رسانه‌ای جوان بازدید کرد درباره نحوه رسیدگی به پرونده‌های قتل و فوت‌های مشکوک در دادسرای جنایی گفت: هر روزه یک بازپرس ویژه قتل ۴۰ تا ۵۰ تماس ورودی دارد که شامل فوتی‌های مشکوک اعم از قتل و شبه عمد و حتی فوتی‌های تصادفات و آوار برداری هم شامل می‌شود.
وی افزود: بازپرس برای هر تماسی، دستورات خاصی که به حادثه مربوط است صادر می‌کند تا پرونده درست بررسی و به نتیجه برسد. مثلا در خصوص تماس‌های مربوط به خودکشی‌ها بازپرس موظف است نسبت به نوع حادثه برای هریک از تماس‌ها دستورات ویژه‌ای خاص خودش را صادر کند.
معاون دادستان تهران ادامه داد: معمولا به غیر از فوتی‌های تصادفات و فوتی‌های حوزه پزشکی که ابتدا بازپرس جنایی دستور می‌دهد و اگر عمد نباشد در دادسرای محل و دادسرای جرایم پزشکی رسیدگی می‌شود، مابقی فوتی‌های مشکوک و حتی آوار برداری هم در دادسرای جنایی مراحل رسیدگی آن طی می‌شود.
سرپرست دادسرای امور جنایی تهران افزود: در روز بازپرس ویژه قتل مکلف است طبق قانون برای بررسی اجساد در صحنه حضور پیدا کند و در روز گاهی اوقات ۵ تا ۶ فقره از تماس‌ها را همراه کارآگاهان ویژه حضور پیدا و صحنه را بررسی می‌کند و همین بررسی‌های فنی بازپرس ویژه قتل نشان می‌دهد که حادثه فوتی عمد یا غیر عمدی است. البته اعلام این نظریه عمدی یا غیر عمدی بودن آن پرسه طولانی دارد. مثلا در فوتی‌هایی که ابتدا اعلام می‌شود خودکشی است امکان دارد قتل باشد و عامل آن با صحنه سازی حادثه را بخواهد خودکشی جلوه دهد و به همین دلیل بررسی پرونده فوت‌های مشکوک مثل خودکشی سخت‌تر و پیچیده‌تر است تا پرونده‌هایی که از همان اول مشخص است قتل است.
قاضی شهریاری اضافه کرد: در آنالیز بعدی است که بازپرس بررسی می‌کند که حادثه قتل عمد است یا حادثه‌ای رخ داده است. به هرحال کار بازپرس سخت است، چون در هر ساعت از شبانه روز آن‌ها در صحنه‌های مختلف حادثه حضور پیدا می‌کنند.
وی افزود: هر دادسرای تهران یک صلاحیت واحد دارند و دادسرای جنایی همچنان که از نامش مشخص است مربوط به جرایم خشن است مهمترین جرایم علیه اشخاص که بالاترین آن قتل عمدی است و اسیدپاشی، آدم ربایی، خودکشی‌ها که پرونده‌های خیلی حساس هستند در دادسرای امور جنایی رسیدگی می‌شود.
سرپرست دادسرای امور جنایی تهران گفت: نکته مهم مربوط به پرونده‌های فقدانی است که بررسی و تشخیص آن نیاز به تجربه و تبحر قضایی دارد. چون قاضی وقتی بااین پرونده‌ها روبرو می‌شود باید تشخیص دهد که برای فرد گمشده چه اتفاقی رخ داده است. مثلا به قتل رسیده یا آدم ربایی شده است و یا یک فقدانی ساده است مثل فرار از خانه و موارد دیگر که اتفاق می‌افتد. از طرفی بر اساس دستور دادستانی تمامی پرونده‌های مهم مانند حادثه پلاسکو و حادثه منا و حادثه‌های سقوط هواپیما‌ها و حوادث قتل فرد ایرانی که در خارج از کشور رخ می‌دهد باتوجه به حساسیت موضوع و حضور بازپرس‌های خبره در دادسرای امور جنایی تهران رسیدگی می‌شود.
وی افزود: حتی موارد که به دستور دادستان لازم است به صورت فوری بررسی و رسیدگی شود در اختیار قاضی‌های دادسرای امور جنایی تهران قرار می‌گیرد.
قاضی شهریاری در خصوص پرونده‌های قتلی که به نتیجه نمی‌رسد و در نهایت با رای دادگاه اولیای دم درخواست دیه از بیت المال می‌کنند گفت: کشف علمی جرم در جهان از اهمیت ویژه برخوردار است و هر چقدر کارآگاهان مجهز‌تر به امکانات روز باشند مشخصا پرونده‌ها زودتربه نتیجه می‌رسد. از طرفی امکانات باعث پشیگیری کیفری هم می‌شود. در حالت معمول بالای ۹۰ درصد پرونده‌ها کشف می‌شود. عدم کشف جرم عوامل متعددی دارد و به قول جرم شناسان وقتی جرمی کشف نمی‌شود در مرحله اول صحنه به خوبی بررسی نشده است. اگر صجنه به درستی بررسی شود عامل هم به سرعت و به درستی کشف می‌شود.
وی ادامه داد: شجاعت و مهارت و حضور دقیق و به موقع بازپرس هم در صحنه جرم خیلی مهم است، اما ابزار روز هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار دار است و ما هر چقدر ابزارمان به روز‌تر باشد نتایج بهتری می‌گیریم. به همین دلیل ما برای کشف جرم نیاز به ابزار‌هایی مثل نصب دروبین در معابر شهری و جاده‌ای که هم در کشف جرم و در پیشگیری از وقوع جرم اهمیت دارند نیاز داریم. شهروندی وقتی متوجه دروبینی شود حتی تخلف هم مرتکب نمی‌شود و ارتکاب جرم که جای خود دارد، چون ریسک جرم را بالا می‌برد.
سرپرست دادسرای امور جنایی تهران اظهار داشت: دی ان‌ای کل افراد جامعه را لازم داریم و بایگانی دی ان‌ای تا در صورت لزوم به سادگی در دسترس بازپرسان و کارآگاهان باشد. همچنین بایگانی انگشت نگاری به صورت متمرکز نیاز داریم. اگر این نیاز‌ها برآورد شود این ۱۰ درصد پرونده‌های که به نتیجه نمی‌رسد به ساده گی حل و پرونده به سر انجام می‌رسد.
وی درباره تلاش‌های تیم صلح و سازش دادسرای امور جنایی تهران برای جلب رضایت اولیا م بخشش متهمان هم گفت: صلح و سازش تکلیف قانون گذاراست و در دادسرای امور جنایی از همان لحظه‌ای که پرونده‌ای تشکیل می‌شود جریان صلح و سازش هم فعالیت آن شروع می‌شود. این تلاش‌ها از همان لحظه ابتدا شروع و تا آخرین مرحله که قاتل پای چوبه دار می‌رود ادامه دارد.
قاضی شهریاری گفت: با توجه به دستورات مقام‌های قضایی بالاتر برای جلب رضایت ما شورای صلح و سازش در دادسرای امور جنایی تشکیل داده ایم و در این مدتی که به عنوان سرپرست دادسرای امور جنایی مشعول به خدمت هستم حدود ۵۰۰ قاتل را از پای چوبه دار به زندگی برگردانده ایم و موفق به جلبر ضایت اولیای دم شده ایم. معمولا هر ساله بین ۵۰ تا ۶۰ قاتل با تلاش تیم صلح و سازش دادسرای امور جنایی تهران به زندگی دوباره باز می‌گردند.
