جوان آنلاین: صنعت لیزینگ به عنوان یکی از ابزار‌های کلیدی تأمین مالی می‌تواند نقش بسزایی در رونق تولید، تقویت اقتصاد و توسعه صنعتی کشور ایفا کند و قدرت خرید مصرف‌کنندگان را بالا ببرد، اما این صنعت در ایران برای مصرف‌کنندگان ناشناخته است. از آنجا که ابزار‌های تأمین مالی در صنعت لیزینگ محدود است، بانک مرکزی به نوعی در پی تدوین دستورالعمل جامع در راستای توسعه این صنعت است که پیش‌نویس آن هم تهیه شده است. به نظر وزن محدودیت در صنعت لیزینگ سنگین‌تر از توسعه آن است. قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی از تأثیر گرانی بر تولید ابراز نگرانی می‌کند و معتقد است: در این شرایط یکی از راهکار‌ها برای استمرار تولید به امید ایجاد فضای بازتر و ادامه حیات بنگاه‌های تولیدی، بحث استفاده از ظرفیت لیزینگ است چراکه کاهش قدرت خرید مردم به شدت تولید را تحت تأثیر قرار داده است و الان با نگرانی استمرار فروش و ادامه حیات بنگاه‌های تولیدی مواجه هستیم.
یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های دولت کاهش قدرت خرید مردم و کاهش تقاضای بازار است. صنعت لیزینگ با تسهیل فرایند‌های مالی برای کسب‌وکار‌ها و مصرف‌کنندگان می‌تواند به عنوان یک بازوی حمایتی قدرتمند در کنار سیاست‌های اقتصادی کشور عمل کند.
در حال حاضر ۶٣ شرکت لیزینگ مجوز دارند، ١۴شرکت در بورس فعالند و ٣٩ شرکت هم در حال اخذ مجوز هستند، اما ارزش این صنعت تنها ۴٠همت است و برای صنعتی که در صنعت پول و تأمین مالی با ۵٠سال سابقه کار می‌کند، این عدد ناچیز است.
سؤال این است، چرا در این شرایط به صنعت لیزینگ کمتر توجه می‌شود؟ موضوع این است که باید دید این صنعت تا چه حد اهمیت داشته و تا چه حد برای آن وقت گذاشته شده‌است. بُعد و اندازه این صنعت بسیار مهم است چراکه می‌تواند به تأمین مالی در کشور کمک کند، اما در واقع این صنعت کوچک مانده است. یکی از دلایل محدودیت‌های قانونی برای این صنعت است و یکی دیگر از دلایلی که باعث شده لیزینگ رشد نکند این بوده که نتوانسته است ارتباط استاندارد با ذی‌نفعان خود داشته باشد و این تعامل به وجود نیامده است.
فرشاد محمدپور، معاون تنظیم‌گری و نظارتی بانک مرکزی در همایش ملی صنعت لیزینگ و تأمین مالی با اشاره به کوچک ماندن لیزینگ‌ها می‌گوید: یکی از ذی‌نفعان صنعت لیزینگ دولت بوده و برای دولتی که به دنبال تأمین مالی تولید است، لیزینگ می‌تواند ابزار خوبی باشد. عدم‌تعامل بین صنعت لیزینگ و ذی‌نفعان باعث شده این صنعت توسعه پیدا نکند، این در حالی است که طبق آمار ٧٠درصد منابع لیزینگ به بانک‌ها مرتبط است و عملاً ۴٠درصد دارایی لیزینگ به طور مستقیم متعلق به بانک‌هاست و مابقی هم به طور غیرمستقیم به بانک‌ها مرتبط می‌شود.
وی می‌افزاید: اعتبارسنجی در لیزینگ بهتر از بانک‌ها انجام می‌شود چراکه در صنعت لیزینگ محل مصرف درست و دقیق منابع بسیار جلوتر از منابع بانکی است. نقد درباره لیزینگ‌های غیررسمی درست است و در حال حاضر لیزینگ‌هایی که مجوز ندارند، بزرگ‌تر از صنعت لیزینگ رسمی هم شده‌اند و توانسته‌اند مقررات را دور بزنند و فضای جذاب‌تر و راحت‌تری را ایجاد کرده‌اند. معاون تنظیم‌گری و نظارتی بانک مرکزی تأکید می‌کند: مباحث فقهی ابزار‌های جدید لیزینگ موضوعات خاص خود را دارد، اما بانک مرکزی به دنبال تدوین دستورالعمل جامع برای لیزینگ است، باید توجه داشت که در قانون و مقررات وزن محدودیت‌ها برای لیزینگ بیشتر از توسعه آن بوده است و در بخش توسعه دست‌اندرکاران و فعالان این صنعت می‌توانند کمک کنند، ما در بانک مرکزی مشتاق این ایده‌ها هستیم و اندازه صنعت لیزینگ باید به ۵٠٠همت برسد و ١٠برابر اندازه الان شود.
مفتح: صنعت لیزینگ بازار مصرف را رونق می‌دهد
محمدصادق مفتح، قائم مقام وزیر صمت در امور بازرگانی که در همایش ملی صنعت لیزینگ و تأمین مالی سخن می‌گفت، با بیان اینکه امروز یکی از مشکلات کشور در بخش تولید گرانی قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید مردم است، می‌گوید: این مشکل به شدت بر فعالیت و تولید بنگاه‌های اقتصادی اثر گذاشته است و کاهش قدرت خرید مردم به کاهش تقاضا منجر می‌شود. وی می‌افزاید: افزایش قیمت‌ها به شدت بازار تولید را تحت تأثیر می‌گذارد و مشکل دیگری را بر مشکلات تولید کشور اضافه می‌کند، امروز با توجه به این شرایط بحث فروش و استمرار تولید نگرانی جدی محسوب می‌شود و با کاهش قدرت پول ملی این مشکل جدی‌تر خواهد شد.
قائم‌مقام وزارت صمت تأکید می‌کند: در این شرایط یکی از راهکار‌ها برای استمرار تولید به امید ایجاد فضای بازتر و ادامه حیات بنگاه‌های تولیدی، بحث استفاده از ظرفیت لیزینگ است. تاکنون بنگاه‌های لیزینگ در خودرو فعال بوده‌اند و باید این نقش لیزینگ در بخش لوازم خانگی و مصرفی هم پررنگ شود چراکه کاهش قدرت خرید مردم به شدت تولید را تحت تأثیر قرار داده و الان با نگرانی استمرار فروش و ادامه حیات بنگاه‌های تولیدی مواجه هستیم.
مفتح می‌گوید: اگر در راستای استفاده از این ظرفیت لیزینگ برای ارگان‌های دولتی پیشنهاداتی وجود دارد که تسهیل‌کننده باشد، حتماً در اولویت وزارت صمت قرار می‌گیرد تا این ابزار فعال شود و شرایط حیات بنگاه‌های اقتصادی ادامه پیدا کند. پیش از این بحث لیزینگ برای خرید جهیزیه مطرح شده بود و از این طریق هم می‌توان بازار مصرف را رونق و هم بازار‌های جدید را توسعه داد، ما هم در دولت و وزارت اقتصاد و وزارت صمت از لیزینگ حمایت می‌کنیم.
معاون بانک مرکزی: لیزینگ‌های غیرمجاز بزرگ‌تر از رسمی‌ها هستند
همچنین کوروش پرویزیان در همایش ملی صنعت لیزینگ و تأمین مالی با بیان اینکه صنعت لیزینگ به شکل امروزی در ایران نیم‌قرن سابقه دارد، می‌گوید: سابقه لیزینگ به سال ۱۳۵۴ برمی‌گردد که نسبت به کشور‌های منطقه مانند پاکستان، ترکیه، عربستان، امارات و عمان سابقه طولانی‌تری دارد.
وی می‌افزاید: در اوایل دهه٨٠ بیش از ۴۵٠شرکت لیزینگ فعالیت داشتند، اما با تصویب قانون تنظیم بازار غیرمتشکل در سال١٣٨٣ رشد صنعت لیزینگ دچار چالش شد و در حال حاضر حدود ۶٠شرکت لیزینگ با مجوز بانک مرکزی در حال فعالیت هستند و به رغم این سابقه، به دلایل مختلف لیزینگ در ایران ضعیف شده و با توسعه همراه نبوده و جایگاه آن در رتبه پایین‌تر از کشور‌های منطقه قرار گرفته است.
رئیس پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به مشکلات صنعت لیزینگ گفت: عمده دلایل این موضوع به نبود شناخت کافی از این صنعت در بین متولیان و تصمیم‌گیران اقتصادی، عدم‌اطلاع‌رسانی کافی از فواید و مزیت‌های این صنعت در برآوردن نیاز‌های اقتصادی خانوار‌ها مانند کالا و مسکن و بخش‌های مختلف اقتصادی تولیدی، خدماتی، کشاورزی و صنعتی برمی‌گردد. پرویزیان می‌گوید: بر اساس گزارش بازار لیزینگ جهانی منتشرشده در سال٢٠٢۵، اندازه بازار لیزینگ در سال‌های اخیر به شدت رشد کرده است، به طوری که از ۸۳/۱۸۹۰ میلیارد دلار در سال ٢٠٢۴ به ۷۸/۲۱۰۰ میلیارد دلار در سال٢٠٢۵ با نرخ رشد مرکب سالانه ١٠درصد رشد خواهد کرد.
