همه ما کم و بیش شاهد پرت شدن زباله از خودرو به بیرون هستیم، به خصوص ته سیگارهایی که دشمن طبیعت هستند. آیا میدانید که مطابق قانون، اگر مأموران پلیس راهنمایی و رانندگی خودرویی را مشاهده کنند که از داخل آن زبالهای به بیرون ریخته میشود، حق جریمه و اعمال قانون این خودرو را دارند؟!
در واقع قانونگذار بهترین ابزار برای جلوگیری از این عمل را اعمال قانون دانسته است تا از محیط زیست حمایت کند، اما کمتر مواقعی شاهد آن بودهایم یا حداقل از دیگران اعمال چنین جریمههایی را شنیدهایم. در خبرها آمد که با رانندهای که زباله را به بیرون پرت کرده برخورد شده است. احسان باقریپور، سرپرست پارک ملی خشکی- دریایی بوجاق کیاشهر از معرفی فردی که از داخل خودرو زباله به خیابان پرتاب کرده بود، خبر داد و گفت: پس از انتشار فیلمی در فضای مجازی مبنی بر اینکه فردی زبالهها را از خودروی خود در خیابان اصلی پرتاب میکرد، با پیگیریهای اداره حفاظت محیط زیست و دستور رئیس حوزه قضایی بندر کیاشهر وی به مراجع قضایی احضار و محکوم به جزای نقدی شد.
وی افزود: جرایمی از این دست تهدید علیه بهداشت عمومی است و برابر با ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی و با عنایت به ماده ۲۰ قانون مدیریت پسماند جرم محسوب میشود.
افزون بر این طبق ماده ۲۰۶ آییننامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۳۸۴ ریختن شیشه، بطری، میخ، سیم، حلبی، مایعات لزج و چرب، نخالههای ساختمانی و زباله، مصالح ساختمانی، شستوشوی وسایل نقلیه، ایجاد موانع و به طورکلی هر عملی که باعث سد راه و ایجاد خطر و انحراف وسایل نقلیه از مسیر حرکت باشد، روی راهها، شانه جادهها و حریم قانونی آنها ممنوع است. این ماده قانونی در ادامه میافزاید: همچنین ریختن هرگونه زباله، ضایعات و اشیا، آب دهان و مانند آن از درون خودرو به وسیله راننده یا سرنشینان ممنوع است. سال ۱۳۸۶ نیز «طرح ساماندهی راهکارهای حقوقی و اجرایی برخورد با متخلفان پخش، دفع، حمل و امحای غیرمجاز و نامناسب پسماندها در فضاها و معابر عمومی شهر» به تصویب رسید. بر اساس این طرح رانندگانی که از خودروها زباله در شهر پرتاب کنند تا سقف ۳۵هزار تومان جریمه میشوند. همچنین جرایمی برای تخلیه زباله در محلهای غیرمجاز و نیز رانندههای زبالهریز تعیین شده است.
طبق آنچه در جدول جرایم رانندگی سال ۱۴۰۱ آمده است پرتاب کردن یا ریختن ضایعات، زباله، اشیا، آب دهان و بینی و امثالهم از وسیله نقلیه به سطح معابر مشمول جریمه ۳۰ هزار تومانی است. شهروندانی که در یک جامعه زندگی میکنند باید بدانند در قبال حقوق شهروندی که به آنها تعلق میگیرد، چه تکالیفی دارند. یکی از مهمترین تکالیف شهروندان رعایت نظافت و پاکیزگی شهر و به عبارت بهتر جامعهای است که در آن زندگی میکنند. این خود شهروندان هستند که باید مکلف به رعایت پاکیزگی محیط زیست باشند، اما در نهایت شکسته شدن قفل اعمال قانون و در نظر گرفتن جریمه در این زمینه برای افرادی که به درستی به تکالیف و وظایفشان عمل نمیکنند، ضروری به نظر میرسد.