هرمزگان؛ استانی در جنوب کشور که به خاطر همجواری با سواحل دریای عمان و خلیج همیشه فارس، از زیبایی و دلنوازی خاصی برخوردار است، اما اگر بدانیم همین منطقه استراتژیک که بنادر مهمی را در دل خود جای داده است، در دوران طاغوت از محرومیت زیادی رنج میبرد و از نظر شاخصهای آموزشی و بهداشتی و اقتصادی در رتبه پایینی بود، آن وقت به بیتوجهیهای صورت گرفته به مردمان این سرزمین در زمان حکومت پهلوی بیش از پیش پی میبریم.
کسانی که طی سالهای اخیر به سواحل جنوب کشور سفر کردهاند، به خوبی شاهد بودهاند که به برکت انقلاب اسلامی و توجه آن به مناطق کمبرخوردار و محروم، هرمزگان در مسیر و مدار رشد، پیشرفت و توسعه قرار گرفته و اگر امروز بگوییم این استان مقام اول صیادی و یکی از قطبهای کشاورزی، صنعتی و تولید انرژی است، حرفی بیراه نگفتهایم. تا قبل از اینکه انقلاب اسلامی به پیروزی برسد، هرمزگان حدود ۳۰۰ هزار نفر جمعیت داشت که یک ششم جمعیت فعلی به شمار میآید، اما با همان جمعیت محدود هم بهرهای از خدمات و امکانات اجتماعی، بهداشتی و درمانی، آموزشی و فرهنگی نبرده بود و شرایط بسیار سختی را تجربه میکرد. بعد از استقرار نظام جمهوری اسلامی ابتدا برنامههای محرومیتزدایی و بعد از آن طرحهای توسعه و رشد اقتصادی در صنایع مختلف هرمزگان شروع شد. این تغییر و تحول به قدری شتاب گرفت که از سال ۹۵ به بعد این استان از نظر جذب سرمایهگذاریها رتبه نخست کسب کشوری را به خود اختصاص داد.
فعالیت ۲۰ طرح ملی اقتصادی
هرمزگانِ امروز، دیگر یک استان محروم نیست، بلکه آن را باید مولد و حامی بسیاری از مناطق دیگر بدانیم، زیرا قادر است به غیر از اداره خودش، هزینه اداره ۱۰ استان دیگر را نیز بپردازد. بیش از ۲۰ طرح ملی اقتصادی در هرمزگان فعال است که درآمد آنها در طول سال به صدها میلیارد تومان میرسد. نیاز نیست برای آشنایی با طرحها راه دوری برویم. طرحهای ساخت نیروگاه، پالایشگاه، سایت گلخانه، پرورش ماهی در دریا و هزاران هکتار مزرعه پرورش میگو فقط گوشهای از این اقدامات است که هر شنوندهای را مجاب میکند تا توانمندیهای هرمزگان را بپذیرد.
براساس آمار و گزارشهای موجود تا سال ۹۸ هرمزگان با استفاده از ظرفیتهای اقتصادی و همچنین بهرهگیری از نیروی توانمند انسانی و متخصص، سالانه بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان به خزانه کشور واریز میکرد که این رقم ۴۰ درصد بیشتر از درآمد موظفی سالانه بود. جالب اینکه این درآمد در سالهای اخیر و با اجرای طرحهای توسعه ساحل مکران و صنعت شیلات و گردشگری چند برابر شده است.
۱۰ کشور دنیا مقصد محصولات شیلات
اگر از استانی که در حاشیه دریای عمان و خلیجفارس قرار دارد، حرف بزنیم و از توانمندیهای شیلات آن سخن به میان نیاوریم، حتماً کملطفی بزرگی در حقش کردهایم. از شیلات هرمزگان همین بس که بدانیم از سال ۹۵ تا ۹۸ و طی سه سال متوالی با صید بیش از ۲۰۰ هزار تن انواع آبزی رتبه اول کشوری را به خود اختصاص داد. بهرهمندی از ۵۰ هزار هکتار اراضی مستعد برای تولید میگوی پرورشی، ۱۴ مرکز پرورش با تولید یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون لارو میگو و اجرای طرحهای جدید پرورش فانوس ماهیان و انواع ماهیان تزئینی و ماهی در قفس و خاویاری رونق خاصی به این صنعت در هرمزگان داده است.
بعد از گذشت ۴۳ سال از انقلاب اسلامی، حالا شیلات هرمزگان دیگر یک صنعت بومی و محلی نیست، بلکه آنقدر پیشرفت کرده است که میتواند محصولاتش را به بیش از ۱۰ کشور آسیایی و اروپایی صادر کند.
هرمزگان ۱۴ بندر تجاری دارد
چقدر زیباست بدانیم یک استانی که طی ۴۳ سال از منطقهای محروم و نیازمند که ساکنانش زیر خط فقر زندگی میکردند، حالا به قطب تولید فولاد و آلومینیوم و بنزین و کشتیسازی و شاهراه اتصال آسیا و اروپا به کشورهای شمالی ایران تبدیل شده است. آری، حالا هرمزگان به برکت منابع سرشار معدنی و اقتصادی خودش، قطب صنایع مادر و زیرساختی و بنیادی ایران است. استانی که تا چهار دهه قبل از داشتن خطوط ریلی و راهآهن بیبهره بود. منطقهای که اصلاً بزرگراه و آزادراه و جاده آسفالته روستایی نداشت، امروز به چنان قدرت و توانمندی رسیده که بیش از ۷۰ درصد ترانزیت کالای کشور از بندرعباس صورت میگیرد. نباید فراموش کرد دوران جنگ تحمیلی و خسارات بیشماری بر اثر بمبارانها به زیرساختها و بنادر تجاری هرمزگان وارد شد. اما از ابتدای دهه ۷۰ و با آغاز ساخت و سازها و نوسازی بناها و مراکز اقتصادی و تجاری حالا هرمزگان دارای ۱۴ بندر تجاری است.
مجتمع بندری شهیدرجایی بندرعباس بهعنوان بزرگترین و مهمترین این بنادر مطرح است. بندری که به خاطر ارتباط با ۸۰ کشور دنیا و داشتن ۲۵ خط کشتیرانی بینالمللی، مسئولیت ۷۰ درصد عملیات کانتینری و ۶۰ درصد عملیات صادرات و واردات کشور را بر عهده دارد. مجتمع بندری شهیدرجایی نقطه اتصال کشورهای شمال اروپا، اسکاندنیاوی و روسیه به کشورهای حوزه خلیجفارس، اقیانوس هند و جنوب شرقی آسیا در مسیر رهگذر شمال - جنوب است.
تولید ۲ میلیون تن محصولات کشاورزی
موقعیت جغرافیایی و آب و هوای هرمزگان در کنار زمینهای حاصلخیز توانسته قدرت کشاورزی را در این استان به شدت بالا ببرد، اما نکته حائز اهمیت این است که هرمزگان قطب محصولات خارج از فصل کشاورزی به شمار میآید و در فصول سردی که اکثر مناطق زیر برف و بوران قرار میگیرند، کشاورزان این استان در حال کشت و برداشت محصولات و ارسال آنها به دیگر مناطق هستند. وجود ۱۶۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و تولید ۲ میلیون و ۲۲۴ هزار تن انواع محصول باغی و زراعی باعث شده تا هرمزگان رتبه دوم کشوری را در تولید محصولات کشاورزی به خود اختصاص دهد. این استان در تولید محصولاتی مانند انبه میناب، لیموترش رودان و بادمجان رتبه اول، خرمای پیارم، نارنگی سیاهو و ۲۰ محصول دیگر رتبههای اول تا سوم را در کشور دارد. هماکنون شهرستانهای میناب، رودان و حاجیآباد به قطب بزرگ کشاورزی در زمینه مرکبات و صیفیجات و حتی دامپروری و پرورش دام و طیور تبدیل شدهاند، اما این پایان کار نیست و باید بدانیم هزار و ۷۰۰ تن از محصولات تولیدی هرمزگان با رشد صنایع تبدیلی قابل فرآوری هستند. کاری که میتواند به صادرات، تسخیر بازارهای کشورهای حوزه خلیجفارس و اروپا و در نهایت ارزآوری منتهی شود.