شب گذشته رهبر معظم انقلاب در سخنانی در دیدار رمضانی که با کارگزان نظام داشتند، بر این نکته تأکید کردند: گشایشهای ارزی را خرج کارهای زیربنایی کنید، برخی گشایشهای ارزی مطرح میشود، مراقب باشیم اگر احتمالاً گشایشی ایجاد شد، درآمدها صرف واردات بیرویه نشود و به مسائل زیربنایی از جمله حمل و نقل جادهای و ریلی، شرکتهای دانشبنیان، نوسازی صنایع، راههای ارتباطی با کشورهای همسایه و حل مشکل مهم آب اختصاص یابد.
البته این نصایح اولین بار نیست که رهبری آن را به کارگزاران نظام گوشزد میکنند بلکه در دولتهای قبل نیز بارها نسبت به واردات بیرویه به دولتمردان تذکر دادهاند، اما متاسفانه کمتر به آن توجه شد و نتیجه آنکه با روی کارآمدن ترامپ و بازگشت تحریمها تورم افسارگریخته و سرساماور سالهای ۹۸ و ۹۹ بود که گریبان کشور را گرفت.
این روزها از یک طرف اخبار پیرامون لغو و کاهش تحریم ایران به میان آمده است و از سوی دیگر بالارفتن قیمت نفت به دلیل جنگ اوکراین باعث شده که درآمدهای نفتی کشور افزایش پیدا کند و همین اتفاق باعث شده است که از دید بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران با پرشدن دست دولت از ارزهای خارجی بیم آن میرود که رویکرد راحت دولت برای کنترل تورم ارزپاشی و پایین نگه داشتن مصنوعی قیمت دلار باشد. این اشتباهی بود که دولت یازدهم و دوزادهم نیز آن را مرتکب شد. پس از آنکه دولت حسن روحانی به ارزهای بلوکه شده ایران دست یافت دولت با واردات بیرویه کالاهای خارجی از یک طرف کمر تولیدکنندگان داخلی را شکست و باعث زیان آنها شد و از سوی دیگر با خرج بیبرنامه ارزها باعث هدر رفتن آن شد. شاید آخرین چرخه از آن عملکرد اشتباه دولت قبل اختصاص بیحساب و کتاب ارز ۴۲۰۰ است که هنوز اقتصاد کشور نتوانسته از رانت و فساد ماحصل آن تصمیم اشتباه رهایی یابد.
آنچه مسلم است همانطور که رهبری فرمودند اگر ارزهای نفتی را در جهت مسایل زیربنایی و نیازهای اساسی کشور و توسعه و ترمیم حمل و نقل جادهای و نوسازی صنایع و حمایت از شرکتهای دانشبنیان واقعی صرف کنیم، بیشک اقتصاد کشور برای آینده بیمه میشود و ثمرات آن در درازمدت نصیب همه ایرانیان خواهد شد.
به عنوان مثال در حال حاضر نزدیک به ۸۰ درصد ترانزیت کالا توسط جادههای کشور صورت میگیرد که همین اتفاق باعث شده است آمار تلفات جانی و مالی جادهای کشور بالا برود و شاهد، هدر رفتن سوخت فسیلی در کشور باشیم. از سوی دیگر بالا بودن هزینه حمل و نقل باعث گران شدن خدمات در شرکتهای پایین دستی شده است. از دید بسیاری از تحلیگلران اقتصادی برای توسعه یافتن شبکه راهآهن ایران نیازمند ۲۸ میلیارددلار سرمایهگذاری است اگرچه این مبلغ پول هنگفتی است، ولی با در نظر گرفتن اینکه در چند سال گذشته ۶۵ میلیارددلار ارز کشور با دلار ۴۲۰۰ تومانی هدر رفت به این نتیجه میرسیم که مدیریت حلقه گمشده مدیریت کلان اقتصاد کشور است.