جوان آنلاین: برخی از اعضای هیئتهای انتخاب و داوران جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران معتقدند اگرچه آثار شرکتکننده در این رویداد از لحاظ تکنیکی و فرم پیشرفت چشمگیری داشتند، اما تولیدات حوزه انیمیشن هم مثل مدیوم سینما از ضعف مفرط فیلمنامه رنج میبرند.
سیزدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران قرار است در چهار بخش مسابقه، خارج از مسابقه، نمایش ویژه و چشمانداز از ۱۳ تا ۱۷ اسفند در مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شود؛ رویدادی که محملی برای ارائه تازهترین تولیدات این عرصه و انگیزهای برای فعالان این هنر صنعت است. آثار ارسال شده به دبیرخانه این جشنواره از سوی فعالان و تیمهای تولیدکننده فیلمهای پویانمایی کشورمان و بررسی این تولیدات از سوی هیئت انتخاب و تیم داوری برای تعیین سطح، کیفیت و تکنیکهای به کار گرفتهشده در آنها سنگ محک مناسبی برای این هنر صنعت محسوب میشود.
کم بودن آثار سه بعدی
شهرام خوارزمی، عضو هیئت داوران بخش مسابقه ایران سیزدهمین جشنواره پویانمایی تهران در رابطه با کیفیت آثار رسیده به دبیرخانه این رویداد میگوید: امسال آثار خوبی را در جشنواره پویانمایی شاهد بودیم که این آثار را به لحاظ کیفی میتوان در دو دسته آثار شاخص و آثار درجه ۲ تقسیمبندی کرد که البته با توجه به سطح کیفی انیمیشنهای راهیافته به این رویداد میتوان گفت که آثار درجه ۲ هم از کیفیت خوبی برخوردار بودند و مشخص بود که گروههای فیلمسازی برای تولید اثرشان زحمت کشیدهاند.
عضو هیئت داوران مسابقه ایران جشنواره پویانمایی تهران درباره تنوع آثار سیزدهمین جشنواره پویانمایی اظهار میدارد: خوشبختانه شاهد تنوع در بین آثار بودیم ولی تعداد آثار سهبعدی کمتر از حد انتظار ما بود و در بخش سریالی و تلویزیونی هم معمولاً یک نوع تکنیک غالب بود که احتمالاً دلیل این مسئله به روند تولید و هزینه مربوط شود و شاید همین شرایط باعث شود که در این بخش رقابت کمتر باشد، اما در بخش فیلم کوتاه فیلمسازان از تکنیکهای مختلفی استفاده کرده بودند. بهطور کل در نگاهی به همه بخشها همانطور که گفتم تعداد آثار سه بعدی کمتر از حد انتظار بود و انتظار داشتم تعداد آثار ساختهشده در این تکنیک بیشتر باشد.
وی درباره سطح کیفی فیلمنامه آثار راه یافته به جشنواره تأکید میکند: در حوزه فیلمنامه و موضوع میتوان بیشتر آثار راه یافته به جشنواره را در یک سطح ارزیابی کرد، ولی در بین این آثار برخی فیلمها واقعاً کیفیت بالایی داشتند و باید بگویم چند اثر بودند که فیلمنامههای جذاب، خلاقانه و خوبی داشتند و باقی فیلمنامهها در یک سطح بودند.
خوارزمی خاطر نشان میکند: مقایسه سینمای انیمیشن ایران با کشورهایی که در این عرصه به پیشرفت چشمگیری رسیدهاند، مقایسه درستی نیست.
ضعف فیلمنامه و عدم نیازسنجی مخاطبان
سیدعارف علوی یکی دیگر از داوران بخش مسابقه ملی جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران درباره آثار این دوره عنوان کرد: کارها از لحاظ تکنیکی و فرم، آثار نسبتاً خوبی بودند که در قیاس با سالهای گذشته رشد قابلتوجهی داشتیم و هر روز این پیشرفت چشمگیرتر میشود. خوشبختانه امکانات خوبی در کشور وجود دارد و افرادی که در این حوزه فعالیت میکنند، بیشتر شدهاند و انیمیشن در کشورمان روز به روز در حال گسترش است.
داور بخش مسابقه ملی جشنواره پویانمایی تهران در ادامه با اشاره به اینکه آنچه میتواند به عنوان نقطه ضعف ما مطرح شود، بحث محتوا و نحوه ارائه آن است، میافزاید: البته این ضعف در مابقی حوزههای فرهنگی نیز وجود دارد و ما باید تلاش کنیم تا در این حوزه به پیشرفت برسیم. در واقع داشتن محتواهای مناسب و شیوه ارائه درست که فهم مخاطب را به همراه داشتهباشد، یکی از نکتههای مهمی است که در بیشتر آثار میتوان ضعف در این حوزه را مشاهده کرد، بنابراین ما با وجود نقاط قوت بسیار زیاد، باید به این نقطه ضعف نیز توجه داشته باشیم تا در سالهای آینده به پیشرفت در این حوزه برسیم.
طراح و بنیانگذار پویشهای کتاب و کتابخوانی در کشور با تأکید بر اینکه ضعف در محتوا مربوط به فیلمنامه است، خاطر نشان میکند: ما باید فیلمنامههایی داشتهباشیم که مناسب نیاز مخاطب خودمان است و بخش عمدهای از کارها در جشنواره سیزدهم پویانمایی آثاری بودند که برای مخاطب محتوای ملموسی نداشتند. در حوزه محتوا برای تولید آثار هنری نیازهایی داریم که به این نیازها توجه چندانی نمیشود و من بر این عقیدهام که به یک مخاطبسنجی و کشف نیازهای مخاطب داخلی نیاز داریم که اتفاقاً مخاطبان گستردهای هستند.
عضو شورای عالی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درباره یکی دیگر از ضعفهای آثار این دوره از جشنواره میگوید: ضعف آثار پویانمایی در این دوره جشنواره بیشتر مربوط به حوزه کودک و نوجوان میشد که اتفاقاً به لحاظ کمی نیز تعداد آثار اندک بود و آثار راهیافته به جشنواره نیز بر اساس نیاز مخاطب تولید نشدهبودند. کانون باید توجه بیشتری به حوزه کودک و نوجوان در انیمیشن داشته باشد. پرداختن به کلیت سینمای انیمیشن وظیفه کانون نیست، چراکه یک اثر انیمیشن میتواند برای مخاطب بزرگسال نیز تولید شود و کانون بهتر است بر پویانمایی برای کودک و نوجوان تمرکز داشته باشد و روی این موضوع کار کند و وقت بگذارد.
رشد در فرم و محتوا
بهنود نکویی، کارگردان و تهیهکننده پویانمایی و عضو هیئت انتخاب سیزدهمین جشنواره بینالمللی پویانمایی تهران درباره رشد هنر صنعت پویانمایی کشورمان میگوید: خوشبختانه فضای تولید انیمیشن در کشور ما به خصوص در بخش فیلم کوتاه انیمیشن رشد بالایی داشته و سینماگران به یک بلوغ در فیلمسازی و روایتگری رسیدهاند و این نکته را از نقاط قوت انیمیشنهای ایرانی میدانم. در حوزه فیلمهای سینمایی بلند هم در بخش داخلی و بینالمللی شاهد رشد خوبی هستیم و آثاری که امسال دیدیم در فرم و محتوا و روایت قصه واقعاً قابلتأمل و دیدنی هستند. آثار فیلمسازان داخلی واقعاً برازنده حضور در جشنوارههای معتبر دنیا هستند و این نشان میدهد که سینمای انیمیشن ایران مسیر رو به رشدی را طی میکند.
کارگردان انیمیشن «بچه زرنگ» در پایان خاطرنشان میکند: جشنواره پویانمایی یکی از رویدادهای فرهنگی معتبر کشور ما است و در دنیا نیز به جایگاه ویژهای رسیدهاست. شاهدیم که هر سال فیلمسازان مهمی در این جشنواره حضور دارند و این نشان میدهد که جشنواره از سوی دغدغهمندان و فعالان این حوزه به دقت رصد میشود.