جوان آنلاین: در حالی که «افسانه سپهر»، به عنوان تنها انیمیشن حاضر در سی‌وهفتمین جشنواره فیلم‌های کودک و نوجوان، در جشنواره‌های بین‌المللی خوش درخشیده است، کارگردان این اثر از بی‌توجهی جشنواره‌های داخلی به انیمیشن گلایه دارد و معتقد است این هنر که ابزاری فرهنگی برای تربیت نسل آینده است در ایران هنوز جدی گرفته نمی‌شود و نیازمند نگاه تخصصی‌تر است. سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودک و نوجوان روز آخرش را سپری می‌کند، به همین بهانه سراغ مهرداد محرابی کارگردان تنها انیمیشن حاضر در این رویداد یعنی «افسانه سپهر» رفتیم؛ اثری که در جشنواره‌های معتبر خارجی خوش درخشید و جوایز متعددی از جمله جایزه طلایی ر‌می از هیوستون، جایزه بهترین انیمیشن جشنواره ساگای ژاپن و عنوان بهترین انیمیشن در جشنواره‌های ترکیه و نیویورک را کسب کرد، اما در جشنواره فجر امسال بی‌نصیب ماند. برای واکاوی دلایل این اتفاق و همچنین چشم‌انداز حضور این انیمیشن در جشنواره کودک و نوجوان با کارگردان این انیمیشن گفت‌و‌گو کردیم.
کمی از روند شکل‌گیری و تولید افسانه سپهر بگویید. چطور شد سراغ چنین داستانی رفتید؟
این انیمیشن بعد از کار «شمشیر و اندو» ساخته شد، هدف ما جذب مخاطب کودک و نوجوان بود و می‌خواستیم اثری تولید کنیم که هم فانتزی و خیال‌انگیز باشد و هم ریشه در افسانه‌های ایرانی داشته باشد؛ مثل قصه‌هایی که مادربزرگ‌ها برای نوه‌ها تعریف می‌کنند، اما با نگاهی مدرن و مطابق سلیقه نسل امروز. این انیمیشن جوایز مهمی در جشنواره‌های خارجی کسب کرده‌است. این موفقیت‌ها برای شما چه معنایی داشت؟ دیده‌شدن در جشنواره‌های بین‌المللی برای ما نشان داد که افسانه سپهر توانسته به استاندارد‌های جهانی نزدیک بشه و واکنش داوران و تماشاگران خارجی نشان داد که فضای افسانه‌ای و فرهنگی ایران برایشان جذاب است و داستان به شکلی روایت شده که مخاطب غیرایرانی هم با آن ارتباط برقرار می‌کند.
در جشنواره فجر امسال، افسانه سپهر حتی در بخش‌های فرعی هم دیده نشد. این بی‌توجهی را ناشی از چه می‌دانید؟
متأسفانه در این جشنواره جوایز ویژه‌ای برای بخش‌های مختلف انیمیشن تعریف نشده‌است و در مجموع، انیمیشن و آثار کودک به اندازه فیلم‌های سینمایی جدی گرفته نمی‌شود. این نگاه سطحی باعث می‌شود زحمات چندساله گروه‌های انیمیشن‌سازی کمتر دیده شود.
برخی معتقدند انیمیشن هنوز در جشنواره‌های داخلی جدی گرفته نمی‌شود؛ شما چه فکر می‌کنید؟
بله موافقم، انیمیشن در ایران هنوز جایگاه خودش را در میان داوران و تصمیم‌گیران جشنواره‌ها پیدا نکرده‌است. در حالی‌که در دنیا انیمیشن‌ها در سطحی برابر با سینما‌های داستانی داوری می‌شوند، در ایران اغلب به چشم آثار فرعی یا سرگرمی کودکانه نگاه می‌شود.
انتظار شما از جشنواره کودک و نوجوان چیست؟
امیدوارم نگاه جامع‌تر و تخصصی‌تری به انیمیشن کودک وجود داشته باشد؛ این جشنواره می‌تواند فرصتی باشد تا نشان دهد انیمیشن ایران ظرفیت‌های بالایی دارد و باید به‌عنوان یک کالای جدی فرهنگی و هنری دیده شود.
به نظر شما چه تغییراتی لازم است تا انیمیشن در ایران به جایگاه واقعی‌اش برسد؟
اولین قدم، ایجاد بخش‌های مستقل انیمیشن در جشنواره‌هاست. همچنین لازم است داوران متخصص در این حوزه حضور داشته باشند تا آثار بر اساس معیار‌های فنی و هنری ارزیابی شوند.
اگر بخواهید یک جمله خطاب به داوران جشنواره کودک و نوجوان بگویید، آن جمله چیست؟
اگر بدانیم انیمیشن تا چه اندازه می‌تواند بر شکل‌گیری شخصیت فرهنگی کودکان و نوجوانان تأثیر بگذارد، آن‌وقت نگاه ما به این حوزه کاملاً تغییر می‌کند. انیمیشن فقط سرگرمی نیست؛ ابزاری فرهنگی است برای تربیت نسل آینده.
