سرويس بين الملل جوان آنلاين: کاخ سفید نامهای هشت صفحهای به کنگره فرستاده تا به صورت رسمی اعلام کند که دولت امریکا دیگر حاضر نیست در مورد ماجرای اوکراین با کنگره همکاری کند. این اولین باری نیست که دونالد ترامپ، رییس جمهور امریکا، از همکاری با تحقیقات کنگره سر باز میزند. او پیش از این در مورد ارتباط بین ستادش با دولت روسیه در انتخابات پیشین ریاست جمهوری و حسابهای مالیاتی هم حاضر به همکاری با کنگره نشد، اما به نظر میرسد این بار با قبل تفاوت اساسی داشته باشد. این بار موضوع نه دخالت دولت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری امریکا ست و نه تعهد ترامپ به پرداخت مالیات بلکه مسئله بر سر استیضاح شخص ترامپ است که دموکراتها همگی بر سر آن متفقالقول هستند و ترامپ هم میخواهد با عدم همکاری و از همین ابتدای کار مانعتراشی کند.
اعلان جنگ
نامه هشت صفحهای کاخ سفید شامگاه سهشنبه گذشته منتشر شد و تحقیقات کنگره در مورد طرح استیضاح ترامپ در این نامه به عنوان اقدامی با «انگیزههای سیاسی» توصیف شده که بدون در نظر گرفتن مراحل قانونی انجام شده است. پت سیپلون، وکیل کاخ سفید، در این نامه مدعی شده رهبران دموکرات مجلس نمایندگان «مبانی منصف بودن» را در نظر نگرفتهاند به خصوص این که باید برای شروع روند استیضاح ابتدا در مجلس رأیگیری میشد و بعد از تأیید نمایندگان مراحل تحقیقات و فرستادن احضاریهها انجام میشد. این ادعای سیپلون به معنای ایجاد چالش قانونی در برابر کاخ سفید است چراکه شروع فرآیند استیضاح با فرمان شخص نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان امریکا، بدون رأیگیری از نمایندگان در این مورد بود. به عبارت دیگر، کاخ سفید معتقد است استیضاح از ابتدای کار تنها بنا بر تمایلات سیاسی و نه رعایت موازین قانونی بوده و به این جهت هم خود را ملزم به همکاری با کنگره نمیداند. روشن است که کاخ سفید با این نامه بهانهتراشی میکند چراکه اکثریت مجلس نمایندگان موافق استیضاح هستند و اصولاً لزومی برای رأیگیری نبود جدا از این که مجلس نمایندگان تنها به وظیفه نظارتی خود عمل میکند و فرآیند استیضاح در مرحله مقدماتی و تحقیقاتی است و نه چیزی بیشتر از این. پس میتوان گفت کاخ سفید صرفاً قصد کارشکنی دارد و به قول رسانههای امریکا یی از جمله نیویورک تایمز، با فرستادن این نامه به کنگره «اعلان جنگ رسمی» کرده است.
دادگاه کانگورویی
از سوی دیگر، ترامپ با انتشار توئیتی نه تنها بر عدم همکاری با کنگره مهر تأیید زده بلکه با بددهنی تمام از کنگره گفت. در واقع، دور جدید تقابل با نرفتن گوردون ساندلند، نماینده امریکا در اتحادیه اروپا، به کنگره برای ادای شهادت در برابر سه کمیته قضایی، اطلاعاتی و روابط خارجی شروع شده با وجود این که برای جلسه شهادت از اروپا به امریکا آمده بود. گفته میشود این فرد از نزدیک در جریان تماس تلفنی ترامپ با رئیس جمهور اوکراین، بوده و حتی پیامکهایی هم بین او و دو دیپلمات دیگر امریکا یی در این زمینه رد و بدل شده بود. نامه کاخ سفید باعث شد ساندلند به کنگره نرود و ترامپ در توئیتر خود نوشت: «دوست داشتم که سفیر ساندلند را جهت ادای شهادت میفرستادم، او واقعاً انسان خوبی است، اما متأسفانه او باید در یک دادگاه کانگورویی شهادت میداد، جایی که حقوق جمهوریخواهان رعایت نشده و اجازه نمیدهند واقعیتهای حقیقی به اطلاع مردم برسد». بازی کلمات ترامپ با کانگورو و کنگره میتواند جالب توجه و حتی توهینآمیز باشد، اما روشن است که منظور او از دادگاه کانگورو، کنگرهای است که ضوابط و مقررات قانونی در آنجا رعایت نمیشود. ترامپ با این ادبیات کنگره را متهم کرده که جلسات شهادت خود را مبدل به یک بازی یکطرفه سیاسی کرده و به خاطر خودش نیست که حاضر به همکاری با کنگره نشده بلکه به خاطر حفظ حقوق جمهوریخواهان است که از این همکاری خودداری کرده است. این میتواند بازی حسابشده او باشد تا این که جمهوریخواهان را تحریک کند تا در جنگش علیه مجلس نمایندگان پشت سر او قرار بگیرند، کاری که در این مدت و با شدت و حدت از سوی جمهوریخواهان دیده نشده، اما اگر هم جمهوریخواهان تحریک به حمایت جدی از او شوند باز باعث میشود تا دموکراتها از استیضاح او پشیمان شوند؟
یقین دموکراتها
شاید تاکتیک ترامپ باعث شود با ایجاد هیاهوی سیاسی دستکم جمهوریخواهان را مجبور به حمایت از خودش کند، اما تا اینجای کار باعث شده تا یقین دموکراتها به خطاکار بودن او بیشتر شود. آدام شیف، رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان امریکا، بعد از ارسال نامه گفت عدم همکاری دولت ترامپ با تحقیقات مربوط به پرونده اوکراین دلیل و مدرک دیگری برای صحت داشتن اتهام سوءاستفاده ترامپ از اختیارات و قدرت خود است. به این صورت، اگر در تعداد کمی از دموکراتهای کنگره شک و تردیدی هم بود حالا با این کار ترامپ برای آنها ثابت شده که او مرتکب خلاف قانون و سوءاستفاده از اختیارات شده که این چنین از رفتن مقامات دولتش به کنگره هراسان شده است. دموکراتها بعد از این پرونده استیضاح ترامپ را جدیتر دنبال میکنند و میتوانند با فرستادن احضاریههای رسمی، مقامهای دولت را به صورت قانونی ملزم به شرکت در جلسه شهادت کنگره کنند هر چند سیپلود در آن نامه تصریح کرده «تهدید به مجازات» هم نمیتواند مقامهای دولت را مجبور به شرکت در- به قول وی- «تئاتر سیاسی» کنگره بکند. ترامپ دستکم میتواند به این صورت با ایجاد اختلال در فرآیند استیضاح، زمان لازم برای به تأخیر انداختن این فرآیند را به دست بیاورد تا این که عملاً و با فرارسیدن مبارزات رسمی انتخاباتی، دیگر استیضاح او فایدهای برای دموکراتها نداشته باشد. با وجود این، به نظر میرسد حالا دموکراتها آن قدر دستشان از مدارک و مستندات علیه ترامپ پر هست که دیگر حتی از رفتن پرونده به مجلس سنا و مقاومت سناتورهای جمهوریخواه هم ترس چندانی نداشته باشند. دستکم جیمی کارتر، رئیس جمهور اسبق امریکا، در مصاحبه با شبکه اماسانبیسی استیضاح و برکناری ترامپ را ممکن میداند و این حرف او میتواند دلالت بر این داشته باشد که دموکراتها پشت کردن ترامپ به کنگره را پایان بازی نمیدانند. از این رو، بعید است دموکراتها در مقابل کارشکنی ترامپ کوتاه بیایند بلکه با جدیت بیشتر پرونده استیضاح او را پیش خواهند برد تا این که یا قبل از شروع رسمی مبارزات انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده او را برکنار کنند یا این که آن قدر به حیثیت سیاسی ترامپ در نزد افکار عمومی امریکا ضربه زده باشند که بر انتخابات سال آینده تأثیر خودش را بگذارد.