عضو شورای شهر تهران بلاتکلیفی لایحه روان آب‌ها را عامل اتلاف ۴۰ درصدی آب آشامیدنی پایتخت‌نشینان دانست
بی‌توجهی شهرداران سابق به تغییر روش شهرسازی، دفع روان‌آب‌ها به بیرون از حوزه شهری، انتقال ندادن روان‌آب‌ها به داخل لایه‌های زمین و هماهنگ نبودن با شرکت آب و فاضلاب موجب هدررفت آب آشامیدنی پایتخت‌نشینان شده‌است. عضو شورای شهر تهران این هدررفت آب آشامیدنی را ۲۵ تا ۴۰ درصد دانست که بیش از کل مصرف آب برخی کشورهاست. روان‌آب‌های حاصل از بارش‌های جوی نقش مهمی در تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی، کاهش فرونشست زمین، رفع خشکسالی و تأمین آب فضای سبز دارد. شهرداری با مدیریت روان‌آب‌ها دیگر نیازی به استفاده از آب شرب و آب سفره‌های زیرزمینی برای مصارف خود ندارد.
تفاهمنامه‌ای که هرگز اجرایی نشد
به منظور کاهش هدررفت واقعی آب، افزایش سرعت و دقت در تعمیر حوادث شبکه آبرسانی در داخل خیابان‌های شهری و خطوط انتقال آب بسیار مهم است. تاکنون در شهرداری به این قضیه بی‌توجهی‌های زیادی شده‌است و فیلم نشت آب شرب شهری در صدا و سیما هم بار‌ها منتشر شده‌است. این مشکل در حالی با بی‌توجهی مأموران شهرداری روبه‌رو است که کوچک‌ترین سد معبری با واکنش جدی از سوی همین مأموران مواجه خواهد شد. مدیریت فشار شبکه آب هم مدت‌هاست با بی‌توجهی روبه‌رو است. هر چه فشار به شبکه آب شرب بالاتر باشد، میزان نشتی آب از منافذ هم بیشتر می‌شود. این قضیه بیشتر در ساخت و ساز‌های غیرمجاز و اجازه دادن به گسترش مجتمع‌های ساختمانی خود را نشان می‌دهد.
اواخر دهه ۱۳۸۰ تفاهمنامه‌ای میان شهرداری تهران و وزارت نیرو برای مدیریت آب‌های سطحی شهر تهران صورت گرفت، اما هرگز اجرایی نشد. بر اساس تفاهمنامه شهرداری تهران و وزارت نیرو، هر دو دستگاه وظایف خود را تقسیم کردند و بنا شد مدیریت و جمع‌آوری آب‌های سطحی به عهده شهرداری باشد و وزارت نیرو کار‌های بالادستی و سیاستگذاری و استراتژی را انجام دهد.
مدیر مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری، سال ۹۷ در حاشیه برگزاری «کنفرانس امنیت آبی در سکونتگاه‌های انسانی در شرایط کم‌آبی» در مورد چرایی اجرا نشدن این طرح گفت: «شهرداری تهران کم کاری کرد.» علی چاوشیان با اشاره به اینکه این تفاهمنامه بعد از حدود ۹سال هنوز اجرایی نشده‌است، گفت: به همین دلیل بعد از هر بارندگی ترافیک شهر قفل می‌شود؛ این نشان می‌دهد که شبکه جمع‌آوری آب‌های سطحی کافی نیست.
کودکان مجاور مسیل‌ها را دریابیم
در لایحه تعیین‌تکلیف روان‌آب‌ها که وزارت نیرو آن را تهیه کرده وظایفی هم بر عهده شهرداری است. دفع روان‌آب‌ها به بیرون از حوزه شهری و انتقال ندادن آن به داخل لایه‌های زمین موجب فرونشست زمین در شهر‌ها شده که این لایحه تغییر این روش را برعهده مدیران شهری گذاشته‌است. تغییر روش شهرسازی هم موجب‌شده معابر شهری به سطوحی نفوذناپذیر تبدیل شوند و در نتیجه شهر‌های امروزی سازگاری خود را با روان‌آب‌ها در حوزه‌های آبریز از دست داده‌اند.
در همین رابطه روز گذشته عضو شورای شهر تهران از شهرداری خواست که با توجه به آغاز فصل گرما نسبت به ایمن‌سازی آبنماهای سطح شهر و فرهنگ‌سازی ساکنان مجاور مسیل‌ها و قنات‌ها عمل کند. نرجس سلیمانی در جلسه شورای شهر تهران در تذکر پیش از دستور خود با بیان اینکه جدا از آلودگی هوا که روزانه موجب مرگ افراد می‌شود و هنوز راه‌حل عملیاتی برای آن پیدا نشده گفت: بیشتر مسئولان به سمت مسکن‌های موقتی می‌روند، سالانه تعدادی از فرزندان کوچک تهران به دلیل ساختار ناایمن و غفلت خانواده‌ها جان خود را از دست می‌دهند که لازم است با توجه به فروکش‌شدن موج‌های بیماری همه‌گیر، برنامه‌های فرهنگ‌سازی برای کودکان به خصوص ساکنان مجاور مسیل‌ها، قنات‌ها و رودخانه‌ها انجام شود. همچنین تمامی آبنماهای سطح شهر تهران در اسرع وقت پاکسازی و رفع خرابی شود.
اتلاف آبی به اندازه مصرف برخی کشور‌ها
وی با اشاره به تنش آبی گفت: نیازمند هستیم که مدیریت بهینه‌ای در زمینه آب در تهران داشته‌باشیم. به همین دلیل لازم است یک شرکت مادر تخصصی یا سازمان مشترک با حضور دستگاه‌های دخیل ایجاد شود. سلیمانی افزود: لایحه تعیین‌تکلیف روان‌آب‌ها نیز بسیار مهم است، چراکه هدررفت ۲۵ تا ۴۰ درصدی آب آشامیدنی تهران در مسیر انتقال‌پذیرفتنی نیست و این حجم آب هدررفت حتی بیش از کل مصرف آب برخی کشورهاست. همچنین عدم تعیین‌تکلیف درست پسماند سبب‌شده که در حال حاضر نحوه جمع‌آوری پسماند به کانون اختلالات تبدیل شود. این در حالی است که می‌توان با حضور مردم محلی در جمع‌آوری پسماند، اتفاقات خوبی را رقم زد.
گفتنی است عملیات رفع نشتی شبکه آب هم باید مستمر باشد، اما شهرداری و سازمان آب نسبت به آن بی‌تفاوت هستند. در نتیجه این کار به صورت مقطعی و فقط در مواقع ضروری انجام می‌شود. نتیجه‌اش هم این است که با رفع یک نشتی، فشار روی سایر نشتی‌ها بیشتر می‌شود و بعداً خسارات سنگین‌تری ایجاد می‌کند.
