سرویس فرهنگ و هنر جوان آنلاین: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه وقف در عرصههای مختلف زندگی ما تأثیر بسزایی داشته است و یک عمل اجتماعی است که وقتی به تفکر دینی و اسلامی نگاه میکنیم میبینیم وقف موتور تمدنسازی اسلامی محسوب میشود، گفت: حوزه فرهنگ، هنر و رسانه سه حوزه مهم در تمدنسازی محسوب میشود و باید در عرصه وقف این سه حوزه را به صورت جدی دنبال کنیم چراکه تمدن ایرانی- اسلامی بدون توجه به این سه حوزه شکل نمیگیرد.
به گزارش ایسنا، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در همایش ملی «یاوران وقف» که با حضور واقفان، متولیان، هیئت امنا و فعالان وقف در عرصههای مختلف در موزه ملی ایران برگزار شد، با تأکید بر اینکه وقف را با دو نگاه میتوان دید که هرکدام از این دو نگاه میتواند مسئله متفاوتی از وقف را به ما ارائه بدهد، اظهار کرد: یکی وقف را عمل استحبابی فردی میبیند و نگاه دوم نگاه اجتماعی به وقف است. ما وقتی به تفکر دینی و اسلامی نگاه میکنیم وقف موتور تمدنسازی اسلامی است. با نگاهی که تفکر دینی و تاریخ اسلام به ما یاد میدهد وقف یک عمل استحبابی فردی در حاشیه زندگی افراد نیست بلکه موتور تمدنسازی است.
تمدنسازی اسلامی با موتور وقف حرکت میکند
وی در ادامه با اشاره به تاریخچه زندگی پیامبر (ص)، اهل بیت (ع) و اصحاب ایشان که هرکدام در عرصه وقف یادگارها و نمادهایی از خود به جای گذاشتهاند، خاطرنشان کرد: در جامعه جاهلیت وقف معنایی نداشت، اما پیامبر (ص) تمام سرمایهگذاری تعلیمی و عملی خود را برای ترویج وقف به کار برد. تاریخ اسلام و مورخان به ما میگویند این عمل تا حدی فراگیر شد که تمام اصحاب پیامبر (ص) از خود موقوفههایی به جای گذاشتند با اینکه از شرایط مالی خوبی برخوردار نبودند. نماد واقفان در بین اهل بیت (ع)، حضرت علی (ع) است. ایشان دهها هزار نخلستان و چاه را وقف کردند. از این منظر میتوانیم بگوییم تمدنسازی اسلامی با موتور وقف حرکت میکند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: ما اگر به شاخههای وقف نگاه کنیم میبینیم که چگونه وقف جامعه اسلامی را به سمت تمدنسازی پیش برده است. توسعه انسانی به عنوان یک کانون تمدنساز محسوب میشود. تمام بخشهایی که در توسعه این کانون فعالیت داشتهاند بر محور وقف بوده است. مساجد صرفاً پایگاههای عبادت نبودند بلکه نقش مهمی در انسانسازی داشتهاند که پشتوانه آنها وقف بوده است. بخش دیگری از توسعه انسانی بر عهده کتابخانهها بوده است که این موضوع نیز با وقف پیوند خورده است. اگر تمدنسازی انسانی و توسعه انسانی را مد نظر قرار بدهیم میبینیم که وقف پشتوانه این دو بوده است. در حوزه بهداشت و درمان نیز وقف سهم قابل توجهی داشته است. زمانی که ناصرخسرو در کتاب خود میخواهد بیتالمقدس را تفسیر کند به این امر که در این مکان موقوفههای بسیار زیادی وجود دارد که در جهت رفاه حال انسانها است، توجه میکند. بخش دیگری از موقوفات در عرصه خدمات عمومی بوده است. کاروانسراها، کاشت درخت، حمایت از حقوق حیوانات که در جامعه امروز یک امر نوینی محسوب میشود در وقف وجود داشته است. وقف ویژگی تمدنسازی اسلامی است که نه تنها به حقوق انسانها بلکه به حقوق سایر موجودات و حیوانات نیز توجه داشته است. دامنه وسیع وقف در عرصه خدمترسانی عام و خاص وجود دارد.