سرویس ایثار و مقاومت جوان آنلاین: ۲۶ آبان ۱۳۵۹ سالروز شکست حصر سوسنگرد است. این شهر سه بار توسط دشمن اشغال شد. بار اول تنها یک هفته از شروع جنگ تحمیلی میگذشت که این شهر به اشغال دشمن درآمد. اما واحدهای زرهی عراق به شهر ورود نکردند و صرفاً در حاشیه آن و رودخانه کرخه قرار گرفتند و با تعیین تعدادی مسئول دستنشانده، از سوسنگرد عبور کردند تا هرچه زودتر خود را به اهواز برسانند.
موقعیت استراتژیک
ماجرای سوسنگرد در تاریخ دفاع مقدس همانند شهر مهران است که چند بار بین نیروهای خودی و دشمن دست به دست شدند. البته قضیه سوسنگرد با مهران از جهاتی متفاوت بود. سوسنگرد از موقعیت استراتژیکی در جبهه مهم خوزستان برخوردار بود و تصرف آن به دست دشمن یا آزادسازیاش به دست نیروهای خودی میتوانست در سرنوشت جنگ در جبهه مهم خوزستان تأثیرگذار باشد.
مرز چزابه یکی از مهمترین گذرگاههای دشمن بعثی در آغاز تهاجمش به ایران بود. آنها با گذشتن از چزابه و اشغال بستان به سمت سوسنگرد آمدند تا پس از اشغال این شهر، خود را به حمیدیه برسانند و از سمت شمال اهواز را تهدید کنند. سوسنگرد از شمالغرب، چیزی در حدود ۶۰ کیلومتر با اهواز فاصله داشت.
اولین رهایی
روز ششم مهرماه ۵۹ که سوسنگرد برای اولین بار سقوط کرد، در جریان آن حبیب شریفی فرمانده سپاه شهر به همراه همسرش به اسارت دشمن درآمد و شریفی در همین ماجرا به شهادت رسید. سپس عراقیها که عجله داشتند تا هرچه سریعتر خودشان را به اهواز برسانند، از سمت شمال و جنوب در حومه اهواز خیمه زدند. در این زمان حضرت امام یک پیام مهم و تأثیرگذار به جوانان اهوازی و نیروهای حاضر در آنجا فرستادند و از آنها خواستند تا دشمن را هرچه سریعتر از شهرشان دور کنند. شهید غیور اصلی این پیام را دریافت و با طرحریزی یک عملیات چریکی و سریع، شبیخونی به دشمن زد که منجر به عقبنشینی ۹۰ کیلومتری آنها تا مرز چزابه شد. در این عملیات که چند ساعت به طول انجامید و بالگردهای هوانیروز نیز از آن پشتیبانی کردند، سوسنگرد برای اولین بار آزاد شد.
دومین رهایی
نبود نیروی کافی و وجود هرج و مرج در جبهه خودی که از اثرات غافلگیری اولیه در جنگ بود، باعث شد تا پس از عملیات شهید غیور اصلی، نیروی عمدهای مقابل دشمن قرار نگیرد و آنها به مرور همان مسیر چزابه را طی کنند و مجدداً به قصد تصرف سوسنگرد تانکهایشان را روانه جاده این شهر کنند. این بار شهید محمدرضا پورکیان که یکی از گمنامترین فرماندهان دفاع مقدس است، به عنوان فرمانده سپاه سوسنگرد به همراه نیروهایش به مقابله با آنها پرداخت و جاده حمیدیه را به قتلگاه تانکهای دشمن تبدیل کرد و سوسنگرد برای بار دوم از سقوط رهایی یافت. اما پورکیان که از دانشجویان دانشگاه اهواز بود، روز ۲۳ مهرماه ۱۳۵۹ به شهادت رسید.
سومین رهایی
یک ماه پس از شهادت محمدرضا پورکیان و رهایی سوسنگرد از دومین سقوط، بعثیها سعی کردند تا برای سومین بار سوسنگرد را اشغال کنند. در واقع همان موقعیت استراتژیکی که این شهر داشت، باعث این همه اصرار دشمن برای تصرف سوسنگرد میشد. سومین هجوم به سوسنگرد از دو بار قبلی سختتر بود. این بار عراق نمیخواست جبهه مرکزی خوزستان را از دست بدهد؛ چراکه با آزادسازی سوسنگرد، رؤیای دست یافتن بعثیها به کل خوزستان برباد میرفت.
در هجوم سوم، لشکر ۹ زرهی دشمن سعی کرد تا از شمال جاده کرخه کور به جاده سوسنگرد- حمیدیه بیاید و به سمت سوسنگرد پیشروی کند. در این زمان شهید اسماعیل دقایقی فرمانده سپاه سوسنگرد شده بود و شهید علی تجلایی فرمانده عملیات و فرمانده نیروهای اعزامی از تبریز بود. مدافعان شهر کوچه به کوچه با دشمن به مقابله برخاستند و خاطرات مقاومت رزمندگان در خرمشهر را زنده کردند.
تا ۲۴ آبان بخشی از شهر توسط دشمن به تصرف درآمد و در ۲۵ آبان شرایط وخیمی در سوسنگرد حاکم شده بود. اما پیگیریهای مقام معظم رهبری و همینطور اقدام به موقع شهید چمران که فرمانده ستاد جنگهای نامنظم بود، باعث شد تا رزمندگان در روز ۲۶ آبان حمله مؤثری به قوای محاصرهکننده سوسنگرد داشته باشند و با فشاری که از داخل و بیرون سوسنگرد به دشمن وارد شد، آنها برای همیشه از این شهر رانده شدند و سوسنگرد تا پایان دفاع مقدس در اختیار جبهه خودی باقی ماند.