سرويس فرهنگ و هنر جوان آنلاين: استاد ابراهیم گوهری که این روزها دوران نقاهت بیماری خود را در دامنه پوست انداختن بازنشستگی سپری میکند تنها چشم به راه کسانی است که ارکستر سمفونیکهای او را در بیش از نیمقرن سپریشده در تالارها و کنسرواتوارها نظارهگر بودهاند. این استاد برجسته که سال ۱۳۲۱ در تبریز یعنی مهد هنر موسیقی فولکلوریک و مرز انتقال دو فرهنگ ایران و شوروی سابق چشم به جهان گشود، در سال ۱۳۳۹ به دلیل علاقه زائدالوصفی که به موزیک کلاسیک پیدا کرد وارد هنرستان موسیقی در شهر تبریز شد و از استادانی برجسته همچون یوسف یوسفزاده، مصطفی کسروی، عزیز شعبانی، علیمحمد رشیدی، استپان سانوسیان، زاون یادگاری و لوسیک مارتیروسیان بهرهمند شد و در محضرشان کسب هنر کرد. در سال ۱۳۴۳ پس از فارغالتحصیل شدن از هنرستان، وزارت فرهنگ و هنر سابق او را به تدریس دعوت و به وزارت آموزشوپرورش «معارف» آن زمان معرفی کرد تا بدواً این هنر به صورت تئوری و پایلوت در مدارس شهر تاریخی اصفهان آموزش داده شود. کمبود مربی با تحصیل آکادمیک در این رشته که استاد را تقریباً منحصربهفرد کرده بود اجازه نداد تا لحظاتی از شبانهروز را بیکار و فارغ بماند. از این نظر علاوه بر اجرای وظایف رسمی با تأسیس کانونی با کلاسهای فراوان به منظور آموزش نسل نوجوان و جوان و به خصوص دانشآموزان تا پاسی از شب به آموزش کلاسیک موسیقی میپرداخت که در حقیقت اولین آموزشگاه رسمی کشور در این زمینه بهحساب میآمد و به مرور زمان هنرهای دیگری ازجمله نقاشی، خط و تئاتر هم به آن اضافه شد.
سال ۱۳۴۶ را میتوان آغاز یک تحول در آموزش همگانی و رسمی درس موسیقی در کشور دانست زیرا با بازرسیهای مکرری که از این کانون به عمل آمده بود وزارت فرهنگ و هنر و همچنین معارف وقت را بر آن داشت تا با الگو گرفتن از این مجموعه محلی بنیان باشگاههای پرورشی دانشآموزان و همچنین کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان گذاشته شود و با تشکیل دپارتمان موسیقی در دانشگاه تهران ابراهیم گوهری نیز بر اساس تصمیم وزارتخانههای مذکور به آن اعزام تا تحت نظر استادانی همچون دکتر هرمز همت، علیرضا مشایخی، دکتر صفوت، دکتر برکشلی، دکتر خدیری و کریستین داوید به درجه استادی در این رشته نائل گردد تا در کانونهای تازه تأسیس پرورش فکری کودکان و نوجوانان موسیقی را به عنوان زیرشاخه آموزش برتر انتخاب کند و مربیانی را برای این سبک پرورش دهد که مدیرکلی این مرکز آموزشی به عهده دکتر قرچه داغی بود. حاصل این همت گروهی موجب آن شد که برای اولین بار در کشور اکثر شهرهایی که کتابخانهای داشتند دارای مربی ارف شوند و استاد گوهری مرتباً به این شهرها سرکشی و سعی در اشاعه آموزش هنر موسیقی به کودکان و نوجوانان نمود و تا سال ۱۳۴۵ و فارغالتحصیل شدن از دانشگاه این حرکت ادامه داشت.
البته لازم به یادآوری است که ابراهیم گوهری از سال ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۹ با اساتیدی همچون علی ساغری، حسن کسایی، سیروس ساغری، جمشید شاهین، جهانبخش پازوکی، حبیبالله بزرگزاد، هوشنگ سراج و هوشنگ بهشتی در رادیو همکاری میکرد که اولین متخصص با تحصیلات عالیه در زمینه این هنر و پیانو بود که ضمن برگزاری کنسرواتوارها و ایجاد ارکسترهای رسمی در بعد فرهنگ و هنر، رهبری آنها را نیز به عهده داشته باشد. اگرچه پس از انقلاب اسلامی اجرا و تعلیم موسیقی تا مدتها در بلاتکلیفی به سر میبرد، اما استاد ابراهیم گوهری همچنان در زمینههای آموزش تئوری و حرفهای در وزارت آموزشوپرورش به این کار اشتغال داشت که بعد از فتوای تاریخی حضرت امام خمینی (ره) مبنی بر بدون اشکال بودن آموزش و اجرای موسیقی، جان تازهای در کالبد هنر تعلیم دمیده شد و تکلیف این گروه فرهیختگان که موسیقی را از بعد عرفان میشناختند مشخص شد و از معدود هنرمندان واقعی و استادان بیبدیل همچون ابراهیم گوهری دعوت شد تا از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تأسیس هنرسراهای رسمی در این زمینه بپردازند که سهم این استاد بلافصل در پیانو، آکادمی موسیقی فارابی بود و در سال ۱۳۶۸ تأسیس و بلافاصله مجوز صادر شد که شعبه مرکزی آن در اصفهان بود و تا امروز توانسته است صدها هنرمند برجسته و آهنگساز مطرح کشور را تقدیم جامعه هنر نماید و در پیشبرد آموزش و بالا بردن سطح علمی و سنتی جوانان سهم بسزایی داشته باشد.
در سال ۱۳۸۰ جامعه استادان و مدرسان این هنر با اکثریت بالاتفاق آرا، استاد گوهری را از سوی انجمن صنفی به عنوان رئیس هیئت مؤسس و پس از برگزاری انتخابات به عنوان اولین مدیرعامل انجمن پس از انقلاب اسلامی برگزیدند تا شعبه خانه موسیقی کشور را نیز در اصفهان افتتاح نماید. ابراهیم گوهری پس از آن تلاش کرد تا به جامعه بیسروسامان اهل موسیقی در پایتخت فرهنگ و تمدن اسلامی سروسامان بخشد، بنابراین در گام اول ۵۵۰ نفر از اعضا را به خانه موسیقی کشور معرفی کرد تا در گام اول ۳۹ نفر زیر چتر بیمه تأمین اجتماعی قرار گیرند. دفع مشکلات، تنگناها و هماهنگ کردن آموزشگاههای موسیقی یکی از دغدغههای استاد در آن سالها بود که توانست با مساعدت مدیران آنها اقدام به تأسیس انجمن فرهنگی آموزشگاههای موسیقی کند و به آنها جنبه حقوقی بخشد که خود به عنوان اولین مدیرعامل آن انتخاب شد.
حاصل تجربیات ارزنده این استاد طی ۶۰ سال تلاش شبانهروزی علاوه بر تربیت صدها و بلکه هزاران هنرمند و علاقهمند پس از تشکیل انجمن فرهنگی موسیقی عبارتند از استادانی همچون: فریبا نفیسی، فاطمه ملک احمدی، نازلی گوهری، مینا فخر، سپیده نفیسی، مریم اشرفی، علی قاضی، سیروس اسدی، سینا کووایی و سپهر قاضی که هر کدام اینک از برجستگان تدریس در رشته پیانوی کشور میباشند. ابراهیم گوهری اگرچه تمامی تلاشهای شبانهروزی خود را طی بیش از نیمقرن گذشته صرف آموزش علمی استادان برجستهای در این رشته نموده، همانگونه که خود در هیچ محفل عمومی و خصوصی اقدام به نواختن این ساز نکرده است بلکه از شاگردانش نیز خواسته است که حرمت استادی خود را حفظ کنند و همیشه و همهوقت همچنان در سنگر آموزش صحیح و علمی باقی بمانند و این هنر ارزنده را به لهو و لعب آلوده نکنند، اما این روزها بیماری و خستگی مفرط رمق او را گرفته و خانهنشین شده است و افسوس و دریغ از اینکه در شش ماه گذشته هیچ یک از متولیان فرهنگ و هنر کشور یادی از او نکرده و قدمی به منظور ملاقات نامبرده رنج نفرمودهاند! که زهی تأسف از این همه جفا در حق اصحاب فرهنگ و هنر و کسانی که در رشته خود از نظر فراست و قدمت همچنان یگانه میباشند!
*روزنامهنگار پیشکسوت