جوان آنلاین: روزی که شهید حسن باقری به شهادت رسید، برادرش محمدباقری هم همراهش بود. او به اندازه دو دقیقه از سنگر محل شهادت برادر فاصله میگیرد و در همین زمان خمپارهای از راه میرسد و حسن باقری و مجید بقایی به شهادت میرسند. به گفته سردار فتحالله جعفری، همین دو دقیقه باعث میشود تا فرصت ۴۳ ساله خدمت برای شهید محمد باقری فراهم شود. سپهبد شهیدی که تقریباً از زمان ورود برادر به جبههها او نیز به مناطق عملیاتی ورود کرده بود. هرچند از نقش محمد در جنگ تحمیلی کمتر گفته میشود، اما او کسی بود که راه برادر را پس از شهادتش پیمود و تا زمان شهادتش در بامداد ۲۳ خرداد از سوی بمباران صهیونیستها هیچگاه رخت رزم از تن خارج نکرد. متنی که پیشرو دارید، یادداشت و سخنان سردار فتحالله جعفری اولین فرمانده زرهی سپاه و از دوستان شهیدان حسن و محمد باقری درخصوص فعالیتهای این شهید گرانقدر در جبههها و همینطور اهتمام شهید به بیان زندگینامه و خاطرات دوران دفاع مقدس است.
ادامه راه برادر
سردار جعفری در یادداشت خود نوشته است: «سردار سرلشکر محمد باقری، متولد ۱۳۳۹ فرزند مجید، برادر کوچکتر شهید حسن باقری بنیانگذار اطلاعات عملیات بود که پس از شهادت حسن باقری مسئولیت اطلاعات عملیات جنگ را بهعهده گرفت و بهعنوان یکی از فرماندهان مهم و تأثیرگذار توانست ایفای نقش کند. وی که از سال ۱۳۵۹ وارد جنگ شده بود نقش کلیدی و مهمی در عملیاتهای سالهای ۵۹ و نیمه اول سال ۱۳۶۰ داشت و در عملیاتهای ثامنالائمه (ع) و طریقالقدس از فرماندهان اطلاعات جنگ بود.»
بار سنگین اطلاعات
بنیانگذار زرهی سپاه میافزاید: «وی در عملیات فتحالمبین مسئول اطلاعات عملیات قرارگاه فتح و در عملیات بیتالمقدس و فتح خرمشهر مسئول اطلاعات عملیات قرارگاه فتح کنار سپهبد شهید غلامعلی رشید بود. این مسئولیت تا عملیات محرم و مجروحیت ایشان ادامه پیدا کرد تا اینکه در ۹ بهمن ۱۳۶۱ حسن باقری در منطقه فکه به شهادت رسید و بار سنگین اطلاعات عملیات جنگ را محمد باقری به عهده گرفت.»
نقشآفرینی در فاو
سردار جعفری همچنین درخصوص خدمات و فعالیتهای شهید محمد باقری مینویسد: «وی در ادامه جنگ در سال ۶۲ و عملیاتهای والفجر از مسئولان رده بالای جنگ محسوب میشد و نقشی مهم در بالا بردن کیفیت شناسایی داشت و بهویژه از استفاده از پهپاد در شناساییها بهره برد و موفق به شناخت دقیق دشمن و حتی فریب آن شد و باز هم نقش بسیار مهمی در فتح فاو و حتی تعیین زمان اجرای آن بهعهده داشت. وی با این اطلاعات دقیق، هوش و ذکاوت بالا در این دوران از طراحان جنگ، فرماندهان برجسته و مسئول اطلاعات عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.»
متولد میدان خراسان
از زندگی شخصی شهید محمد باقری اطلاعات چندانی منتشر نشده است. سردار جعفری با اشاره به برخی از نکات زندگی شخصی شهید باقری مینویسد: «سردار سپهبد محمد باقری متولد میدان خراسان تهران پس از طی دبستان و دبیرستان، پس از انقلاب در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه پلیتکنیک پذیرفته شد و تا زمان تعطیلی دانشگاهها بهدلیل انقلاب فرهنگی در بهار ۱۳۵۹ در این دانشگاه مشغول به تحصیل بود. او بعدها دکترای جغرافیای سیاسی را از دانشگاه تربیت مدرس اخذ کرد. مسئولیتهای وی پس از پایان جنگ، رئیس اداره اطلاعات ستادکل نیروهای مسلح، معاون هماهنگکننده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا (ص)، معاون اطلاعات عملیات، معاون ارکان ستادکل نیروهای مسلح و استاد دانشگاه برای انتقال تجارب ارزشمند بود.»
جوانترین سرلشکر
جعفری در یادداشت خود بیان میدارد: «در سال ۱۳۸۷، سردار محمد باقری به درجه سرلشکری ارتقا پیدا کرد. او از جوانترین فرماندهانی بود که پیش از تصدی فرماندهیکل سپاه، ارتش یا ستادکل نیروهای مسلح به این درجه رسید و از ۸ تیر ۱۳۹۵ با حکم رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرماندهکل قوا بهعنوان رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بهعنوان عالیترین نهاد نظامی ایران تا شهادت انتخاب شد و خدمات ارزندهای به نیروهای مسلح ارائه کرد. این شهید بزرگوار دارای یک نشان درجهیک و دو نشان درجه ۳ فتح و یک نشان درجه۲ نصر بود.»
انجمن ژئوپلتیک
یکی از خصوصیات بارز شهید باقری چند بعدی بودن خصوصیات اخلاقی و تواناییهایش بود. سردار جعفری در همین رابطه مینویسد: «وی از مؤسسان انجمن ژئوپلتیک ایران بود. سردار سپهبد محمد باقری آبان سال ۱۳۹۸، در فهرست تحریمهای خزانهداری امریکا قرار گرفت. سردار سپهبد محمد باقری بامداد جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ در حمله اسرائیل به تهران به شهادت رسید و به جمع برادر و یاران شهید و همرزم خود پیوست و جای او همانند برادرش برای همیشه خالی ماند.»
جلسات چهارشنبهها
سردار جعفری همچنین در گفتوگویی که با خبرگزاری تسنیم انجام داده است، درخصوص نحوه پای کار آمدن شهید محمد باقری برای بیان خاطرات جنگ و زندگینامه خود میگوید: «دو سال پیش پس از کلی بحث و بررسی، شهید باقری رضایت داد تا زندگینامه و خاطراتش از دوران دفاع مقدس ثبت و ضبط شود، برای این منظور جلساتی را چهارشنبهها در مؤسسه برگزار میکردیم و هر هفته به بحث و بررسی خاطرات وی از سالهای جنگ میپرداختیم.»
وی در ادامه تصریح میکند: «در این جلسات که از سال ۱۴۰۲ آغاز شده بود، شهید محمد باقری دفتر یادداشتهای روزانه خود را میآورد و در مواردی نیز به بحث و بررسی تاریخی میپرداختیم، مسئولیت کار با مصطفی رحیمی بود و کار از ابتدای زندگی ایشان تا عملیات خیبر پیش رفته بود، اما دو ماه بود به دلیل حجم فشرده برنامههای شهید نتوانسته بودیم کار را پیش ببریم.»
پس از شهادت سردار
جعفری درباره روند ادامه کار میافزاید: «پس از شهادت شهید باقری ضرورت تدوین و انتشار این خاطرات دو چندان شده است، قرار ما با آقای رحیمی نویسنده کتاب بر این شده است که ادامه کار را با اسناد و مدارک موجود و با استفاده از خاطرات دیگران از شهید باقری پیش ببریم. دفتر یادداشتهای روانه ایشان نیز موجود است و میتواند بسیاری از اطلاعات را در اختیار ما قرار دهد، با توجه به اینکه بخشی از کار به اتمام رسیده در تلاش هستیم تا سه جلد نخست مجموعه را به زودی منتشر کنیم.»
روحیه خاص باقری
وی با اشاره به روحیه شهید باقری میافزاید: «من ارتباط نزدیکی با شهید باقری داشتم، روحیه خاصی داشت و به دنبال مطرحکردن خود نبود، بسیار فرمانده توانمندی بود و بعد از برادرش مسئول اطلاعات جنگ شد، طراح بسیاری از عملیاتهای موفق دفاع مقدس بود، اطلاعات ایشان مبنای طراحی عملیاتهای مختلف قرار گرفته بود و نقشی بسیار کلیدی و مؤثر در دوران دفاع مقدس داشت، اما کمتر دیده شده بود. انتشار خاطرات و زندگینامه وی میتواند نشان دهد که شهید محمد باقری که بود و چه کرد؟»
وی همچنین بیان میدارد: «نام مؤسسه شهید حسن باقری به مؤسسه شهیدان باقری تغییر خواهد کرد. شهید محمد باقری نفر اول نیروهای مسلح بود که پس از جنگ نیز آرام نگرفت، نفش مؤثری در ارتباط با جریان مقاومت در خارج از کشور داشت و اطلاعات سپاه قدس را شکل داد و نقش مؤثری در جریان مبارزات بوسنی، داعش و... داشت، با انتشار زندگینامه او مردم عادی متوجه خواهند شد که چه شخصیتی از دست رفت، فاصله خروج محمد باقری از سنگری که شهید حسن باقری در آن به شهادت رسید، دو دقیقه قبل از اصابت خمپاره بود، اما این دو دقیقه فرصت ۴۳ سال همراهی و نقش مؤثردر نیروهای مسلح جمهوی اسلامی را مهیا کرد.»