توافق به موقع ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باعث شد که شورای حاکم آژانس علیه تهران بیانیه‌ای صادر نکند؛ موضوعی که تل‌آویو را از روند تحولات نگران کرده است. البته اینکه این روند به احیای مذاکرات احیای برجام منجر خواهد شد یا نه، معلاوم نیست به خصوص که نماینده روس‌ها در مذاکرات گفته «فکر نمی‌کنم امریکایی‌ها به زودی، به میز مذاکرات بازگردند». اروپاییان در روند معکوس با این فرایند، ترتیبات «اینستکس» را منحل کردند؛ چیزی که تعبیر «ماشین بدون بنزین» درباره‌اش استفاده شده بود.
میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین صادر نشدن قطعنامه‌ای علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را گامی مثبت توصیف کرد و گفت که سفر اخیر رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی به تهران دریچه حل و فصل برخی مشکلات را گشود. اشاره اولیانوف به نشست سه شنبه شورای حاکم است که در آن درباره برنامه هسته‌ای ایران قطعنامه‌ای صادر نشد. گفته شده که اروپاییان خواستار موضع تندتری علیه ایران بوده‌اند، ولی امریکا به دلیل نگرانی از اثر صدور قطعنامه علیه ایران بر همکاری ایران، مخالف موضع تند بوده است. «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، عصر روز جمعه در گفت‌وگویی کوتاه با شبکه «الجزیره» سفر هفته گذشته خود به ایران را بسیار مهم توصیف کرد و گفت که این «ما را قادر ساخت درباره مسائل و اصولی عملی به تفاهم برسیم.»رافائل گروسی همچنین ادعا کرد: «ما در بالا‌ترین سطح از ایران تعهداتی گرفتیم و این با تمام دوره‌های قبلی متفاوت است.»برخی ناظران روند کنونی را، گامی به سمت شروع مذاکرات احیای برجام می‌دانند. اولیانوف به شبکه خبری الجزیره گفته که سفر [رافائل]گروسی به تهران موفقیت‌آمیز بود و در‌ها را به روی حل برخی از مشکلات باز کرد»، اما او از اینکه این روند به احیای برجام منجر شود، ابراز بدبینی کرده و گفته است: «امریکایی‌ها و اروپایی‌ها در بازگشت به توافق هسته‌ای مانع‌تراشی می‌کنند.»وی با بیان اینکه متن توافق تقریباً آماده است و فقط برخی از سطر‌ها نیازمند مذاکره است، تصریح کرد: «فکر نمی‌کنم امریکایی‌ها به زودی، به میز مذاکرات بازگردند.» نماینده دائم روسیه تأکید کرد که بدون توافق هسته‌ای، خطر تنش بالاست و این مسئله، منطقه را به سمت درگیری سوق خواهد داد.
نگرانی تل‌آویو
در تل‌آویو، صادر نشدن قطعنامه در شورای حکام، یک نشانه منفی درخصوص روند احیای دیپلماسی فرض می‌شود. بر اساس گزارش آکسیوس، مقامات اسرائیلی گفته‌اند که تل‌آویو از اینکه امریکا از پیشنهاد فرانسه، آلمان و انگلیس برای صدور قطعنامه انتقادی علیه ایران در جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اوایل هفته جاری حمایت نکرد، ناامید و ناراضی است، به خصوص که ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا بار دیگر بر دیپلماسی در قبال برنامه هسته‌ای ایران تأکید کرد و گفت: انتظار داریم ایران به تعهدات خود در بیانیه مشترک با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عمل کند. به گزارش ایرنا، پرایس که در پایان ماه جاری میلادی از سمت خود استعفا می‌دهد، روز سه شنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران در واشنگتن درباره توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت ما از تلاش‌های آژانس بین‌المللی اتمی برای حل تمام مسائل پادمانی و اعمال تدابیر راستی‌آزمایی و نظارتی مؤثر در تأسیسات هسته‌ای ایران حمایت می‌کنیم. او در عین حال این را هم متذکر شد که ما از نزدیک با همتایان اروپایی خود از جمله انگلیس، فرانسه و آلمان در خصوص برنامه هسته‌ای ایران همکاری می‌کنیم، چیزی که با توجه به موضع منفی اروپاییان در قبال ایران، مانع این می‌شود که چشم‌انداز چندان مثبتی در روند‌های آتی دیپلماسی غرب با ایران تصویر کرد. تارنمای آکسیوس روز چهار شنبه به نقل از یک مقام ارشد صهیونیستی نوشت، مذاکرات امریکا و اسرائیل در مورد ایران در این هفته مثبت بود و نشان داد که دو کشور از دیدگاه بسیار نزدیک‌تر به این موضوع نگاه می‌کنند. خبرنگار آکسیوس گزارش کرده که مذاکرات در کاخ سفید که از زمان روی کار آمدن کابینه جدید اسرائیل اولین بار در نوع خود بود که در میان نگرانی‌های فزاینده در مورد پیشرفت بی‌سابقه برنامه هسته‌ای ایران انجام شد و به گفته کاخ سفید، تیم‌های دو کشور در مورد تقویت مشارکت امنیتی بین اسرائیل و امریکا گفتگو کردند و متعهد شدند که هماهنگی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای و «بازدارندگی بیشتر در مقابل فعالیت‌های منطقه‌ای بدخواهانه ایران» را تقویت کنند.
انحلال «ماشین بدون بنزین»!
اروپا اعلام کرد که اینستکس را به دلیل «عدم همکاری» ایران تعطیل خواهد کرد، ترتیباتی که پیش از این تخت‌روانچی، نماینده سابق ایران در سازمان ملل از آن به «ماشین بدون بنزین» تعبیر کرده بود. به گزارش بی‌بی‌سی، کشور‌های اروپایی روز پنج شنبه اعلام کردند که تصمیم دارند سیستم مالی «اینستکس» را تعطیل کنند. وزارت خارجه آلمان و فرانسه گفته‌اند که ۱۰ کشور سهیم در اینستکس شامل بلژیک، آلمان، فنلاند، دانمارک، فرانسه، هلند، نروژ، اسپانیا، سوئد و بریتانیا، با ادامه خودداری ایران از همکاری با این نهاد نتیجه گرفتند که مبنایی برای حفظ آن وجود ندارد. این سیستم در سال ۲۰۱۹ برای تسهیل تجارت با ایران و حفاظت از شرکت‌های طرف معامله ایران در برابر تحریم‌های امریکا راه‌اندازی شده بود. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفته است که «متأسفانه دولت‌های اروپایی در کنار بی‌عملی در خصوص سایر تعهدات خود، در راه‌اندازی مؤثر اینستکس نیز ناکام بودند و اقدامات لازم و ضروری برای فعال‌سازی آن در قالب انجام تعهدات اروپا ذیل برجام را انجام ندادند». به گفته کنعانی «این کشور‌ها در تمام طول زمان فعالیت اینستکس هیچ منبع مالی یا خط اعتباری بلندمدت به این کانال تزریق نکردند». وی در عین حال افزوده که «ایران هیچ‌گاه به اینستکس دل نبسته بود و تجارت بین‌المللی خود را از سایر کانال‌های مالی و بانکی بین‌المللی انجام داده است.»
