جوان آنلاین: توسعه فرهنگی در دوره ششم مدیریت شهری دیگر در حد برگزاری چند رویداد و برنامه مناسبتی خلاصه نمی‌شود؛ بلکه به‌عنوان یکی از محور‌های اصلی سیاست‌گذاری شهری مورد توجه قرار گرفته است. در این دوره، نگاه به فرهنگ از «برنامه‌محور» به «فرایند محور» تغییر کرده و هدف، نهادینه‌سازی رفتار‌ها و ارزش‌های فرهنگی در بطن زندگی شهروندان بوده است.
برنامه‌های مناسبتی همچون جشن‌های دهه فجر، هفته تهران، روز خانواده، مناسبت‌های ملی و مذهبی و آئین‌های محلی، این بار نه به‌صورت مقطعی بلکه با تکیه بر مشارکت مردمی، هویت محله‌ای و حضور فعال فرهنگ‌سرا‌ها برگزار شده‌اند. این سیاست، نشانگر گذار از نگاه تزئینی و نمایشی به فرهنگ به‌سمت نگاهی تعاملی و تربیتی است؛ جایی که فرهنگ، ابزاری برای افزایش همبستگی اجتماعی و تقویت سرمایه اجتماعی شهر تلقی می‌شود.
تفاوت اصلی این دوره با دوره پیشین شهری، در همین تغییر زاویه نگاه نهفته است: از اجرای رویداد‌های تکراری به سمت طراحی سیاست‌های فرهنگی ماندگار، از تمرکز در مرکز شهر به توزیع متوازن فرصت‌های فرهنگی در مناطق مختلف، و از مدیریت بالا به پایین به گفت‌وگوی مستقیم با شهروندان.
توسعه فرهنگی در دوره ششم، رویکردی همه‌جانبه از آئین‌های مردمی تا حوزه زنان داشته است
علیرضا نادعلی، سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری مهر، با اشاره به تفاوت رویکرد فرهنگی مدیریت شهری در دوره ششم نسبت به دوره‌های گذشته گفت: اگر منظور از توسعه فرهنگی، توسعه بخش‌های فرهنگی شهر باشد، می‌توان به مجموعه رویداد‌ها و فعالیت‌هایی اشاره کرد که در این دوره به شکل گسترده‌تری برگزار شده و جنبه‌های مختلف فرهنگی شهر را در بر گرفته است.
وی با تأکید بر اینکه نگاه مدیریت شهری در این دوره به فرهنگ، نگاهی جامع و چندوجهی بوده است، افزود: در این دوره هم به رویداد‌های فرهنگی بزرگ و مردمی توجه شده و هم به رویکرد‌های محتوایی در حوزه‌های مختلف از جمله زنان. به همان اندازه که به نوع برگزاری آئین پیاده‌روی اربعین و مهمانی ۱۰ کیلومتری عید غدیر توجه داشته‌ام، به رویکرد درست در حوزه زنان نیز دقت داشته‌ام.
نادعلی با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته در حوزه زنان گفت: رویکرد فرهنگی اتخاذشده از سوی شهردار تهران در این زمینه، ابتدا در مجموعه اداره‌کل امور بانوان در معاونت اجتماعی آغاز شد و سپس در مرکز زنان ادامه یافت. این سیاست فرهنگی برای ما در کمیته فرهنگی شورا، به اندازه برگزاری آئین‌ها و رویداد‌های مردمی اهمیت دارد.
سخنگوی شورای شهر تهران در ادامه به برخی از برنامه‌های شاخص فرهنگی این دوره اشاره کرد و اظهار داشت: در این دوره رویداد‌های فرهنگی متفاوتی نسبت به دوره‌های پیشین برگزار شد؛ از جمله برنامه‌هایی مانند «محرم‌شهر»، تولید برنامه‌های تلویزیونی باکیفیت، ساخت فیلم‌های مناسب با محتوای فرهنگی و مذهبی، و همچنین تغییر رویکرد در سازمان فرهنگی‌هنری شهرداری تهران در زمینه توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و اردوگاهی.
وی افزود: سال‌ها بود که توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و اردوگاهی در شهر تهران متوقف مانده بود، اما در این دوره اقدامات مؤثری برای احیای آنها انجام شد. این مجموعه فعالیت‌ها، چه در حوزه زنان، چه در برگزاری آئین‌ها و چه در بخش‌های زیرساختی فرهنگی، نشان‌دهنده نگاه تازه و گسترده مدیریت شهری در حوزه فرهنگ است.
نادعلی خاطرنشان کرد: مجموعه این اقدامات فرهنگی محدود به یکی دو طرح یا رویداد خاص نیست، بلکه رویکردی است که در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی و هویتی شهر تهران دنبال می‌شود.
«مهمانی ۱۰ کیلومتری عید غدیر» بهترین برنامه فرهنگی دوره ششم مدیریت شهری است
سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران، با اشاره به شاخص‌ترین رویداد فرهنگی در دوره ششم مدیریت شهری گفت: اگر بخواهم بهترین برنامه فرهنگی این دوره را نام ببرم، بدون تردید باید از «مهمانی ۱۰ کیلومتری عید غدیر» یاد کنم. این رویداد از جمله اتفاقات بزرگ فرهنگی و اجتماعی شهر تهران بود که چند فناوری و شیوه نوین مدیریتی در آن به کار گرفته شد و توانست الگوی تازه‌ای از هم‌افزایی نهاد‌های مختلف را به نمایش بگذارد.
وی افزود: یکی از ویژگی‌های این رویداد، همکاری گسترده دستگاه‌های مختلف با یکدیگر بود. برگزاری این برنامه فقط توسط شهرداری انجام نشد، بلکه همه نهاد‌ها و سازمان‌ها از جمله سازمان تبلیغات اسلامی در کنار شهرداری حضور داشتند و مشارکت کردند. البته شهرداری در این میان یک نقطه مهم و محل اتکای سایر دستگاه‌ها بود، اما آنچه اهمیت داشت، هم‌افزایی و هماهنگی میان همه مجموعه‌ها برای برگزاری این رویداد بود.
نادعلی با اشاره به مردمی بودن این برنامه تأکید کرد: ویژگی دوم این اتفاق آن بود که بهانه‌ای شد برای حضور و نقش‌آفرینی جریان‌های مردمی، حلقه‌های میانی و گروه‌های فعال اجتماعی. در واقع، این رویداد تنها یک برنامه فرهنگی از سوی مدیریت شهری نبود، بلکه بستری شد تا مردم خودشان وارد عمل شوند و نقش اصلی را در برگزاری آن ایفا کنند. به باور من، وظیفه حاکمیت این نیست که خودش همه رویداد‌ها را برگزار کند؛ حاکمیت باید تسهیل‌گر باشد، حمایت کند و زمینه را برای حضور مردم فراهم سازد.
سخنگوی شورای اسلامی شهر تهران در ادامه با اشاره به تغییر رویکرد فرهنگی در برگزاری مناسبت‌ها گفت: ما همیشه در مباحث فرهنگی خودمان سه نکته را مدنظر داشته‌ایم. بخشی از این موضوعات به آئین‌ها و مناسبت‌های مذهبی و سوگواری‌های مرتبط با اهل بیت (ع) برمی‌گردد که در سال‌های گذشته به خوبی برگزار می‌شد. اما در حوزه جشن‌ها و آئین‌های شاد، کوتاهی‌های زیادی داشتیم. در حالی که همان‌طور که اهل بیت (ع) تأکید کرده‌اند، در ایام شادی و فرح آنان نیز باید مردم شادی کنند.
نادعلی افزود: یکی از اهداف برگزاری رویداد‌هایی مانند مهمانی ۱۰ کیلومتری عید غدیر، ایجاد همین نشاط اجتماعی و احیای روحیه شادی‌های مباح و سالم در میان مردم بود. جامعه ما نیاز به نشاط و برنامه‌های شادی‌آفرین دارد و این رویداد توانست با رویکرد فرهنگی و دینی درست، چنین فضایی را ایجاد کند.
وی ادامه داد: از نظر من، «مهمانی ۱۰ کیلومتری عید غدیر» نماد یک نگاه جدید در مدیریت فرهنگی شهر است؛ نگاهی که بر مشارکت مردمی، هم‌افزایی نهادی و توازن میان آئین‌های سوگواری و جشن‌های دینی تأکید دارد و می‌تواند الگویی برای سایر برنامه‌های فرهنگی کشور باشد.
توجه به شادی‌های آئینی و هویت ملی از رویکرد‌های مهم فرهنگی
این مقام مسئول با اشاره به ضرورت توجه متوازن به ابعاد مختلف فرهنگ دینی و ملی در مدیریت شهری گفت: ما همواره در مباحث آئینی بر جنبه‌های سوگواری و مناسبت‌های عزاداری تأکید داشته‌ایم، اما باید در حوزه شادی‌های آئینی نیز فعال‌تر عمل کنیم. عید غدیر به‌عنوان «عیدالله‌الاکبر» یکی از بهترین فرصت‌ها برای تحقق این نگاه است؛ جشنی باعظمت و گستردگی که کاملاً با شأن و جایگاه این مناسبت تناسب دارد و می‌تواند زمینه‌ساز تقویت روحیه شادی و همبستگی میان مردم باشد.
وی افزود: در کنار مباحث آئینی، موضوعات ملی نیز باید مورد توجه جدی قرار گیرد. در این زمینه، اقدامات خوبی در سازمان زیباسازی شهر تهران و معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری انجام شده است. بخشی از این فعالیت‌ها به حوزه هویت ملی و اسطوره‌های ایرانی اختصاص دارد؛ مانند کار‌هایی که درباره شاهنامه، تندیس‌ها و سردیس‌های مرتبط با شخصیت‌های ملی انجام شده است.
به گزارش مهر، نادعلی با اشاره به برخی از مصادیق این اقدامات ادامه داد: نمونه‌های بارز این توجه، ساخت و نصب مجسمه آرش کمانگیر در میدان ونک و همچنین رونمایی از مجموعه دیوارنگاره‌ها و تابلو‌های نفیس خط و خوشنویسی در سطح شهر تهران است. این آثار برگرفته از هنر خطاطان بزرگ ایرانی همچون میرعماد و دیگر استادان نامدار هستند که در قالب طرح‌های شهری معرفی و اجرا شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: این اقدامات فرهنگی همچنان ادامه دارد؛ به‌عنوان مثال، همین هفته نیز با وجود آنکه چند روزی از «هفته خوشنویسی» گذشته است، برنامه‌هایی در این زمینه در دست اجراست. این نشان می‌دهد که توجه به نگاه ملی در کنار نگاه آئینی، یکی از ویژگی‌های مهم و مثبت دوره ششم مدیریت شهری بوده است.
